Filatelista
12
Slika 2. Pismo treće stope težine, frankirano sa ukupno 30 novčića, poslato iz Cetinja u Rim
Izdanje PROSLAVA ŠTAMPARIJE iz 1893. godine dokumentovano je sa šest filatelistički inspirisanih pisama (drukčijih skoro i da nema) među kojima posebnu pažnju privlači pismo sa Cetinja u Gruž, frankirano sa 2+7 novčića, gde je prva marka sa vrlo retkom greškom u pretisku “1494” umesto “1493”. Izdanje “Cetinjski manastir"predstavljeno je sa 8 objekata, od toga su tri pisma preporučena, franhirana nižim vrednostima od 1 do 20 novčića.
Kasnija izdanja sa likom kneza Nikole, uski i široki rubovi, dopunske vrednosti i promenjene boje obuhvataju 26 objekata među kojima su pet preporučenih pisama na povratni recepis, četiri sa specijalnom markom za tu svrhu a kod petog je redovna marka poništena rukopisno sa “AR”. Posebna draž tog preporučenog pisma, upućenog verovatno oko 1895. godine iz Rijeke u Carigrad je u tome što su za frankaturu od 10 + 10 + 10 upotrebljene dve marke od po 15 novčića. Na slici 3 prikazano je jedno iz ove grupe pisama, poslato preporučeno iz Cetinja za Kotor sa frankaturom od 5 + 10 x 1 novčić i AR markom u gornjem desnom uglu. U ovom periodu se već javljaju frankirane paketske sprovodnice i novčana pisma. Jedno takvo pismo sa naznačenom vrednošću od 370 kruna frankirano je markama nominale 66 novčića. Za dotično pismo iz 1900. godine upotrebljen je koverat za novčane pošiljke austrijske pošte, jer pošta Crne Gore takvih nije imala, vrednost je iskazana u krunama, iako je tada u Crnoj Gori valutu još predstavljao novČić i fiorin.