Nova Evropa

Knjige i listovi.

| ___Dr, Ivo Politeo, Politički delikt., Kod »Narodne Knjižnice« u Zagrebu, 1921. -

Povodom sudbenog pretresa protiv atentatora pokojnog ministra Milorada Draškovića, izbilo je i u javnost pitanje o tome, šta je to politički delikilt, i da li se on, s obzirom na član 9, Ustava, ima kažnjavati smrću, Pisac (jednovremeno i branilac Alije Alijagića a istome prefresu), izdao je o tome gore navedenu raspravicu, pridodav istoj i govor što ga je držao u odbranu Alijagića,

Rasprava dolazi dobro u času kada se kod nas radi na izjednačavanju zakona, pogotovo onih iz oblasti krivičnoga prava, te zaslužuje da se istakne zbog objektivnosti kojom proučava postavljeno pitanje. Pisac, pošto je naveo zakonske propise koji u tome Travcu vrijede na području Hrvatske i Slavonije, ispituje razvitak i današnje stanje zakonodavstva po tome predmetu u Francuskoj, Belgiji, bivšoj Austrougarskoj, Švicarskoj, Luksemburškoj, i navodi mišljenja poznatijih jurista {Labanda, Lamaša, Lista, Helija, Arnca, Fingera, ruske komisije za izradu osnove kaznenogš zakona u Rusiji 1882, i druge), bavi .se odnosom motiva prema djelu, uporedjuje krivični zakonik bivše kraljevine Srbije, u pogledu povoda zločinu, sa krivičnim normama što važe u Hrvatskoj i Slavoniji, te raščinjajući pojam čistih i mješovitih političkih delikata odbacuje ovaj zadnji kao nesavremen, i dolazi do zaključka da nema čistih i mješovitih, apsolutnih i relativnih političkih delikata, već samo političkih ili samo nepolitičkih krivica, i da prema tome »čista politička krivica o kojoj govori naš Ustav, može da bude jedino politički delikt uopće, delikt kojemu su motiv i svrha politički, i zato on sam politička krivica«,

Sa ovom raspravom pisac je pokrenuo jedno vrlo važno pitanje socijalno-krivičnopravne prirode, te mu je dao ono riješenje koje on drži da je najbolje. Prepuštajući drugima, pozvanijima, da stvar pretresu u pojedinostima, i time doprinesu koliko izgradnji naše lade krivičnopravne knjige toliko i tačnijem legislativnom riješenju toga doista savremenog pitanja, mi se ovdje zadovoljavamo da najtoplije preporučimo radnju svima onima koji se bave o krivičnopravnim disciplinama, kao i onima koji su pozvani da saradjuju pri uredjenju ovakih pitanja što ih nam namiče kriminalna politika ·današnjega vremena, => Реге.

»Glasnik Geograiskog Društva«.

Izišla je iz štampe i 6. sveska (za 1921 godinu} ovog odlično urediena stručnog časopisa. Od sadržine mu spominjemo članke 3 Cvijića: »Abrazione i fluvijalne površine«; N. Košanina: »Biljni po'krivač planina zapadne i južne Makedonije«; T. R. Gjorgjevića: »Varoši u Srbiji za vreme prve vlade kneza Miloša Obrenovića«, Ova :sveska ima 192 strane, 11 fotografija van teksta i 77 skica u tekstu.

64