Branič

134 Б Е Р Н Е Р

па му ипак прпппсује кажњпву радњу, свакојако је клеветник, који заслужује казну у највећем степену. Али он остаје некажњив на част принципа законитости осуде. Пруски казн. зак. није знао за ово правило. При јасном изражавању и гаПо царевинског закона не може се ово правило, на жалост, као што неки тумачи хоће, ограничити на оговарање а искључити код клевете. в) Доказивање истинитости је искључено, ако је увређени због кажњиве радње, која му се приписује, пре изношења или проношења по закону ослобођен (§ 190. став 2). И ово правило није несумњиво, али се да тиме бранити, што сваки мора сматрати за опасно, другоме приписивати какву радњу, због које је овај по закону већ ослобођен. Оба правила § 190. хоће да заштите аис^огНаз т јисИсаШе, и с тога не допуштају испитивање истинитости факта. г) Према иравилима, саопштеним под б. и в., одлука кривичног судије о кажњивој радњи, која је приписивана коме другом, меродавна је у цроцесу због увреде. С тим стоји у вези пропис § 191., да се са извиђањем и одлуком због увреде има да застане, ако је код власти учињена достава због кажњиве радње, у циљу отпочињања кривична истраге. Ова достава може сад одвести закључку, да се истрага не отпочиње: тада је доказивање истинитости неограничено; али она може одвести ка коначној пресуди: тада ова прејудицира доказивање истинитости. III. Казне. Новчане казне општег права све су више потискиване у новијим законицима и замењиване казнама лишења слободе. Мора се признати, да се изрицањем ових више води рачун о осећају части увређеног. Али предмет има две стране. Мора се исто тако признати, да су казне лишења слободе често сувише строге за саме увредиоце. Ако се ствар посматра са ове стране, то се новчане казне не могу просто одбацивати, и мора се одмах желети, да се казне лишења слободе допусте у блажој форми. Ово је одредило царинског законодавца за мешовити систем, у коме се по правилу налази новчана казна код просте увреде и оговарања, а код клевете бар при постојању ублажавних околности, алтернативно поред казне лишења слободе; али казна лишења слободе код просте увреде и оговарања може се састојати и у простом