RTV Teorija i praksa

intenzivniju društveno-kulturnu participaciju i korišćenje kultumih ustanova 4 . Cini se, takođe, razumljivim što se u vreme ekonomske i socijalne krize kao glavni razlog osujećenosti u provođenju slobodnog vremena ističe nedovoljna kupovna moć stanovnika Srbije, kao što pokazuju podaci u Grafikonu 2, prema anketi u okviru „Sondaže-Barometra 95“.

Grafikon 2. Razlozi sprečenosti da se slobodno vreme provodi po želji

Nedostatak novca (36,0%) Nedostatak slobodnog vremena (24,3%) Druge obaveze (16,9%) Starost i bolest (10,2%) Životni uslovi (5,6%) Udaljenost (4,7%) Nema volje, strpljenja (2,2%) Zabrane (1,0%) Nešto drugo (4,5%)

Nedostatak para (36,0%) i raspoloživog vremena (24,3%) übedljivo najčešće, bez obzira na kategoriju zanimanja, školske spreme ili starosti, žitelji Srbije navode kao razloge što slobodno vreme ne mogu da koriste kako bi inače želeli 5 . lako se u anketama ovi razlozi ističu i kao izgovor za odsustvo interesovanja ili drukčije doživljavanje kulturnih potreba, ovo je ipak izraz i svesti o osujećenosti u kulturi koju proizvode posledice ki'ize u društvu. Nedostatak slobodnog vremena ne

4 Što se zanimanja tiče, zadržavanje u porodičnom krugu i u društvu prijatelja, gledanje filmova i slušanje muzike glavni su oblici korišćenja slobodnog vremena, izuzimajući učenike i studente. Kod njih je na prvom mestu gledanje filmova, pa slušanje muzike, dok su na trećem mestu porodica i prijatelji, kao i sportske aktivnosti. Provođenje slobodnog vremena uz sadižaje masovnih medija i kulture dominantno je za sve kategorije zanimanja, školske spreme i uzrasta. Ipak se u manjoj meri zapaža kod ispitanika preko 45 godina, koji slobodno vreme najradije provode u porodičnom krugu , domaćinstvu i među prijateljima. 3 Prema izvomim podacima, službenici (41%), sbučnjaci i umetnici (38%), kao i radnici zaposleni u proizvodnji, trgovini i drugim uslužnim delatnostima (38%) ističu nedostatak para kao najvažniji razlog u sprečavanju željenog provođenja slobodnog vremena. Stanovnici nižeg obrazovanja, koji su u velikoj meri i poodmaklih godina, znatno su ređe navodili malu platežnu moč kao primaran razlog osujećenosti, a glavni razlozi su nedostatak slobodnog vremena (24%), druge obaveze (17%), ali i starost i bolest (10%). U seoskoj sredini se navodi i nedostatak kulturnih objekata i institucija (4,5%).