Nova Evropa

Ža ostvarenje svojih ciljeva osnovala je cijonistička organizacija posebne institucije, od kojih su najvažnije sljedeće, - ~

»Jewish Colonial Trust Ltd« DŽidovska КоГотијајпа banka«]}, Osnovana je na trećem kongresu (1899), sa svrhom da bude finansijski instrumenat, kojim će se praktički ostvariti ideja cijonizma. Ima da podupire kolonizaciju i nacijonalne radove u Palestini, Nominalna dlavnica iznosi dva milijuna funata, i :

»AngloPalestine Compan y« je alilirani institut »Židovskoj kolonijalnoj banci«, Osnovana je 1903, s kapitalom od 50 hiljada funata, Njezina je organizacija slična onoj kolonijalne banke, a sjedište joj je u Londonu, Banka ima svoju podružnicu u Jafi, Haiti, Jerusalimu, Hebronu, i Beurutu, Svrha joj Je da podiže kredit podupiranjem zajmovnih zadruga,

»KĆeren Kajemet Lejisrael« (Židovski Narodni Fond), potaknut je po profesoru matematike na univerzitetu u Hajdelbergu, Hermanu Šapiri već na prvom kongresu, a osnovan je na petom kongresu 1901, Svrha mu je nabava zemljišta kao neofudjive svojine jevrejskoga naroda, pa se zemljšte smije dati samo Jevrejima u nasljedni zakup, Kapital Narodnog Fonda sastoji se od darova, koji se sabiru pri raznim zgodama, Narodni je Fond besumnje najpopularnija cijonistička institucija, koja se svakim danom sve više razvija, Koncem 1921 iznosio je imetak Narodnog Fonda 887.200 funata,

Školstvo i zdravstvo, Do prije rata bilo je školstvo u ru= kama pojedinih jevrejskih društava, bilo humanitarnih bilo stvorenih jedino u cilju njegovog uzdržavanja, Danas je cijelo školstvo prešlo u ruke cijonističke organizacije, koja — za uzdržavanje dviju gimnazija, dva učiteljska seminara, tehnike, muzičke škole, i obrtničko-umjetničke škole (»Becalel«), te svih pučkih škola i dječjih vrtova — troši godišnje na 120 hiljada funata (oko 150 milijuna kruna), Za zdr a уstvo, za koje troškovi padaju na američke cijoniste, izdaje danas cijonistička organizacija na 100 hiljada funata godišnje.

II, Židovske dobrotvorne institucije,

Od ogromnog broja židovskih karitativnih institucija po svim zemljama svijeta ističemo ovdje samo najznačajnije:

»Alliance IsraćliteUniverselle«, Osnovana je 1860, u Parizu, sa zadatkom: Ua 1. da nastoji svagdje oko emancipacije i moralnog napretka Židova, 20 OI ЈЕ

2. Ча ргиХа орзебпи рошоб општа Кој, zbog toga što su Židovi,

imaju da podnose mnoge nevolje, i 1

3. da podupire sve publikacıije koje vode gornjem cilju,

»Alliance« je razvila naročito živahnu djelatnost u pogledu pravne zaštite Židova, i podigla je cijeli niz pučkih i srednjih škola, a u najnovije vrijeme i dječjih vrtova, poglavito u Palestini, Siriji, Maroku, Egiptu, Turskoj, Grčkoj, Bugarskoj, ranije u Staroj Srbiji, Galiciji, i Poljskoj, U njezinim su se školama vaspitavala djeca u francuskom

304