Nova Evropa

Odvetnički stalež.

Teško je izustiti rjječ uzvišemost u vezi sa zvanjem koje naš narod, uz stanovitu dozu omalovažavanja, naziva 1iškalskim; doimlje se kao ironija govoriti o nesebičnosti zvanja koje malogradjanin često uporedjuje sa kajišarstvom, Pokojni splitski načelnik Dr, Vicko Mihaljević, inače malo poznati satirički pjesnik, a sam advokat, dao je jednu svoju pjesmu o advokatima ilustrirati ovako: dva mršava čo- . vjeka: jJedam ije bez košulje, drugi ima Još samo košulju, — prvi je izgubio parnicu, a drugijuje dobio; a iza пућзједе дуа. бојагла gospodina časteći se svim i svačim za krcatim stolom, — to su njihovi odvjetnici, Ili, da ovdje navedemo i onu duhovitu američku dosjetku na račun odvjetničke reputacije: jedan bogataš, umiriući, pozvao je svoja dva advokata i posadio ih sebi čelo glave, jednog s jedne, drugog s druge strane; Кад зи ба ом, uzaman čekajući, napokon zapitali zašto ih je zvao, odgovorio Je Amerikanac lakonski: »Hoću da umrem kao Isus Hristos!,, ,«

Pa ipak je zadaća odvjetnika uzvišena, ipak le suština mjihova zvanja nesebičnost, Prvi čovjek koji je uzeo u odbranu svoga bližnječ, bio je odvjetnik; prvi čovjek koji je osudio nasilje i napadaj na pravo, bio je odvjetnik, Doklegod bude trebalo braniti pravo od nepravde, slabost od nasilja, čednost od bahatosti, — dotle će biti i odvjetnika, Oni su svećenijcei koje naročito karakteriše poznavanje zakona i života uopće, Dageso (D' Aguesseau), francuski visoki sudac koncem 17-og stoljeća, ovako je definisao pojam advokatskog staleža: »C' est un ordre aussi ancien que la magistrature, aussi noble que la vertu, aussi necessaire que la justice; il se distmgue par un characičre qui lui est propre, et, seul entre tous, se maintient toujours dans 1' heureuse et paisible possession de son independence, Libre sans čtre inutile 2 sa patrie, il se consacre au public sans еп Čtre esclave, et condamnant 1' indifference d' un philosophe qui cherche 1' mdćpendence dans 1' oisivitć, il plaint le malheur de ceux qui n entrent dans les fonctions publiques que par la perte de leur libertć,«

Budući da su njihove dužnosti tako čovječanske da bi ih morao vršiti svaki čovjek, kad bi bio za njih sposoban, izgledalo bi da je nespojivo s pojmom tih dužnosti njihovo naplaćivanje, jer što (је dužnost raditi kao čovjek, kako bi se zato smjelo dati platiti? Taj su princip usvojili bili Rimljani, narod koji je prvi razvio odvjetništvo, Ali su oni taj princip znali tako vješto obići, da su rimski odvjetnici postajali često najveći bogataši Taj tradicijonalni princip menaplaćivanja, nesebičnosti, nastoji provesti, bar u formi, i francuski i engleski

arreau: tamo odvjetnik ne smije ugovoriti nagrade, miti

269