Filatelista
83
vrste" ponovo prikazane vrste koje su bile na poštanskim markama, doduše u Jugoslaviji (jazavac i divlja svinja). Napomenuću da su u Srbiji zaštitom na nivou države obuhvaćene 642 prirodne retkosti (215 biljnih i 427 životinjskih vrsta). Neke biljne i životinjske vrste su istrebljene ili su nestale u Evropi a u Srbiji i dalje opstaju na planinama i u gustim šumama. Simbol jednog vremena, "125 godina Orijent expresa" povezivao je zapad ı istok Evrope. Počeo je da saobraća 1883. godine a njegov idejni tvorac bio je Žorž Nagelmajer (Belgijanac). Povećanje broja putnika ı ekonomsko uzdizanje tih godina u Evropi dovodi do upotrebe luksuznih vagona za spavanje 1 ručavanje. Voz ide od Pariza preko Beča do Istanbula. Prvi prolaz ovog voza preko Srbije dogodio se 1. novembra 1885. godine alı samo do Niša, a konačno kada je pruga završena 1888. godine voz ide do Sofije. Tada dobija ı naziv "Orijent expres". Stručnu saradnju za izradu maraka pružio je g. Slobodan Rosić iz Beograda. Čini mi se da se ovde ipak radi o proslavi 123 - godišnjice. Zanimljivo rešenje dato je u izdanju: "Flora - grožđe i vinorodne regije u Srbiji". Za vinopije, italijanski rizling, prokupac, beli sovinjon i crna frankovka. Svrha filatelije zapravo ı jeste zadovoljstvo. Za kraj. kultno mesto Beograda sa idejom o alternativnom pozorištu. Skupština grada Beograda proglasila Je "Dadov" gradskom ustanovom kulture. Najteže je bilo i ove godine nabaviti doplatnu marku "Dečja nedelja" a posebno čak tri nalepnice koje su tradicionalno izdate prve nedelje oktobra meseca. Rasprodata su sledeća izdanja: "100 godina od prvog sistematskog istraživanja arheološkoge lokaliteta Vinča" ı naravno "teniseri".
Slika 3. Zaštićene životinjske vrste - ponovo
Autori srpskih maraka su gđa Marina Kalezić čak 17x + 1 doplatna; gđa Nadežda Skočajić 15x + 3 doplatne; g. Jakša Vlahović samo 3x + 1 doplatna i gđa Ana Kostić samo 3x ı 1 doplatna. Tiraži su ustaljeni na 28.000 komada, a odstupanja su bila samo kod: "Olimpijada Peking", "Tenis" ı "Evropa - pismo". Kod izdanja "Uskrs", "200 godina Velike škole u Srbiji" ı "Božić i Nova Godina" tiraži su 528.000 komada i ona su otišla na šaltere pošta u Srbiji. Tu su još priključena izdanja:"Zaštita prirode" i "125 godina Orijent expresa". Ovo je veliki pomak za filateliju u Srbiji da se poštanska marka vraća polako na šaltere u poštama!
Prigodne marke su rađene samo u štampariji FORUM - Novi Sad. Doplatne 4 u Forumu, 4 u ZIN-u, Beograd i jedna bez imena štamparije (dečja nedelja). Vodeći svetski proizvođač štamparskog papira 7u///s Russell ız Engleske dostavio je 100 gramski papir za izradu prigodnih maraka. Marke su zupčane češljasto 13 3/,. Tehnika štampe je višebojni ofset. Nominale su ı dalje osnovne prilagođene samo prvoj stopi težine u domaćem ı međunarodnom saobraćaju: 20, 46, 50 ı 177 dinara. Pojavile su se vrednosti od 30 i 40 dinara - tenis (konstatovali smo da je to izdanje ubrzo rasprodato). U poštanskom prometu uočava se nedostatak sledećih nominala u domaćem saobraćaju: 30, 60, 70 i 90 dinara i visokih nominala u međunarodnom od 195, 243, 326, 385 ı recimo 516 dinara.
nastaviće se