JUS standardizacija

+, = ala sla BN | STANDARDIZACIJA

a postupci tretiranja sirovih koža variraju u raznim zemljama. Osim toga je napomenula da su na standardizaciji terminologije i opštih metoda već radile međunarodne organizacije ICT i IULCS, a u toku 1966. predviđeno je izdavanje rečnika na 5 jezika najčešće primenjenih izraza u kožarama i industriji štavljenja.

U toku 1966. god. kao osnovicu za svoj rad Tehnički komitet ISO/TC 120 je prikupio podatke o standardima, specifikacijama i različitim dokumentima praznih zemalja i organizacija, odnosno: Španije (UNE), Nemačke (DIN), Mađarske (MSZ), Indije (IS), Irana (ISRI!), Japana (JIS), Novog Zelanda (NZ), Rumunije (STAS), Turske (TSE), Engleske (BS), SAD (ASTM), Jugoslavije (JUS), Čehoslovačke (CSN), Poljske (PN i BN), Međunarodne organizacije COPANT, Međunarodne unije kožarskih hemičara — Za hemijska ispitivanja (SCL), Međunarodne unije društava kožarskih hemičara za hemijska ispitivanja (IUC), fizikalnih ispitivanja kože (IUP) i metode ispitivanja postojanosti boje obojenih koža (IUF), Međunarodne unije društava kožarskih hemičara za fizikalna ispitivanja (SLP), Društva hemičara kožarske industrije Engleske za hemijska ispitivanja kože (SLC), postojanosti boje kože (SLE), raznih drugih ispitivanja (SLM), ispitivanja ulja i masti (SLO), štavnih materija (SLT). (Oznake u zagradama odnose se na karakteristične oznake standarda i specifikacija).

Na osnovu dobivenih primedbi Tehnički komitet TC 120 podneo je zatim nacrt programa rada.

= M meca Tuna Bađusa

Il. Definicije:

— Terminologija sirove i gotove kože,

— Terminologija grešaka, —

— Terminologija procesa štavljenja, mašina i alata, — Terminologija sredstava za štavljenje.

II. Sirovi materijali — razvrstavanje, specifikacije u zavisnosti od porekla, konzervisanje, piklovanje i pakovanje:

— Klasifikacija za ovčije kože sa grubom vunom, specifikacije za konzervisanje, piklovanje i pakovanje; — Klasifikacija za ovčije kože sa finom vunom, specifikacije za konzervifanje, piklovanje i pakovanje;

— Klasifikacija koža prema tipu runa, specifikacije za konzervisanje, piklovanje i pakovanje;

— Klasifikacija kozjih i jarećih koža u zavisnosti od porekla, specifikacije za konzervisanje, piklovanje i pakovanje;

— Klasifikacija krupne kože u zavisnosti od porekla, specifikacije za konzervisanje i pakovanje;

— Klasifikacija svinjskih koža, specifikacije za kože gmizavaca i specifikacije za konzervisanje ı pakovanje.

TI. Metode za uzimanje uzoraka i fizikalna ispitivanja:

Metode uzimanja uzoraka koža u zavisnosti od primene i postupka prerade: Metode za kondicioniranje kože i epruveta za ispitivanje; Jedinice za merenje debljine kože i epruvete za ispitivanje; Određivanje vlage, upijanja vode, propustljivosti vode, propustljivosti vodene pare, propustijivosti vazduha, nepropustljivosti vode, sposobnosti pranja i otpornost prema znoju, otpornost prema zatezanju i zatezne čvrstoće, trajne deformacije pri zatezanju uz konstantno opterećenje, kompresibilnosti, izduženja pri kidanju, daljeg cepanja, savitljivosti, prskanja lica kože i sile prskanja, temperature smežuranja, savojnih svojstava i odgovarajuće sile, otpornosti prema iskidu uboda, prividne gustoće, postojanosti boje, otpornosti sloja pokrivne boje na istezanje, sposobnosti ceđenja, korozionog dejstva kože na metal i konstantne toplotne provodljivosti kože.

IV. Metode uzimanja uzoraka i hemijske analize:

Metoda uzimanja uzoraka za hemijske analize, određivanje pH, masti i drugih rastvorljivih materija u metilhloridu, masnih ekstrakta organskih rastvarača, rastvorljivih materija u hloroformu, neosapunjivih materijala, kožne supstance, ukupnog azota, rastvorljivih soli magnezijuma, hromoksida, aluminijumoksida, ferioksida, silicijuma, rastvorljivih sulfata, formaldehida, glicerina, glukoze, ukupnog pepela i pepela nerastvornog u vodi, organskog i neorganskog vodenog ekstrakta, ispitivanje proštavljenosti, određivanje stepena proštavljenosti, postojanosti boje kože prema organskim rastvaračima, neštavnih materija i bojenih materijala absorbovanih u koži, otpornosti prema plesni i analitičke metode za vegetabilne štavne. ekstrakte.

V. Specifikacije za kože zavisno od njene primene:

— Gornja koža za obuću,

— Đonska koža,

— Koža za rukavice,

— Koža za odevanje,

— Koža za sportske proizvode, — Koža za tapetarstvo,