RTV Teorija i praksa

polje (polje visokog vazdušnog pritiska), talas (talas vlažnogvazduha), stabilizacija (stabilizacija vremena); pridevi - sinoptički,-a,-o (sinoptička situacija, sinoptička karta ) [= sastavljen; pregledan; koji daje pregled svih dijelova cjeline; sinoptičke karte = geografske karte na kojima su označeni preglcdni rezultati promatranja različitih vremenskih elemenata ispitivanih istodobno u različitim krajevima, služe za predskazivanje vremena], satelitski,-a,o (satelitski snimak, satelitska slika) [satelit = 2. naziv za telo koje se izbacuje sa zemljine površine u svemir], prognostički,-a,-o (prognostička karta), toplinski,-a,-o (toplinski dio spektra), atmosferski,-a,-o (atmosferske prilike), stabilan,-a,-o (stabilno vreme), kompaktan,-a,-o (kompaktna naoblaka)-, glagoli - stabilizovati se, rezultirati. Među navedenim primerima, kako se viđi, večinu čine strane reči i to mahom internacionalna leksika. U Rečniku srpskohrvatskoga književnog jezika [1967] sve su ove reči zabeležene, ali jedino uz ođrednicu anticiklon//anticiklona stoji naznaka da pripada meteorološkoj terminologiji. Za mnoge od ovih leksema u srpškohrvatskom nema odgovarajuče zamene pošto su usvojene zajedno s pojmom kojeg đenotiraju, ali ima i onih koje se, bez štete po značenje, mogu zameniti domaćim rečima u situacijama kada se MI saopštavaju preko R i TV (npr. mesto priđeva kompaktan, maksimalan, intenzivan mogu stajati pridevi gust, najviši, jak). Veliki je broj, takođe, i onih reči koje se više ne prepoznaju kao strane pošto su se već potpuno integrisale u leksički sistem srpskohrvatskog jezika (npr. lekseme temperatura, atmosfera, masay 9 . VARIJANTNA LEKSIKA U analiziranim tekstovima MI iz pet TV i četiri R studija prisutan je mali broj varijantne leksike. Izvesne posebnosti zapažaju se samo u MI TVZ/RZ; ostala

19 U vezi sa razlikma u zastupljenosti meteorološke terminološke leksike u tekstovima koji se emituju na televiziji, odnosno na radiju, kao i u tekstovima koje saopžtavaju spikeri, odnosno meteorolozi, vidi detaljnije u odeljku: Komunikaciona obeležja.