RTV Teorija i praksa

televizije određuje i specifičnosti televizijskog jezika. Nabrajaću u originalnim nazivima, nadam se da ćete razumeti: slow-motion, stop-kadar, skip-frame, sgueeze zoom, direktan prenos, instant replay, feedback, time delay, itd. samo su neki od elektronskih specifičnosti televizijskog jezika, nepoznate drugim pogotovo neelektronskim jezicima. Dakle, brzina, fleksibilnost, operativnost, lakoća, .polivalentnost", sintetičnost elektrona čini osnovu specifičnosti i autentičnosti televizijskog jezika, osnovu koju sa njom tesno deli možda samo radio ali, naravno bez onoga što je, opet, samo televiziji dato, bez elektronske slike. Kako histe odredili estetske karakteristike svog dosadašnjeg rediteljskog stvaranja na televiziji? Karakter mog dosadašnjeg rada na televiziji bio je u osnovi istraživački. U svakoj prilici, u svakomžanru, u svakom obliku televizijske delatnosti uvek sam pokušavao da dosegnem nove ili krajnje mogućnosti koje medij pruža u datim uslovima. Imamo li u Jugoslaviji eksperimentalnu televiziju i zašto nam je potrebno umetničko istraživanje ovog medija? U Jugoslaviji imamo eksperimentalnu televiziju. Ali, spontano eksperimentalnu, a ne organizovarto takvu. Eksperimente, one prave, vrše pojedinci, zainteresovani za jezik, prirodu i mogućnosti televizije. One druge stihijske eksperimente koji su zapravo samo drugo ime za neznanje, nekompetentnost, primitivizam, u našem televizijskom stvaralaštvu viđamo svakog dana. Ovakvi eksperimenti su naša stvarnost i televizijska neminovnost, proizvod su kontradiktorne raedijske situacije u kojoj se nalazi naša televizija, a verujem i nmoge druge institucionalne, mrežne televizije u svetu. S jedne strane televizija, u uslovima monopola koji sama predstavlja, sama i vrši, na „sopstvenoj koži" i konkurenciju i probu i programski, tehnološki, medijski eksperiment, bez mogućnosti objektivne komparacije - zdrave konkurencije, medijskog takmičenja i inovacije. S druge strane, u odsustvu celovitog obrazovnog sistema televizija sama obrazuje ili doškolovava potrebne

182