JUS standardizacija

JRUGI DEO: Izrada i primena simbola za opšte (javno) informisanje

6. Predmet i područje primene

Ovaj (drugi) deo ima za cilj da potpomogne primenu prvog dela i olakša posao projektantima. Pri tome treba imati: u vidu da ovaj standard predstavlja samo uputstvo koje utvrdjuje neke principe koji se odnose na primenu simbola bez ulaženja u pojedinosti njihovih mera. Kao rezultat medjunarodne saradnje mogu se, kasnije, očekivati konstruktivne izmene koje će usavršiti ovaj medjunarodni standard.

7. Osnovne definicije

Pitanje terminologije uvek je aktuelno

u nedovoljno razvijenim oblastima kao

što je slučaj i na području grafičkih simbola i znakova opšteg informisanja.

Da bi se prevazišle poteškoće u vezi sa razumevanjem upotrebljenih pojmova osnovne definicije su date na početku (članka).

83. Postupak izrade simbola namenjenih opštem informisanju

Tok postupka dat je šematski na dđijagramu (Prilog B). On sadrži sve etape nacrta u toxu kojih se nacrti stvaraju, zatim podvrgavaju ispitivanjima i ocenjivanjima, da bi se dospelo do najboljeg mogućeg skupa simbola u standardu.

Od proizvodnje probnog nacrta i zbirke poznatih nacrta koji su u upotrebi za značenje koje se stanđardizuje put do konačnog rešenja vođi preko ispitivanja klasifikacije prema stepenu podobnosti (da bi se dobio ograničen broj iz mnoštva) do ispitivanja razumljivosti da bi se utvrđilo koji elementi simbola najviše odgovaraju za dato značenje.

Izrada više simbola za jedno značenje omogućava da se izvrši izbor najpodesnijeg koji može biti zajednički i za druga područja. Š

Konačni tekst prilagodjen za opis likovnih sadržaja niza simbola sadrži standardne likovne sadržaje date u TI delu.

Pojedinačni listovi (prema priloženom uzorku pojeđžnačnog lista -– Priloc A) osim opisa likovnih sadržaja sadrže i

dopunjena objašnjenja koja se odnose na primenu i upotrebu u praksi.

Prema ovom standardu svi simboli moraju tačno da odgovaraju tekstu koji opisuje standardizovane likovne sadržaje i drugim naveđenim osobinama, za svako značenje u pojedinačnom listu na koje se odno= si, ali upotreba simbola datog u primeru nije obavezna, mada treba podsticati korišćenje osnovnog uzorka.

9. Izrada nacrta i principi primene

Prilikom izrade nacrta mora se voditi računa i o sledećem:

422

9.1. Prividna mera simbola ne sme se poistovećivati sa njegovom najvećom merom; u većini slučajeva najveće mere različitih sastavnih elemenata piktograma moraju se medjusobno razlikovati da bi

se postigao utisak iste mere odnosno uskladjenosti. 9.2. Daljina posmatranja/veličina simbola.

Medjusobna zavisnost veličine simbola i razdđaljine posmatranja se mora proučiti tokom faze nacrta. Dati elementi piktograma mogu zahtevati različite daljine posmatranja da bi se postigao isti stepen vidljivosti. Najveća daljina posmatranja nekog pDiktograma koji se želi upotrebiti biće utvrdjena na osnovu onih koji imaju najkraću daljinu posmatranja.

Simboli koji upozoravaju na najveće opasnosti moraju prema tome imati najveću daljinu posmatranja.

Približno, najmanja veličina simbola odredjuje se sledećim obrascem:

L : a = —60 gde je

a - nominalna veličina, kako je navedeno u ISO 3461;

L - razdaljina posmatranja 9.3. Karakteristike smera

Svaka nejasnoća koja se može pojaviti izmedju značenja poruke koja se odnosi na neki pravac i pravca koji se podrazumeva ili je prikazan u samom grafičkom simbolu mora se pažljivo oceniti tokom izrade nacrta.

Kada su simboli sa karakteristikama smera kombinovani sa strelicom koja pokazuje smer eventualna nejasnoća se mora izbeći pođesnom promenom pravca kretanja u okviru simbola. Simbol se mora nacrtati tako da promena smera ove vrste bude moguća. 9.4. Odnos simbol/tekst

Kada su grafički simboli upotrebljeni

u Sprezi sa tekstom, neki način (kombinovanja) jednih i drugih dopušta bolje povezivanje nego drugi. Na primer: blizina simbola i prido3atog teksta će uticati ·u velik-5j meri na to kako “e oni biti epz=žemi kao-„čolina.

; složenijim rešenjima znakova, gde je simbolima pridodato više ređova teksta odnos izmedju simbola i teksta mora biti brižljivo izabran i uravnotežen u odnosu prema razmaku koji postoji izmedju redova teksta, tako da vizuelna povezanost izmedju simbola i (teksta koji mu pripada) bude dovoljno čvrsta i potpuna. U posebnom slučaju kada je strelici pridodat tekst, strelica mora biti postavljena vrlo blizu teksta (bočno uperena strelica mora imati kraj repa strele što