JUS standardizacija
“ ~. ii
STANDARDIZACIJA 9 a _ ______ ___________________ _______ ŽŽ Za našu tekstilnu industriju od posebnog interesa je vuna domaćih meriniziranih ovaca. Nemerinizirana domaća ovca daje vunu sa nedovoljno izraženim pozitivnim osobinama, tako da po kvalitetu'nije u potpunosti mogla zadovoljiti zahteve naše tekstilne industrije. Vunarski institut u Leskovcu proučavao je osobine i upotrebljivost domaćih meriniziranih vuna?). Određene količine ovih vuna, striga 1960. g., prikupljene su iz raznih oblasti: vune su klasirane u klase IL 18, Ib, Ila i IIb prema standardu JUS F.B1.011 i na osnovu vizuelne ocene kvaliteta koja se u praksi primenjuje. Ispitana je vuna sa ovaca iz sledećih oblasti:
— Jugozapadna Srbija (Sjenica),
— istočna Srbija (Svrljig),
— istočna Srbija (Pirot),
— Jugozapadna Makedonija (Negotino Vardar, Kavadarci, Crveni Bregovi), — Jugoistočna Makedonija (Sveti Nikole, Štip, Kumanovo) i
— AP Vojvodina (Pančevo, Zrenjanin, Novi Sad).
Na izdvojenim uzorcima vune iz navedenih oblasti ispitana je i finoća vlakana (prečnik vlakana). Rezultati ispitivanja prikazani su u narednim tabelama.
SREDNJE VREDNOSTI PREČNIKA VLAKANA ISORTIRANIH KLASA VUNE. PREČNIK VLAKANA ODREĐEN JE POMOĆU PROJEKCIONOG MIKROSKOPA
Mere u mikronima
Oblast
Jugozapadna Srbija Istočna Srbija-Svrljig
Istočna Srbija-Pirot Jugozapadna Makedonija Jugoistočna Makedonija
AP Vojvodina
SREDNJE VREDNOSTI STANDARDNE DEVIJACIJE PREČNIKA VLAKANA ISORTIRANIH KLASA VUNE
Mere u mikronima
Isortirana klasa
Oblast I | Ma | Ib | Ma | IIb
Jugozapadna Srbija 5,82 9,15 10,25 Istočna Srbija-Svrljig 5,54 9,11 9,59 Istočna Srbija-Pirot 5,18 9,37 8,64 Jugozapadna
Makedonija 4,60 8,90 8,99 Jugoistočna
Makedonija 5,78 9,31 8,78 AP Vojvodina 4,70 8,82 9,07
. SREDNJE VREDNOSTI KOEFICIJENTA VARIJACIJE PREČNIKA VLAKANA ISORTIRANIH KLASA VUNE, U %
Oblast Isortirana klasa Top a| Raa ae ID a| alfa, | -TID
Jugozapadna Srbija 22,80 275712 26,20 Istočna Srbija-Svrljig 21,69 26,76 24,08 Istočna Srbija-Pirot 22,28 28,25 22,80 Jugozapadna
Makedonija 18,39 25,94 25,32 Jugoistočna
Makedonija 27,75 24,74
AP Vojvodina
?) Podaci su uzeti iz naučno-istraživačkog rada po temi »Proučavanje osobina i upotrebljivosti domaćih meriniziranih vuna« koja je bila obrađena u Vunarskom institutu, Leskovac, a finansirana od strane Saveznog fonda za naučni rad.