RTV Teorija i praksa

TELEVLZIJA

Prvoslav S. Plavšič

PSIHOLINGVISTIČKA ANALIZA DNEVNIKA TV BEOGRAD

Društveno komunidranje, pored ostalih, ima i jasno naglašenu psihološku stranu, a ako se odvija putem jezika, što je najčešće slučaj, onda se proučavanju uloge jezika može prići i sa psihološke strane. Proučavajući društveno ponašanje kao i činioce koji ga uslovljavaju odnosno oblike u kojima se ono ispoljava, savremena socijalna psihologija nužno uzima u obzir i jezičke aspekte. Pod sociolingvističkim pristupom podrazumevačemo izučavanje raznovrsnosti upotrebe jezika (televizije) u društvu, koja je uslovljena i samom prirodom jezika ali i specifičnostima ovog oblika društvenog opštenja. Zahvaljujući interdisciplinarnom pristupu, sociolingvistika uspeva da prati međuodnose i promene jezičkih i društvenih struktura, s tim što se podrazumeva da su jezičke pojave društveno uslovljene, odnosno da između društvenog i jezičkog razvoja postoji značajna korelativna veza. Ne ulazeči u elaboraciju predmeta i područja psiholingvistike i sociohngvistike, dovoljno je reći da se danas ni televizijskoj komunikaciji ne može priči valjano bez posmatranja (njenog) jezika u društvenoj sredini. Svakako, to se odnosi i na sve posebne oblike saopštavanja i to utoliko više ukohko je veći naglasak na informativnoj funkciji TV priloga, a takav je slučaj upravo kod TV dnevnika u celini. Za razliku od čisto Ungvističkog pristupa, u studiji jezika televizije zalažemo se za socioUngvistički, jer uzima u obzir ne samo obeležja nego i značenje i vrednosti jezičkog iskaza u određenom društvenom saštivu, odnosno smisao koji on dobija upotrebljen za prenos ovog ili onog sadržaja i uveden u prostor delovanja pojedinih društvenih struktura i grupa (od klasnih, nacionalno-etničkih i verskih do rezidencijalnih i generacijskih) Shodno tome, metodologija kojom smo se služiU u ovom radu ne posmatra jezik kao formalni sistem nego obuhvata one promenljive vezane za društveni kontekst koji utiče na sasvim