JUS standardizacija
STANDARDIZACIJA
29
4.3
4.4
Ispitivanje zatezne čvrstoće
Od svake od 5 podloški rezervisanih za ovo ispitivanje” odseku se dve epruvete prema sl. 4 tako da se jedna brazda nalazi tačno u osi epruvete. Deo između zaokrugljenja koja spajaju glave epruveta mora imati širiru i debljinu prayilnu po celoj svojoj dužini, a krajevi merne dužine L, = 50 mm moraju biti obeleženi mernim crtema radi merenja izdđuženja. 'wostalom, kote (date u slici 4) koje se odnose na glave epruvete, praktično nemaju uticaja na ispitivarje i mogu biti podešene prema uklješnicama mašine za ispitivanje zatezanjem kojom raspolaže laboratorijum. Na jednoj od dveju epruveta uzetih iz jedne iste podloške, ne podvrgavajući Je starenju, meri se prekidna sila ı izduženje. Druga epruveta se podvrgava veštačkom starenju za vreme od 96 časova u Jednoj peći u kojoj se održava stalna temperatura na 100% — 2 "C. Utvrđivanje prekidne sile i izduženja vrši se posle rashlađenja epruvete na sobnu temperaturu za vreme od 24 do 48 časova. Ova ispitivanja vrše se 1 na epruvetama iz ostala četiri uzorka podmetača. Uusvajaju se odnosne vrednosti dobijene u stanju isporuke i posle starenja, koje se nalaze u trećem redu svake serije od 5 mrenja, svrstanim po opadajućim vrednostima. Pored toga, izračunavaju se, sa usvojenim vrednostima, odnosi A između prekidnih sila i B izduženja u %.
prekidna sila posle starenja
JA= prekidna sila u stanju isporuke prekidno izduženje posle starenja Oe prekidno izduženje u stanju isporuke
Minimalini rezultati koje treba dobiti na otpornost pri kidanju, izduženje pri kidanju i održavanje karakteristika posle starenja, označeni su u tabsli 1.
Tabela 1
Najmanji stepen održanja karakteristika pri starenju u%
Minimalna zatezna | Prekidno izduženje
čvrstoča u kp/cm? u %
A B “zatezne (izdučvrstoće) ženja)
120 | 100 250 | 180 | 71% | 80 %
pre posle pre posle starenja |starenja |starenja | starenja
Određivanje modula elastičnosti pri 100% izduženju
Modul elastičnosti pri 100%-nom izduženju definisan je kao sila zatezanja u kp na cm? prvobitnog preseka, koja je potrebna da postupno istegne na 100 mm prvobitnu dužinu od 50 mm između mernih crta epruvete.
Iz svake od triju podloški koje su određene za ove probe, iseku se dve epruvete za istezanje, po tipu koji je određen u tački 4.3.
Jedna od ovih epruveta podvrgava se merenjima u stanju isporuke a druga posle veštačkog, starenja od 96 časova u
peći u kojoj se održava temperatura na 100 "C + 2 "C i rashlađena u odaji pri sobnoj temperaturi za vreme od 24 do 48 časova.
Dve merne crte prvobitne dužine Lo = 50 mm razvuku se na 100 mm jedna od druge, zatim se epruveta potpuno. rastereti, i ponovo optereti do izduženja od 100 mm. Izračunavanje modula clastičnosti vrši se posle drugog istezanja Ova ispitivanja se vrše i na epruvetama uzetim iz ostale dve pcdloške.
Za modul elastičnosti u stanju isporuke, odnosno posle starenja, usvaja se vrednost koja se nalazi na drugom mestu svake serije od 3 merenja, koje su svrstane po opadajućim. vrednostima.
Rezultati koji se moraju postići naznačeni su u tabeli 2.
1) Ukoliko bise radilo o
i . || podloškama dimenzija razlicitih od 132>2004,5 mm, kupac i proizvođač će sporazumno utvrditi graniune krive gnječenja,
2) Ako se epruvete za ispitivanje zatezne čvrstoće ne mogu neposredno iseći iz podioški (slučaj podloški sa ukršteno tekućim brazdama) one se mogu uzeti iz posebno otpresovanih komada u kalupu za podloške sa paralelno tekućim brazdama (ili iz posebno otpresovanih traka sa jednom brazdom, najmanje širine 25 mm, u pogodnom kalupu) jednovremeno:sa redovnom „proizvodnjom. Komadi iz
kojih će se isecati epruvete moraju se otpresati u vreme koje prijemni organ poručioca izabere i u njegovom prisustvu i dovoljnom broju, da bi se mogao iseći propisan broj epruveta.