Jugoslovenski Rotar

Socijalni proces preobrazanja druStva, koji je nastao poslije rafa, a u glavnom uslijed rafa, zahvatio je čitav svijet pa i nas, slvarajući nove, više forme. Ekonomski razvitak goni da se socijalno približno ravni udružuju u organsku cjelinu i fako, namjesto pojedinog individua, pojedine familije. dolazi društvena klasa. Praktična medicina bila je prisiljena da slijedi taj preokret i da se razvije sve više u socijalnom smjeru, koji je nastao kao prirodna posljedica opéeg preobrazaja.

Novo doba nastoji da sve socijalne bolesti, na prvom miestu tuberkulozu kao najvazniju, obuhvati na jedino ispravan način, a to je socijalno-medicinski, u uvjerenju da se ovaj golemi problem isključivo tako može privesti svome pravilnom rijeSenju. :

Savremena socijalna medicina određuje nam da fuberkulozu ne razmaframo samo kao bolest pojedinca, već da ju suzbijamo kao opće narodno zlo. Prošla su vremena kada se kušalo fuberkulozu kao svaku drugu infekcioznu bolest, suzbiti desinfekcijom i izolacijom zaraznih bolesnika. Та Cisto bakteriolo&ka era suzbijanja tuberkuloze je propala. Napušfena je i čisfo socijalna era kad se tuberkuloza smatrala samo socijalnom bolesti, simptomom socijalnog oboljenja pojedinih familija, prelazeći jednostavno preko bacila o tuberkulozi. .

Moderna era u kojoj se nalazimo, socijalno-higijenska, udruzuje sve Sto su njezine prefhodnice uradile u pitanju uzroka i mogućnosfi suzbijanja tuberkuloze. Ta je era utvrdila i to: da se kod tuberkuloznog obolenja ne radi samo o jednom uzroku, nego o čitavom kompleksu uzroka.

Danes je u svima civilizovanim zemljama čitava socijalno-higijenska borba profi tuberkuloze cenfralizirana u anfituberkuloznim dispanzerima, koji prefstavljaju dušu i mozak svake regionalne anfituberkulozne akcije.

Rasprostranjenost tuberkuloze zahteva da se osniva Sto veći broj dobro snabgjevenih dispanzera. Njemačka ima po jedan dispanzer na 25000 stanovnika, Japan na 47000, Čehoslovačka na 60000, Francuska na 64000, Ergleska na 62000, Estonija na 75000, dok Italija ima po jedan dispanzer na 100000 stanovnika, a Jugoslavija na 300000 stanovnika. Još sno jako daleko od onoga 40 Бето тога imati prema morfalitetu ad tuberkuloze. Prema statistici od 1931 godine kod nas umire godisnje 38000 lica, sto iznosi 269 na 100000 stanovnika. Najjacu smrinos’ daje Vrbaska banovina (380), a najmanje Dravska (180). Jugoslavija u smrtnosti od tuberkuloze dostiže onu cifru koju su kullurne (države u Evropi kazivale prije 40 godina (30%). Posljednih godina rasa zemlja pokazuje najveću smrfnost od svih evropskih država, a Beograd od svih evropskih prestonica (26"/0— 4.62 % opće smrtnosti).

Uza sve to imamo tek 42 dispanzera, od toga 21 potpuno uredenih sveja 2687 postelja za liječenje tuberkuloznih bolesnika, tj. samo 13 pottelja na 100 smrtnih sluéajeva.

Mortalitet tuberkuloze na podruéju grada Sugaka za vrijeme od 1925 do 1934 g. prema mrivačkim razglednicama, iznosi preko 15.39% cpće smrtnosti sa najvecim postotkom u Zivotnoj dobi od 15—20 go-

19