RTV Teorija i praksa

Slobodan Canić

ELEKTRONSKA MONTAŽA KAO ČIN STVARANJA

Živojin S. Lalić, „Elektronska montaža video-miksovanje”, Radio-televizija Beograd, OOUR Program i proizvodnja TV, Beograd, 1981.

Napomena „služi za internu upotrebu” na unutrašnjim koricama ove nevelike knjige , istina neutralno formulisana i ne previše uočljiva, obično, od prilike do prilike, pa i zbog različitih funkcija, ima svoja posebna značenja. Nismo sigurni kakav joj je ovde smisao, ali bismo je, prema sadržaju knjige, radije preobratili u naznaku - ~za širu upotrebu”. Naime, i za naše kulturne prilike u još nedovoljnom izboru knjiga domaćih pisaca koje se, delom ili u celosti, bave televizijom i što nas inače variranjem sličnih tema, opštih tvrdnji i prevedenih citata več pomalo zamaraju, Živojin Lalič iskoračuje, nekada možda neodlučno, ka specifičnom području gde se izričitije zahteva ugrađivanje vlastitog istraživačkog iskustva i teorijskog promišljanja. Njegova osnovna zamisao je da istakne one dimenzije elektronske montaže, video-miksovanja, kojima se ona promoviše kao istovremeno samosvojni i konstitutivni čin u procesu televizijske proizvodnje ili, ako hoćemo, televizijskog sivaranja. Pri tom, autor uspeva da nam pokaže osobenosti estetsko-umetničkih i tehnološko-manipulativnih aspekata u montažnom postupku, Za njega, naravno, največi značaj ima izražajna delotvornost, ali niz praktičnih zapažanja, tehničkih opisa i uputstava opravdavaju namenu knjige kao priručnika za montažere. Lalič ne svodi svoja razmatranja na elemente video-miksovanja i probleme koji se sa ovim najneposrednije povezuju. Kada postavlja miksovanje unutar celovitog procesa televizijskog stvaralaštva, on i sam ovaj proces nastoji da sagleda u okviru širih stanovišta o prirodi televizijskog opštenja. Ovakav plan

175

PRIKAZI