Filatelista

PJ IO

Alojz Tomc, Brežice, Slovenija

ESEJI REDOVNIH MARAKA KRALJEVINE JUGOSLAVIJE IZDATIH 1935. GODINE (Drugi deo)

(Po odobrenju časopisa Nova Filatelija, glasila Filatelističkog Saveza Slovenije, preveo za čitaoce lista "Filatelista", dr Jovan Veličković. Članak je izvomo objavljen u Ljubljani, u brojevima 2 ı 3/2007. godine. Prevod prvog dela članka objavljen je u "Filatelisti" broj 262 iz Februara 2008. godine).

Slovenački eseji

Konkursna komisija Ministarstva pošta u Beogradu primila je neuobičajeno veliki broj predložaka za buduću seriju redovnih maraka. Ovde ne mislimo toliko na probne otiske u velikom broju boja ı na više vrsta hartije nego ćemo se usmeriti na različitost motiva, kojih je bilo čak 28 (1 službeni i 27 privatnih). Ako odbijemo eseje iz privatnih izvora iz inostranstva (po 2 iz Češke i iz Nemačke) ostaju 23 različita motiva koja su predložena po inicijativi Slovenačkos filatelističkog društva.

Prva tri predloška (Veselićevi) su poslati u Beograd u formi crteža, ostalih 20 motiva su, međutim, odštampani u Delniškoj (akcionarskoj) štampariji u Ljubljani u tri kompleta. Jedan komplet, ili serija sa zajednički stilizovanim motivima različitih nominalnih vrednosti bila je odštampana kao sutisak. Prva ljubljanska serija eseja sadržavala je četiri različita motiva, druga I0) a treća 6 različitih motiva. Svaki sutisak (serija eseja) štampan je u u više boja. najmanje u 12 nijansi, koje su se od serije do serije malo razlikovali, što ukazuje na to da su štampani odvojeno u svakoj od boja, takvih koje su trenutno bile raspoložive.

Prva serija ljubljanskih eseja

Prva serija obuhvata četiri eseja nominalne vrednosti od 1, 4, 10 ı 30 dinara. Zajedničko im Je to, da u seriji ne prikazuju samo mladosa kralja, već i njesovu rodbinu, majku. oca ı posredno preko motiva zadužbine Karađorđevića, i njegove pretke. Motive za izradu predložaka su autori uzeli sa zvaničnih fotografija, koje su prikazivale članove kraljevske porodice u najboljoj svetlosti; reprodukcije uzetih motiva nalazimo u časopisima toga perioda kao ı na razglednicama.

Esej nominalne vrednosti od 1 dinar predstavlja kralja Petra II u sokolskoj uniformi, što je u saglasnosti sa postojanjem Sokolskog Saveza Jugoslavije čiji je starešina i zaštimik od 1929. godine bio Petar II Karađorđević. U pozadini Kralja je prikazan grb kraljevine Jugoslavije.