Židov

ŽIDOV

iqiflaag\-prrw\-ziDo\fSTV\ ti —irrri— ■ i i ■■■ ■ iwn i— irm— n—■■ m i —n— i-i~rni—m ■■■■■— mmi ■ [■■ ■in ~mß~i i~m — n — i g~m— — t n

O jevrejstvu i boljševizmu

Pod tim je naslovom 2. Nikolajević u beogradskoj Tribuni stilizovao svoja čuvstva protiv Jevreja. Mantija, u koju ih je zaodjenuo, ima da probudi dojam, da se tu radi 0 nekom kritičnom razmatranju jevrejske psihe i da je autor polazeći sa takovoga stanovišta iznio neko dublje razumijevanje za „aktuelni" problem; jevrejstvo i boljševizam. „Jevrejin je u životu praktični egoist, sklon uvek da stvarno, .konkretno gleda na sve stvari, bistri, čak i vrlo bistri cinik bez osećaja velikih misterija života i smrti. On je filozofski materijalist: najciničnije shvatanje istorije je ipak najpotpunije formulisao jedan Jevrejin, Karlo Marks, degradujući čovjeka i svodeći i velike ljude, koji će uvek ostati jedna tajna, na rezultate ekonomskog faktora. Ceo hrišćanski svet gazio je tu rasu. Zato Jevrej, ponižen, osmejan, odgurnut, pluvana parija grca jedan urlik večne mržnje. Šajlok se ustremljuje i pun je nezajažljive mržnje i žuči, u kojoj bi udavio sav taj hrišćanski svet. 1 on je antisocijalan, i jevrejstvo je protivnik države, i zato ima uvek krik mržnje protivu svih institucija ove države, koje mu trebaju, ma da ih mrzi. Boljševizam je rođen u krvi nebrojenog niza slovenskih raističara revolucionara, koji su u svojoj duši nosili nostalgiju slobode, koji su pod despotijom careva svom bolešću svoje rastrgane duše hteli jedno sunce, koje se ne će roditi, jer je u čoveku prokletstvo. Mrtvi nostalgičan i živi Lenjin, koji u svom zločinu ima onaj potez demonske konzekventnosti i u kome se sveti Petar Veliki, od čijeg su oka prskale ikone starih ortodoksnih crkava. Istom onda, kada je boljševizam stao da ruši sve vređnosti jedne civilizacije, kada je bolnu nostalgiju mrtvih ugušio nagon uništenja, imao je uza se Jevrejstvo. Nad Rusijom pada tama uništenja, misterij njenih genijalnih mističara je. mrtav ugušivši se u krvi i zločinu. Dotle Trocki pod teorijom dobra za sve nas nosi u duši onu večnu mržnja prezrenog Jevrejina. I dok su svi oni, koji svojom krvlju srušiše despotiju careva, Rusiju voleli jednom neobuzdanom ljubavlju, dotle je Trocki mrzi on voli leš Rusije“. Eto, to je ta pjesma o mržnji. Zovem to pjesmom jedino zato, da označim mjerilo, po kojemu se taj literarni produkat mirno i hladno može da ocijeni. Jer bi se mogao da nađe neki, koji će takovo pisanje nazvati zluradnim i tendencioznim iznakaživaMjem. Recimo dakle, da je to niz umjetnički apercipiranih, dakle subjektivno

preudešenih utisaka, za koje dakako ne može da vrijedi ono mjerilo, što nam 2a nameće želja za ofajektivnošću, općom istinom i pravičnosti. Ne sumnjam, da su ta protiv jevrejstva uperena čuvstva od autora istinski proćućena. Baš zato ne mogu, da mu pripišem u grijeh, što nijedne od svojih misli nije obrazložio, nego je radije pjesnički iznio slike i poredbe iz Šekspira. Ne pada mi na um, da argumentacijama djelujem na autorova čuvstva zaziranja ... Pa ipak valja njegove misli podvrći nekoj kritici, već radi svijeta, jer svijetu je bio namijenjen njegov ~krik“. Dakle: Jevrejin je egoist, cinik, negator čovjekomrzac i t. d. Po autoru su to stalni i nepromjenljivi elementi jevrejske duše. Uputa za život glasila bi anđa ovako; pa imao Jevrej i- svet lice i nosio gest dobročinitelja, ne Vjeruj mu, to je u njega samo maska, za kojom se baš na osnovu njegove (rasne) fizionomije moia da krije cinik, negator i t. d. Ta nas „ideologija" i odviše sjeća na onu od Chamberlaina i sličnih mu njemačkih političko antropoloških psihologa. Dostatno je upozoriti na tu srodnost, da se dokaže njezina nevrijednost. Poznato je, da su ti autori pokušali, da konstruišu neku stalnu rasnu psihu, u prvom redu za germansku rasuda onda i za jevrejsku. Germanska se rasa prema njihovoj teoriji odlikuje stalnim superiornim kvalitetima. Tako je na pr. procvat stare egipatske umjetnosti, onda hrišćanska nauka, pa procvat u sjevernoj Italiji u doba renesanse prouzročen invazijom njemačke rase, što se navodno i odatle razabire, da su slikari tih razdoblja ljude većinom slikali s plavom kosom. Dotle je jevrejska rasa, ukratko, nesposobna za stvaranje najviših etskih i estetskih vrednota i obilježena niskim instinktima. Nu ozbiljni je svijet obračunao sa tom tendencioznom znanošću, te i nadalje vjeruje samo mirnom i hladnom, jedino ed svete želje za istinom prodahnutome historiografu. Ne uzevši kod toga uopće u obzir, da je i moderna biologija uskratila svaku potporu takovim konstrukcijama o fiksiranim rasnim kvalitetima, učeći nas vječnu akomodaciju i mijenu živog organizma. Takovi bi psiholozi bili u stanju ća i jednom Gustavu- Lanđaueru da doviknu; „Pod teorijom dobra za sve on nosi onu večnu mržnju". I doista ne znam, koji sii biografski podaci autora potaknuli na onaj slijed misli: „Lenjin u svom zločin-

stvu ima potez demonske konzekventnosti, jer u njemu se sveti Petar Veliki... 1 dok su svi oni, koji srušiše despotiju careva, Rusiju neobuzdano ljubili, Trocki je mrzi, on voli njen leš“ jer u njemu se sveti Šajlok . . . jasno je, da autoru zato ne treba egzaktnih podataka, dostatna mu je ona unapred zasnovana, svim činjenicama pretpostavljena teorija 0 stalnim svojstvima jevrejske psihe. I zanesen svojim jakim afektom ne vidi, da mimoilazi i nepravedno osuđuje onaj bezbroj jevrejskih studenata i studentkinja, koji se raskrstiše sa čitavom tradicijom svoga drevnoga naroda i žarom svoga orijentalnog temperamenta osjećajući valjda neku srodnost duša priIjubiše svojoj ruskoj braći, goreći od bolesne čežnje, da usreće cijelo čovječanstvo, u dubokom uvjerenju, da u kolijevki Rusije zibaju novoga Spasitelja. „Jevreji su nesposobni, da stvore - državu". A ne bi li nas možda gospodin pslhohistorik uputio, otkada datira ta nesposobnost? Jer historija nas uči, da smo fala Bogu imali uzornu državu i da se silni Rim prilično naprezao, dok mu ipak ne u«pije uništiti je; te se rasusrao po svijetu, uživajući do danas „gostoljubivost" njegovu. Pa recimo, da je ta nesposobnost akvirirana; onda bi opet taj radoznao jevrejski svijet htio da znade, je Ii ta nesposobnost prolazna ili Bože sačuvaj trajna ? Napokon se iz autorova pisanja vidi, da je i o cijonizmu nešto načuo, i on se nimalo ne ustručava, da o njemu ustvrdi ovo; „Njihova koncepcija cijonističke države je samo neprijateljstvo ovoj državi druge vere, nešto negativno, a ne pozitivno". Taj je ispad napokon ipak odveć sićušan, a da bi se isplatilo njemu nasuprot postaviti mišljenja drugih, doista vrijednih i u svijetu priznatih nejevrejskih glava, koje se dive pothvatu, da se stari po vaskolikome svijetu rasijani narod presadi na svoje historijsko tlo, e da bi opet ujedinio svoje rascijepane duševne potencije. Poniženje, patnja i bol najvažniji su faktori naše prošlosti i naše sadašnjosti u rasulu. To priznaje i naš autor i ističe osjećaj mržnje kao jedinu emanaciju tih boli. To znači: ili se odveć malo bavio psihologijom bola, ili je svoje saznanje u tom slučaju tjesnogrudno primijenio. Ne leži li u bolu titanska snaga? Ne rađa li se u mukama život? Možda je baš u tim

UPRAVA I UREDNIŠTVO: ZAORff*. HJCA «ROJ 31 MI. KAT. **************** —• RUKOPISI SE NE VRAĆAJU. ••••••••••••••••

c ( r iii.

10. decembra 1919. ZAGREB 18. Kisleva 5680.

PRETPUtTA ; GODIŠNJE K « POLUOOD. K !«•—, ČETVRTttO® ••••—• K«*— POJEDINI »R.l K. •••• IŽCaZITRI PUT MJESEČNO. • •oeooco

BROJ 37.