Bitef

oba baleta postoji čin prinošenja žrtve. Tema »Vrta« je uništenje umetnosti kao takve, izraženo nizom usporenih i zlokobnih prizora praćenih ritualnim übistvom pesnika Lorke, кода igra Bruce, u nizu metamorfoza, koje se odvajaju izmedu ovozemaljskih okolnosti i ostvarenih nada i snova kao poezije samog Lorke. Lorka, kao i toreador!, umire od üboda bikovih rogova. Kao stalnog posetioca jedne kreme, übijaju да nepoznata lica, što podseća na način na koji su Lorku übili fašisti. Ali pošto je »Surovi vrt« univerzalnog karaktera i posto je Lorka bio homoseksualac, a žene uništavane ì übijane u istoj meri u kojoj su muškarci bili degradirani, Lorka se ponevo pojavljuje, ovoga puta kao devojka, u pratnji jednostavnog i vedrog momka, koji je uništava. Bruceovi pokreti glavom i blago povijeno telo u ulozi devojke prosto su neverovatni. »Surovi vrt« počinje na hladnoj mesečini, sa pojavom Pijeroa Meseca obuéenog u belo, koji se polako primiče, preskočivši ogradu napuštene arene. Kao neki jezivi nagoveštaj budućnosti, zidovi su već natopljeni krviju. Veoma lepim koracima Michael Ho, kao Mesec, ulazi u prostor obasjan mesečinom; to je prekrasna scena, jer istovremeno odražava i prizivanje i kapitulaciju pred smrču poete, dok lik Meseca ne treba pripisivati njegovom ludilu, već onom poznatom ženskom prauzroku plime i oseke, odnosno menstrualnom ciklusu. Uskoro se Mesecu i Pijerou usporenim koracima pridružuju Ciganke sa ernim ogrtačima. Pijero iz prikrajka posmatra kako one odbacuju ogrtače i pojavljuju se u kostimima jarkih boja. Isto tako polako, one se primiču prilikama ogrnutim pelerinama: to su smrt u vidu guštera (lik Lorke), jedan zdepast i ćelav čovek sa tamnim naočarima i njegov pratilac bik, Minotaurus (John Tsakiris), prilično visok, snažan, debeo, ravnodušan i kao nezainteresovan svojom ulogom, sve dok se u iznenadnom poletu ne vrati u život i stupi u akciju izvanredna scena kao i ostali njegovi postupci u svojstvu übice. Ova divlja igra bika sa toreadorom Lorkom ima neki prikrivenî značaj, jer, ma koliko da smo opčinjeni ovom neravnopravnom borbom, mi sasvim jasno uočavarr.o da bik igrač i Lorka tokom ove igre smrti povremeno razgovaraju. Pijero se vraća i pridružuje se opštoj igri u sceni kreme, ali ovde да vidimo u drugoj svetlosti kao nekog ko poseduje opsenarsku moć mašte î neminovnost Sofokla. Sve što se dešava tamo daleko u areni, око koje sedimo kao posmatrači, obasjani svetlošću sa ivica balkona Round Housea, ima potresnu, dramatičnu snagu, zlokobni mir i težnju velieini, jer ovo je Španija. Medutim, prvi deo predstave samo je uvod u drugi deo, koji prevazilazi granice pozornice. U njemu vidimo Lorku devojku majku kako oplakuje smrt svoje dece, dok Maria Rocca, ervene kose, bleda, u dugoj zelenoj haljini, silazi sa balkona u

arenu i pridružuje se oplakivanju pevanjem, tačnije rečeno urlanjem jedne starinske žalopojke za umrlom decom, praéenim izvrsnim izborom nove muzike Cariosa Mirande. Za razliku od Gielguda i Marije Casares, ja se teško rasplačem, ali ova sjajna potvrda života (Kemp i Bruce), umetnosti i pesničke patnje potresii su me do dna duše. Velika vizija sporog umiranja umetnosti koju su nam prikazali Kemp i Bruce učinila je da se osetim počašćenim zbog toga što živim i radim u istom gradu sa njima, kao i sa kompozitorom Carlosom Mirandom, î scenografom Koltaijom i pesnikom Davidom Haughtonom, koji je izabrao Lorkine tekstove naizmenično na španskom i engleskom. [Bryan Robertson]

BALLET RAMBERT

Ballet Rambert is Britain’s oldest established dance company but in spirit it is one of the youngest and freshest. Founded in 1926 by Marie Rambert, it quickly estabished an international reputation as a classical company, out of which emerged some of the greatest dancers and choreographers this country has seen Frederick Ashton, Antony Tudor, Walter Gore, Andree Howard, Norman Morrice and Christopher Bruce number amongst its choreographers with Alicia Markova, Sally Gilmour, Lucette Aldous and John Gilpin featuring amongst its dancers. In 1966 Norman Morrice (then the Company’s Director and now Director of the Royal Ballet) decided, in consultation with Dame Marie Rambert, that the number of dancers must be reduced, the conventional classic productions like “Giselle” and “Don Quixote" dropped and that the select band of soloists who remained would study both ballet and modern dance technique and be involved in the creation of a new repertoire with a contemporary bias. Having been the first ballet company to be formed in Britain, Ballet Rambert now became Britain’s first modern dance company. The changeover was a complete success. Guest choreographers like the distinguished Americans, Glen Tetley and Ann Sokolow, resident dancers like Christopher Bruce and Zoltan Imre, young talents like Cliff Keuter, Louis Falco and Sara Sugihara all mounted works that were, and are, highly acclaimed by press and public alike. Bruce, in particular, has emerged as a major star in the European dance world as both dancer and choreographer and was the first person to win the Evening Standard Award for his outstanding contribution to British Dance.

CHRISTOPHER BRUCE (CHOREOGRAPHER)

Born in Leicester, he trained at the Rambert School