RTV Teorija i praksa
žirija, osnovno merilo nazivamo društveno-kultumim kontekstom i ekvivalentom, u međusobnoj povezanosti koje u prvi plan stavlja predmet, temu i idejnu osnovu emisije, bar privremeno odlažući izjašnjavanje o formalnim osobenostima medijskog izraza i oblicima prikazivanja. Značenjem kontekstualnog tematski i sadržinski okvir emisije otvara se prema društvenoj i kultumoj situaciji kao celi i zbivanja i procesa. Ekvivalentnost meri poklapanje konkretnih sadržinskih i tematskih elemenata sa ovom situacijom, od nosilaca zbivanja do njihove idejne karakterizacije, Takvo prvenstvo sadržaja pred formom ne predstavlja neko naročito otkriće, no ono se razvija prema posebnim, nezavisno označavajučim ravnima. Spajanje „društvenog” i „kulturnog” nije slučajno. Članovi žirija (nazivaćemo ih u ovom tekstu i gledaocima, jer načela njihovog izbora to dozvoljavaju) ne daju unapred prednost jednom ili drugom tematskom vidokrugu niti ih razvrstavaju u odeljene vrednosne slojeve. Primena ovog merila često nije izričita niti jasno obrazložena, ali ostaje uslov i referentni okvir daljih ocenjivačkih operacija, u kojima se smisaono neposredniji iskazi razvijaju prema značaju sadržine, problemskoj odredbi i kritičkom preispitivanju, kao posebnim aspektima i različitim značenjskim ravnima vrednovanja. U značaju sadržine gledaoci identifikuju povezanost i usaglašenost teme, događaja i prizora sa suštinskim procesima u društvu i kulturi, utvrđujući njihovu reievantnost u istorijskoj i aktuelnoj dimenziji. Izjave gledalaca oslanjaju se na poimanje „bitnog u društvu i kulturi”. „životno važnog", nasuprot ncgativnim denotacijama „ispraznog”, „bez sadržajnog”, obično naglašavajući „realističko” načelo prikazivanja stvarnosti, premeštajući ga prema području „istinitog”, dok su za imaginativno delo u upotrebi izrazi „stvarno mogućeg” i „životno uverljivog”. Problemska odredba daje prednost problematizaciji društvenih i kulturnih zbivanja nad pravolinijskim
44