Filatelista

Prof. dr Milan Radovanović

NEPOZNATI SRPSKI CENZURNI ŽIG IZ TUNISA

Pošta iz Tunisa, poznata kao pošta iz Bizerte, bila je predmet izučavanja u prethodnom vremenskom periodu, ako ni zbog čega drugog, ono zbog veoma retkog srpskog poštanskog žiga koji Je bio Jedini i u upotrebi od druge polovine 1918. godine pa do kraja rata (čak i nešto posle) u Tunisu. Obradi OVOg filatelističkog područja, nemerljiv doprinos dao je Vuković. Prvi rad, objavljen na srpskom jeziku u časopisu Filatelista odnosi se isključivo na poštu iz Bizerte, kako mu i samo ime kaže „Sıpska vojna pošta u Bizerti 1916-1918” (1). U radu se, uz opis, navodi postojanje tri srpska cenzuma žiga (tip A /u dve varijante a i b/, B i V). Kasnije, u studioznom delu o srpskim cenzurama na Solunskom frontu objavljenom na engleskom jeziku (Serbian Military Censor Marks and Labels During the Salonica Campaign) Vuković (2) uvodi i četvrti cenzurni žig (tip VIII, tip IX i D/A, tip X i tip XI. (Oznake prema istim u korišćenim citiranim radovima). Radovima Višackog (3) uveden je i peti cenzurni žig. Rad Stojanovića (4) u ovom smislu ne daje ništa novo i zasniva se na postojećim radovima Vukovića i Višackog. Svi navedeni cenzurni žigovi poznati do sada dati su na SI 1 (3). U najnovijem broju Jugoposta dat je od strane uredništva, sa komentarima R. Stevens-a (Serbian censor marking 1916-1918 — A Suplement) pregled niza radova, uz poznate reprinte ranije objavljenih radova iz ove problematike, vezane za područlje poštanske istorije Srbije, uključujući i cenzurne žigove iz Tunisa (5).

E A a CENSURE MILITAILIRE | SEmRmB=

BPETAE 5A AA | IL BouHA u, EH3YPA |

Typel Type Il

TEHMSURE MILITAIRE i} CEHSURE MILITAIRE | SERBE ıli| SERBE

Type IV Type V

M

|

Slika.1]: Poznati cenzurni žigovi upotrebljavani u Tunisu

Koliko su tipovi I do IV relativno uobičajeni, treba napomenuti da je tip V crvene boje ekstremno redak 1 da su poznata svega tri primerka. Jedan od njih iz zbirke autora. biće zato prikazan, ali bez komentara, s obzirom da je već poznat ı da je opisan (sl. 2).

KALA. WA ČR Na A ANA OU SOMA Na - NŠ Šo i

ii xa SEO IP CABTE SNS ODA LE? 75 A.

orresp}ndžnc j a Adresse |S D|ErWSURE MILITAJRL JD - SERBE 2 O UNA 1 E aa bi < ~. – 1 fd od 21 Ja : 7. Žž d r E O | 22 O fd 3 (OI TI : Oe | “97 š 1 7 z j Sa e ZE Šo o. Maa Z ZULU 2 CH 3, Slika 2: Tip PF crvene boje = OM NA NOSI