RTV Teorija i praksa

KRITIKA

Zorica Jevremovič

SPOTOVI NOSTALGIJE (II)

КАКО PRATITI TELEVIZIJSKI PROGRAM

Na osnovu različitih izvora (savetovanja psihologa i sociologa o svrsi i ulozi teievizije u socijalizaciji mladih - iz čega proizilaze studije tipa „seks na televiziji”, „nasilje na televiziji”, „adolescenti i televizija”, „obrazovanje putem televizije” i sl. 1 , rasprave kulturologa i komunikologa o mestu televizije u svakodnevnom životu, napori teoretičara vizuelnih medija da televizijskoj slici nađu estetsku konstantu koja je razlikuje od ostalih vizuelnih odraza - slika u slikarstvu, plakat, reklama, stripovska slika, fotografija, slika foto-romana, animirana slika, filmska slika 2, pisma gledalaca upučena na adresu „Televizije” gde iznose šta bi želeli i koga da gledaju, odnosno, šta bi trebalo, a šta se ne sme pojaviti „па teieviziji”, istinoljubive tcžnje televizijskih hroničara da što više premijernih emisija prokomentarišu povodom njihove /ne/povoljnosti po određeni uzrast, ukus ili sloj publike) stiče se utisak da se smisao poruka datog televizijskog prizora sagledava najčešče sinhronijski, izvan celine jednodnevnog programa, tačnije onog dela programa kojeg gledalac odgleda tokom dana. Pri tom, čini se, provlači se jedna te ista metodološka omaška: da televizijski program utiče na gledaoca parcijalno, „ро emisiji”. Odmah treba reči da se, prirodom stvari, i povodom uticaja televizijskog medija mogu vršiti raznovrsna istraživanja, tim pre što televizija deluje polifonijski (kroz više audiovizuelnih jezika). No, rezultati specijalističkih istraživanja primenom raznolikih parametara (psiholoških - probiem percepcije i kakvoće učinka viđenog, komunikoloških - razrast i velikost TV informacija, kulturoloških - način stvaranja kulturema putem televizije itd.), pomažu razumevanju televizijskog fenomena - pa i načina praćenja televizijskog programa - ali u

’ Jedna instruktivna zbirka je u nas prevedena - Rej Braun i autori, Televiziia i deca „Glas”, Beograd 1977.

2 Kristijan Mez, jezik i kinematografski medij, „Institut za film” Beograd 1975 str. 176-178.

147