Gledišta

roki uticaj članstva na zaključke i odluke rukovodečih na da bi oni bili zaključci i odluke organizacije u cjelini. Istraživanje govori da su rijetke sindikalne podružnice koje su svojim prijedlogom, kritikom, mišljenjem ili na ma koji način uticale na rad sindikalnog rukovodstva. Sistem odnosa u organizaciji nije razvijen da bi zaključci rukovodećih organa organizacija bili u potrebnoj mjeri rezultanta volja čitavog članstva. Ali sadašnja pretkongresna aktivnost smdikata pokazuje tendencije u tom pravcu. Nedovoljno i neadekvatno učešće članstva na značajne zaključkc koje donose sindifcalna rukovodstva ostavlja traga i na njihov odnos prema odlukama. Pošto se ne radi dovoljno ni na informisanju o donesenim zaključcima, onda se još više slabi veza između mkovodstva i čianstva. U situaciji kada članstvo nema dovoljno uticaja na zaključke koje donosi mkovodstvo a nije ni dovoijno obaviješteno o njima, normalno je očekivati odgovor ne znam na pitanje da li se slaže ili ne slaže sa donesenim odlukama i zaključcima. Tako je na pitanje da li je sindikat donio neki zaključak s kojim se ne slažu, relativno najčešći odgovor članstva ne znam. U opštini ~Z” na primjer, 56,5% ispitanika ne zna da li se slaže ili ne slaže sa zaključcima opštinskog sindikalnog vijeća. Razvitak samoupravljanja i neposredne demokratije kao i uloga sindikata u razvitku neposrednog samoupravljanja, podizanja kultumo-tehničkog nivoa radnih Ijudi i slični procesi i odnosi sve više razvijaju svest članstva o potrebi uticaja na poliličko usmeravanje društ\ r a i zaključke svoga sindikalnog mkovodstva. Indikator toga je relativno veliki broj ispitivanog sindikalnog članstva koji traži da članstvo sindikata iz radne organizacije više utiče na rad opštinskog sindikalnog viječa, republičkog sindikalnog mkovodstva i centralnog rukovodstva sindikata (što predstavlja relativno najčešći odgovor na pitanje da li bi članovi sindikata u njihovoj radnoj organizaciji na navedena sindikalna rukovodstva trebalo da više ili manje utiču). Uloga sindikata je da od radnih Ijudi stvori samostalne subjekte odlučivanja na osnovu istine i argumenata javno iznesenih. U tom pogledu postoje dvije krajnosti; čekanje na direktivu klasičnog tipa, na osnovu koje će se akcija i odvijati i dmga krajnost odbijanje svakog uticaja faktora van radne organizacije ili neke dmge organizacije i u situaciji kada je taj uticaj samoupravne prirode. Cekanje na direktive indiciraju 17,3% ispitanika koji su čekali mišljenje opštinskog sindikalnog rukovodstva pre nego što su se opredelili u rešavanju nekog pitanja koje je u nadležnosti radne jedinice. Slično su čekali i mišljenje rukovodstva SK u radnoj organizaciji itd. Među faktorima koji dovode do čekanja na direktivu mkovodstva i o pitanjima koja su postala samoupravno pravo radnih jedinica nalaze se, manje-više, i slijedeći: ostaci ad-

929

SINDIKAT KAO FAKTOR SAMOUPRAVLJANJA