Seljački kredit : fakta, misli, kritika

160

обраћа на слободно новчано тржиште у земљи и на страни, тај мора да испуњава све услове који се траже од поверилаца. Ето отуда долази да се врховне организације пољопривредног кредита све више саображају банкарском типу; само оне могу рачунати на улоге на штедњу и на кредит у опште. |

Готово је правило да је хипотекарни варошки кредит у рукама приватних акционарских банака, да је хипотекарни сељачки кредит у рукама јавноправних банака, а да је лични средњорочни и краткорочни кредит, па чак чешће и дугорочни, у рукама задруга оно што даје преимућство јавноправним установама за кредит и задругама, то да су мали режиски трошкови. То је кључ јефтиног кредита у опште, а нарочито код пољопривреде. То пак долази од ослобођења од дација, самоуправа,и не осуства потребе за добитком.

Задруга је за пољопривреду оно што је за друге привредне гране банка. Задруга је сељачка банка. С тим је направљено толико много доброг искуства да се задругарство као база банкарског посла почиње да шири и ван пољопривреде. Задруга је једини могућан облик банкарства за малог поседника. Пре свега у колико је мањи поседник утолико је важнији фактор газдинства личност сопственикова. Оцена кредитне псособности тога сопственика претпоставља и познавање његове имовине и његових личних особина. Даље, како је модерна кредитна политика заснована на мунициозној контроли пословања дужниковог, то би тај посао за банку код малог сопственика био и сувише скуп, пошто је велико одстојање међу њима, а још би скупљи био, кад би банке отварале филијале или експозитуре по селима. Најзад и сувише су ситни износи, које траже на зајам мали сопственици, а то повећава трошкове банке, ап дужник би имао велике трошкове око закључења зајма. Задруга је месна и њен пословни рејон не иде преко границе општине. Даље, оцена