Novi Pazar
(Moranima) i Tutinu. 51 Svjetovne škole radile su u Cmoj Reci od 1901. godine i Suvom Dolu od 1904. godine. 52 U ostalim mjestima Sreza štavičkog škole su otvarane izmedu Prvog balkanskog rata i dva svjetska rata. Osnovna skola и Suvom Dolu pocela je sa radom 1904. godine 53 , mada ima indicja da je otvaranje škole zapoceto i 1903. godine. Skola za vrijeme ratova nije radila. Jeremija Jera Popovié je postavio temelje prosvjetiteljskog rada u Suvodolskoj školi. 54 Skola u Suvodolu izgradena je 1903. a pocela sa radom 1904. godine. 55 Prvi učitelj ove škole bio je Jeremije Popovié. Državna narodna skola „Kralja Aleksandra Prvog“ и Tutinu osnovnana je 1914. godine. 56 Medu prvim uciteljima ove škole bili su Milivoje Cemović, Kosara Radević, Božidar Radović, Magdalena Golubović, Milivoje Jelić, Poleksija Đukić, Vasilije Dimitrijev, Cmovršanin Cazim i Gusinac Feriz vjeroucitelji. 57 „U cijelom poslijeratnom periodu, sve do 1987. godine, na gradskom podrucju Tutina ovo je bila jedina osnovna skola" 58 . U toku Prvog svjetskog rata, skola u Tutinu nije radila, ali za vrijeme okupacije, u toku Drugog svjetskog rata, u školi se nastava izvodila na albanskom jeziku. lako je skola osnovana 1914. godine, pocela je da radi 1922. godine. 59 Od 1958. godine radila je kao Maticna osnovna skola u Tutinu i pripojene su joj nepotpune osnovne škole u Crnisu i Dobrinju. Državna naroodna skola „Rastko Neman jit“ и Ribaritu pocela je sa radom 1901. godine i radila je u konaku manastira Cma Reka sve do 1912. godine. 611 Prvi učitelji škole bili su Milan Kragović 61 , Golub Marijanović, Andrija Sipalov i
51 Fatih Hadžić: Isto, str. 94. - Džamija u Tutinu sagrađena je 1825. godine. Od tada pa sve do 1926. godine uspješno je radio mekteb.
52 Milić Petrović: Dokumenti о raškoj oblasti (1900-1912), Beograd, 1995. str. 348. i 352.
53 Milomir Popović Rade: Letopis OŠ„JovanPopović“ Leskova 1903-19074, Kraljevo, 2005. sir. 31-35; Mille F. Petrović: Dokument! о Raškoj oblasti (1900-1912), Beograd, 1995. sir. 3352. - Škola je otvorena mitropolitovimaktom. Dakle, radila je bez rahsatname; Abdulah Škaljič: Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, „Svjclslosl". Sarajevo 1989. sir. 536. - Ruhsatnama je dozvola za rad svjetovne škole koju su davale osmanlijske vlasti.
54 Mr. Sait Kačapor i Halil Pepić: Naše mesto i okolina, Tutin, 1989. str. 57; Milomir Popović Rade: Letopis OŠ „Jovan Popović“ - Leskova, Kraljevo, 2005. str. 30.35.
55 Mr. Sait Kačapor i Halil Pepić: Isto, str. 110.
56 lARNPZK,kut. I;ASMPf. 18 - Školski listOsnovne školeuTutinu, 16. aprila 1950. godine.
57 Vule Popović: Peštersko-štavički vihori, isto, str. 117.
58 AS MPON f. 12 - Statistički Izvještaj Osnovne škole Melaje za 1949. godinu; Mr. Sait Kačapor: Školstvo u Novom Pazara i okolini od 1918. do 1941. godine, Novi Pazar, 1987. godine, 56.
59 Mr. Sait Kačapor: Školstvo u Novom Pazara i okolini od 1918. do 1941. godine, Isto, str. 57.
60 Mr. Sait Kačapor i Halil Pepić: Isto, str. 58.
61 Mille F. Petro vie: Isto, str. 385.
59
SREZ ŠTAVIČKI (1912-1914)
40/2017