JUS standardizacija
DK. 669.14 : 086.7
Predlog jugoslovenskog sfandarda br. I. 3-4/1
OZNAČAVANJE ČELIKA
1. Opseg standarda
2. Opšte odredbe
1.1 Ovim standardom je odreden čelika na bazi hemiskog sastiava, sistem označavanja stanja termičke i mehamičke obrade čelika, zatim način i obaveza unošenja brojčamih oznaka ma čeličnim proizvodima i poluproizvodima, kao i mjihova označavanja brojem
sistem brojčanog označavanja raznih vrsia
1.2 Brojčana oznaka ne daje sastav čelika, nego oznaku sa svrhom razlikovanja. Detaljni podaci za pojedine čelike vidljivi stu
međusobnop u odnosnom standardu.
2,1 Prema JUST ....*) označuje se skupina materijala »čelike sa znakom 2.
2.9 Proizvodi čeličana (šipke, motke, limovi, trake i sl.) kod proizvođača:
obavezno se označuju
9.21 brojčanom oznakom i u skladišta,
zaštitmim znakom proizvođača, ako se smešlaju 2.99 brojčanom ožnakom, zaštitnim znakom proizvođača i pozicijom, ako se mimo skladišia dobavljaju odmah na mesto gradnje. 2.8 Svi čelični proizvodi, koji se odlažu w skladištu, označuju se kod bojom prema brojčanoj oznaci karakteristike.
potrošača
2.4 U tehničkoj dokumenlaciji \((crleži, sastavnice, elaborati, narud računi i sl.) čelici se označuju samo brojčanom oznakom.
žbine, «opisi,
2.5 Brojčanu oznaku čelika daje posebna komisija S OJI Ua od prefslavnika
listanove za standardizaciju i projzvodača. _
2%6 Ako kod raznih čelika izlazi ista o? i, Oolslupa se od niže mave u znaku, kod koga se čini najmanja pogreška.
(demnih načela
9.1 Konstruktivimni
| Podela čelika
Čelici se dele prema glavnoj nameni u sledeće grupe i skupine:
)
Opis grupe odnosno skupine
i skupina Oznaka 00-69
3.11 obični 00
Grupa
Za izradu. raznih mašinskih delova i uređaja
Sa sadržajem C ispod 0,6% i bez propisanog _odtyali pojed ih sastojaka
09.19 kvalitetni 01-09 | Sa sadržajem C ispod O,G% i garantiranim
sadržajem jednog ili više sastojaka Sa jednim ili više uticajnih dodataka, u koli-
činama sa kojima se me postižu .osobine
svojstvene ostalim skupinama
3.19. legirani 10-69
3.9 Čelični liv 7 Oblikovan livenjem u kalupe i
3.91 obični 70 | Sa C kao najtticajnijoj primesi
3.99 legirani 71-79 | Sa drupim uticajnii dodacima
3.3. Alatni 8 Za mehaničku obradu malerijala
3.31 ugljenični 80 Sa sadržajem C 0,6% i više
8.32 legirani 82-89 | Sa dodatkom raznih elemenata no u glavnom
jednim ili više dodataka od W-MO-V-Co
5.4 Specijalni legirami 9
ra IE OI II O O Iza
<
soro EN ar ri ia ra nara]
Sa naročitim fizikalnim osobimama koje su postignule normalnim i specijalnim do. (dacima
9.5 Znaci daju ime čelika, oni označuju iajn6ab elemenata (prema tač. 4.3 ovog slandarda), Čitajući elemenfle redom kako su označeni, a kod čelika sa označenom skupinom mamene, dodaje se napred ime skupine.
Primer: 2.3634.4 hrom-molibdem čelik (3 i 6 ulicajni elementi), 2.8012 alatni ugljenični čelik (8 skupima, O ulicajni element), 2.99308 specijalni hrom-ugljenik čelik (0 skupina, 3 i 9 uticajni element}.
[]
Brojčana oznaka čelika
4.1 Brojčana oznaka se sastoji od ri skupine: prve, koja označuje [5]}qh upintu ODO Ih (po, JIUSII „ 5.8) druge, koja označu je najvažnije karakteristike ma bazi hemiskog saslava {reće, koja označuje stanje lermičke ili mehaničke obnade. Pojedine skupine znakova odeljuju se tačkom.
Primer:
Zare ita ae 1
|| | Karal ka na bazi FLICKR Falav|
#1 nia rija skupina mafenija\a || BOR BARA
88
STANDARDIZACIJA