Židov
U Osčjeku dobiveno je novih članova; 119 članova sa upisom od Din 159.300.—, od kojih je uplaćeno Din 812.619. U-Vmk o v e ima dobiveno je novih članova: 50 sa ■ upisom od Din 70.200, od kojih je uplaćeno Din 30.850. U Vukovaru dobiveno je novilh članova 18 sa upisom od Din 27.750, od kojih je uplaćeno Din 18.100. U .Beogradu dobiveno je novih Članova: 10 sa upisom od Din 9.200, od kojih ie uplaćeno Din 6.930. Ovaj rad pokazao je, da se energičnom akc'jom, da postići željeni rezultat, ali i to, dat 'je ovaj rad skopčan za velikim izdacima pored dragocenog vremena onih čianova Kuratorijuma, koji se rad! ove propagande moraju da udaljuju iz svojih mesta, što opet izaziva posledicu, da to otežava samu akciju. Kad toga nebi bilo i kad bi se akcija mogla sprovoditi sa onim uticajem, koji su izaslanici Kuratrfrijuma imali u gore označenim mest'ifla sa onom energijom, koža je tamo upotreb jena. uspeh bi krunisao sve nade i zahleve sviju nas. , Ovakvim .svojim radom Kuratcrijum u Beogradu postigao je, da povisi broj članova (obveznika) Keren HaTesoda kao £ prihoda K. H. Uporedjenjem se može utvrditi, da je prema spisku A. za vreme od 1920. g.ldo novembra 1925. g. bilo obveznika K v H. 1779. sa ukupnom upisanom sumom od Din 6.009.998, 15. Za nepunih 9 meseci rada Kuratorijuma u Beogradu povišen je broj članova na 2.269 t. j. sa 490 članova, a sa 'iznosom od Din 559.367, 60; od prednjeg iznosa naplaćeno je Din 295.441.75, at ostalo je resto za naplatu D’n 263.925.85. Od starih upisnika naplaćeno 'je cd 1921. g. da 30,. listopada 1926. g. iznos od Din 3.068.693.72, a ostaje resto za naplatu Dn 2941.304.43. "Od 'pomenuitog ostatka, ima se otp'sati (iznos od Din 568.799.30 iz uzroka, što 'pojedini članovi usled pramene prilika nisu u stanju .platit'. Prema tome, kad se po spisku A. odbije otpisan iznos, ostaje čisto za naplatu Din 2.630.600.98. Ceioknpan 'rashod za vreme od 28. studena 1925. g. do konca meseca septembra 1926. g. iznosi Din 115.028.45. Kaka je za godinu 1926.—1927. (jevrejska; 5687. g.) odredjeno, da Jugos’avija ima osigurati, upalite l ? poslati Centrali Keren Hajesođa u Jerusalimu L. st. 3.000, Centralnu! Kuratorijum Keren Hajesođa predlaže za budući rad Keren Hajesođa jedan od sledećih triju predloga: I. dla sel za Keren Hajesod kontingetira opštlnama od poreske glave Din 100. što bi iznosilo na 10.000 pareslkih glava Din 1.000.000, ili 11. đd se razreže Jevrejskim Opština.ma, da imadu platiti 8 posto od Opštinskog budžeta, što bi iznosilo za sve jevrejske opštine na sumu od Din 12.000.000, (Iznos od Din 960.000 e 111. 4a ostane po starom Sistemu rada, s tim da imaju izaslanici iz Londonske Centrale, kao na primer gg. Pazi Goldmann i Stemer, kao i prošle godine, probaviti najman'e šest meseci u našoj sredini i da proputuju po Jugoslaviji sa članovima Kuratorijuma i u sva ona mesta gde ima jevrejskih žitelja, ali gde ni! dosad nisu uzimali učešća za'obnlovu Palestine. Ako bude usvojen jedan od prva dva predloga, može tada Centrala u Jugoslaviji osigurati Centrali u Londonu, budžet .od L. st. 3.000, za period od 1926. —'1927. god. Na kraju Centralni Kuratorifum Keren Hajesođa sa žaIjenem izvešltava Savezno Veće, dal je g. Lazar Avramović glavni Kurator Keren Hajesođa, kom pripada glavna zasluga
za uredjenie celoga rada Keren Hajesođa, kao i za otpravljanje svih tekućih poslova, koji je rukovodio i vodio ćelu korespondenciju rrdeči od prijema dužnosti svakodnevno salima starao se za razvoj propagande, pa učestvovao i lično u njoj izjavio, da, blagodareći na poverenju, koje mu je ukazano —, otklanja dalji svoj izbor. Kuratori'um smatra za svoju dužnost, da zahvali i na ovom mestu g. Lazaru Avramoviću za »vaj neumorni rad za Keren Hajesod j da zamoli Savezno Veće, da g. Lazaru Avramoviću izrazi i sa svoje strane zahvalnost zđ ovakav požrtvovan i prllmerari rad, na nacionalnom T poslu. Kuratorium Keren Hajesođa nalazi, da je nemoguće u budućnosti tražiti od jednog člana Kuratorijuma, da se tako reći sav posveti radu za Keren Hajesod zanemarujući golfove sasvim svoj lični rad i zato predlaž.e Saveznom Veću, da g. Lazara Avramovltoa ponovo izabere u Karat rabi um Keren Hajesoda, a ovome stavi u dužnost, da poslove svoje organizuie tako, da Kuratorijum odgovori svojoj dužnost dijeleći rad na više osoba ne preopterećujući nacionalnim rado,n\ samo jedno lice. U izveštaju Londonske Centrale Keren Ha'esoda od 14. septembra ove godine zioženo je današnje stanje u Palestini', koje se može smatrati, kao vrlo teško i kritično. Budžet, koji je utvrdjen za redovni život i razvitak Palestine, nije dovoljan u vreme danaanje krize. 8000 radenifca ostalo je nedovoljno zaposeno fer rade samo 2 —3 dana ncdeijno 3000 sasvftn su bez posla. Redovni prihodi ne zadovoljavaju za borbu sa tom krizom, a da se u islto vreme odgovara petrehema normalnog života i razvijanja. Nezaposlenost se širi svaki dan. Usled toga Centrala Keren Hajesođa rešiia se, da nadje novia sredstva u vi str L. st. 100.000. — i to u kratkom reku vremena kao neophodno potrebna, da bi se mogla spasti ugrožena situacija. Keren Hajesod apeiuje na sve cijomste i na sve Jevr.je, koji su svesni svoje dužnosti, da potpomognu na svaki način deio vaspcstavljenja Palestine. Ako ta pomoć ne bude došla u pora enu tim razmerima i u vrlo kratkom roku, Palestina ne će moći uspešno, da se bori sa današnjom krizom i besposlicom. Zato će početi naročita akcija Keren Hajesoda, koja mora, da nabavi potrebnu sredstva, bez veze sa redovnim naporima obveznika Keren Hajesođa, čiji redovni; prilozi moraju služiti za održavanje redovnog budžeta. Ne srne da bude sumnje u konačni uspeh, svaki mora dn izvrši najveće rtapore, ne srne biti umora ili ravnodušnosti, svaki mora pregialački da ispuni svoji dužnost prema Palestini. Cionističke organizacije, na koje Izvršni Odbor Cen trale u Londonu naročito upućuje apel za potpomaganje svima sredstvima te zasebne akcije Keren Hajesođa, moraju biti prvi na tom poslu, a njihov primer mora da povuče za sobom i ćelo Jevrejstvo.. Ako svaki ispuni svoju dužnost, potrebni iznos će biti lako sakupljen. Predlcg sumišijenlka van Uprave Keren Hajesođa. Os ; m pronalaženja potrebitih srestava, treba da se takodjer pronadje najbolji sistem za iskorišćivanje istih, pa jedna grupa predlaže, da se zainteresuju za preseljavanje u Palestinu ne samo radnic", nego i buržoazija sa sva’ilm kaptolima, koji će uz potporu nacionalnih sredstava Keren Hafesoda po moću raznih kredita, intabuladija avansa( i t. d. mo6l da uloži svoj novac u poljska poduzeća, te da i sebi takq obezbede u PalesLni nepokretna imanja, koja će im donesi t". prihode, a
pored toga više prostora za radnike i time doprimeti uspehu, da obore današnju krizu i besposlicu. T„ grupa računa, da bi se na taj način privlačenjem privatnog kapitala, isti i ‘još mnogo boi ji rezultati mogli postidi, a sa znatno manjim troškovima cd strane Nacionalnog Fonda. U vez.' s izloženim izveštajem Centrala* Keren Hajesodau Londonu, i prediogom pojedinaca, navode se rezultati postignuti do danas u Jugoslaviji i naznačuju predloži, na kojf bi se način mogli Jevreji Jugoslavije odazvati apelu za jačanje dobroga razvitka i; budućnosti Palestine. ♦ . Gosp. Dr. Alfred Si n g e r referiše o
Govor g. Rosenblutha u sinagozi
U nedjelju dne 17. oktobra bio je u sinagozi u Štrosmajerovoji ulici najavljeni sinagogalni koncerat, ,o kojem ćemo donijeti ocjenu u narednom hro'u. Nakon programa predstavio je publici g. dir. Stern prisutnoga člana Egzekutive Svjetske Cijonističke Organizacije gosp. Feliksa Rosenbliitha, koji je iza toga uzeo riječ i održao ovaj govor, koji se svih brojnih prisutnika veoma dojmio: »Možda bismo uvijek morali da govorimo o Palestini i o izgradnji židovskoga života u toj zemlji, kad budemo u ovakovcm svečanom raspoloženju, u koje dovodi nabožna pjesma iz narodne duše. Jer palestinska misao ima dubi u svoju osnovku u religiji i religičnosti židovske psihe. Držim, da je tek profile subote sa ovoga mjesta prvi puta u ovoj godini bila rečena riječ o palestinskom obećanju. Prošle se subote čitala sidra u kojoj Se prvi puta spominje riječ Boga, koja praocu našem obećaje zemlju palestinsku: »Podji iz kuće, gdje si se rodio, iz zemlje otaca svojih u zemlju, što ću ti je da pokažem«. I ovo obećanje, poruka Boga, štoi je zabilježena u prvim odsječciraa biblije, prati židovski narod na njegovu putu i svi Vi znatc j da se u ovoj sinagozi jednako kao i u svim sinagogama u svijetu nekoliko puta na dan moli molitva, u kojoj se spominju riječi obećanja o polasku i povratku u Erec Jisrael. Gospodje i gospodo! Ova palestinska misao ima eto, dublju osnovku u židovskoj povijesti, u židovskoj religiji i židovskoj duši. A što nam danas znači palestinska misao? Znači, da su se proširile stijene židovskoga doma, da su se zidovi sinagoge razmaknuli do punoga židovskoga života, raširili u« u židovsku zbilju. Današnji je židovski život u svojoj pozitivnosti označen produbljivanjem židovske zbilje, a to produbljivanje to je jače, što je u nama zaista dublja palestinska misao a etičnost u istinu viša. Nakon stotiila godina jedno je svijesno nastojanje pregnulo da preporodi židovsku zbilju, da aktivnošću iz pasivne egzistence stvori život pun stvarnih vrednota, što se proživljuju a ne trpaju tćk u literaturu. Današnja zbilja mnogo je manja ( od apstraktnoga ideala, ali ona boja, kroči i osvaja. Zbog blizine njene realnosti na njoj se zapažaju i nedostatci i ranogošta se prekorava, ali njome je u židovski narod unesen istinski, osvježeni živpt ( u kojem se može u punoći svojoj da* manifestnie snaga židovskoga naroda. Bio sam ranije jednom već u Vašoj sredini. Odonda sam proboravio dvije godine u Palestini i na svoje sam oči.vidio,
što se ondje učinilo u zadnjim godinama. Vidio sam, gdije su židovske ruke izgradile od osnova jedan židovski grad, Tel Aviv, koji s ponosom nazivljemo prvim, sasvime našim, židovskim gradom. Vidio sam haluca, pionira, koji je u Emeku stvorio kojih 40 poljoprivrednih naselja. I mnogi Židovi i nežidovi stadoše diveći se veličini pregalaštva, snazi toga djela, koje je stvorio golem idealizam združen s nenadmašivim požrtvovanjem. Mi smo danas prožeti uvjerenjem da se Palestina može da izgradi uz jednu pretpostavku uz saradnju Židova na svemu svijetu. Oni što polaze u Palestinu u sebi su mogli da skupe snage, da ondje grade židovsku domaju. Ali sve te odabrane snage moći će tek da uspiju, pomognu li svi Židovi. Nije ova zadaća stavljena tek cijonistima ) ne tek grupi jednoj u židovstvu, nego je namijenjena svim Židovima, cijonisthna i neci'onistima. Osnovka ovome djelu izgradnje jest Keren Hajesod, koji daje poljoprivredne kredite u našoj zemlji, uzdržaje hebre sko školstvo, koji je osnovao veličajnu zdravstvenu organizaciju. Tu je i Vama data mogućnost, da pridonesete, da naši pioniri uzmognu ustra'jati u svome teškome radu. A oni mogu tek da podnesu muke i pregaranja, znadu li da iza njih ima netko, koji ne će dopustiti da klonu, nego će vazda da obavlja svoju dužnost prema njima, što su u prvim redovima. Treba lude da saradjujete i pripomažete onim malenim i sitnim, a opet toliko važnim, što svaki Židov u gaJutu može da dade novcem. Pomognite židovskomu pomozite pionirima, učestvujte u vaspostavljan'.u židovske domaje, dajte prinos svoj časti židovskoga imena!«
Priredbe uz Savezno Vijeće
Uz ovogodišnje Savezno Vijeće održane su ove priredbe: koncerat u sinagozi, gimnastička akademija žid. gomb. i šport, društva »Makabi« i komers. O koncertu u sinagozi donijet ćemo ocjienu našega muzičkog saradnika u narednom broju, U današnjem broju donosimo’ govor g, Rosenbliitha, koji je održao u sinagozi neposredno iza koncerta. U ponedjeljak uveče priredio je zagrebački »Makabi« akademiju svojih odličnih gimnastičkih skupina. Sve su točke izvedene imponirajućom preciznošću i sigurnošću. Odabrane točke bile su naskroz elegantne i stilizovane, Gos-p. Jankovića,
učitelja gimnastike u »Makabili« ide zaista svako priznanje. Prisutni član Egzekutive g. Rosenbliith veoma se laskavo izrazio o čitavoj akademiji. Prije programa podijelio je dr. Braun diplome članovima, koji su s uspjehom svršili prednjačiti kurs, u kome se poredl gimnastike naučavala higijena, anatomija i ritmika, « Iza akademije .održan je komers u dvorani Grand Hotela a ne kako je bilo ranije najavljeno u »Esplanadu«, jer je uprava toga hotela odjednom, u zadnji čas zatražila smiješno visoku paušalnu svotu. Komersom je vladalo dobro raspoloženje. Nizali se zabavni govori. Starina predsjednik Saveza gosp, dr. David Aflk vai 1a j pokazao se tuđe duhovitim kozerom. Komers je otvorio kratkim govorom gosp. dr. Aleksandar Licht, Iza njega govorio je g. dr, Alkalaj, pa rabin dr. Keller, dr. Cvi Rothmiil!er, prof. Goldmann i rabin dr. Kaufmann. Komers je potrajao do u duboku noć.
Keren Kajemet Lejisraelu
Prvi .put Uprava KKL samostalno izvještava Savezno Vijeće o radu u prošloj godini ii o potrebama, našega zemljiišnoga fonda. Rezultat sabirnoga rada u ovoj godini pr kazali smo u godišnjoj statistici i na nju smo nadovezali neka razmatranja, koja se odnose na pojedine sabirne grane, na pojedine pokrajine j gradove. Dotakli smo se i s'stema rada I s nekoliko riječi okarakterizirali bitnu razliku izmediu prijašnjega i sadašnjega i konačno smo uputili našoj židovskoj javnosti apel za intert sivain rad u jubilarnoj godini. I danas, kad stupamo pred Vas, da Vam položimo računa o radu u prošloj godini možemo da. ustvrdimo, da je ova godina bi a uspješna u svakome pogledu i da, bani je donijela priznanja direktorija KKL, ma da nismo što hoću odmah
Pozdravi
Saveznom Vijeću stigli su pozdravni brzojavi od predsjedništva Akcionoga Komitcja Cijonističke Organizacije, Egzekutive Sv etske Sefardske Organizacije, vodstva svjetske organizacije »Hehaltic« u Varšavi, Saveza Rabina u Kraljev. SHS Vrhovnoga Rabina. Mjesne Sefardske Organizacija u Beogradu, Grupe Nar, Žid. Svijesti, f, Hansa Hochsingera dr. Laže Avramovića, predsj. Centrale K. H. za kraljevinu SHS, koji je zbog bolesti bio spri ečen da dodje na Vijeće, dr. Solomona Alkalaja, dr. Julije Dohany-a, mnogih cifonističldh radenika u pokrajini j Mjesnih Organizacija, koje nijesu mogle da na Vijeće izašalju svoga delegata, i raznih židovskih društava u zemlji. Pozdravne brzojavke poslale su nadalje cijonističke organizacije u Americi, Njemačkoj, Bugarskoj, Nizozemskoj, Poljskoj, Grčkoj, Rumunjsko), Italiji, Litvi, Francuskoj itd. Gospođin načelnik grada Zagreba, arh. Heinzl poslao je Vijeću naročiti pozdravni dopis i ispričao se što ga je bolest spriječila da prisustvuje otvorenju Vijeća. Jednako je pismeno pozdravio Vijeće i konzul Velike Britanije, koji zbog ođuljega odsustva iz Zagreba nije mogao da se odazove pozivu Radnoga Odbora.
Broj 43.
»2 I D 0 V*
5
o 0 oD§® K & \ .IV. li r -. :, j r\: . HUDSON L LIVERPOOL ENCLAND LTD o t HU 1* Evo jednostavnog Rinso-postupka: Priredi Rinso pirema na putku na omotu. Puštaj rublje da se u njem moći kroz noć, izjutra ga samo isp’ahni l i povjesi da se osuši to je sve. R nso obavlja za Vals teški posao pranja. Dobiva se u svakoj trgovini i drogeriji. ZastUPStBO j depot: Norbert Weiss I drug Zagreb, bajmište br: 51. Telefon br. 7-33. Brzojavi: Notbert