Nova Evropa

тета 1 тафшбеусипа, Ргушпа oduzima opštine, zabranjuje listove, rastura organizacije, ništi mandate. Druge predstavlja kao izdajnike i protivnike državnog jedinstva, Kampanja protiv Radića nije završena. Optužbe se gomilaju, ali se ne daju dokazi o njegovu izdajstvu. Medjutim, ugledni srpski političari i javni radnici, koji sa dolazili s njim u dodir, tvrde da zagrebački tribun ne pati od srbofobije i da ne preti jedinstvu, O tome sam se nedavho i lično uverio, Iz razgovora koji sam imao sa G. Radićem u Zagrebu, dobio sam utisak da šef H,R.S.S, ne odbacuje ideju državnog jedinstva. Jedne večeri postavio sam mu Ovo pitanje: je li Hrvatska za državno jedimstvo po svaku „cenu? Bez kolebanja G,. Radić je odgovorio: »Beogradski batimaši i | monarhisti stvaraju legendu o mom separatizmu, Ja hoću federativnu republiku u kojoj bi pokrajine uživale autonomiju švajcarskih kantona, Ja želim sporazum sa Srbima i svima našim susedima, Ja tražim ||| plemehsku ravnopravnost, Monarhija, koja favorizira Srbiju, slavna je | sretnja zajedničkom radu, Hrvatska odvojena od Srbije bila bi obična | vrba; sjedinjena s njom bila bi hrast od koša se grade brodovi i hra| movi,« Alko se iza ovih reči ništa ne krije, Radić je za jednu narodnu | celmu u republici i u granicama južnih Slovena, On ne priznaje da\našnji centralistički režim, koji mu izgleda nasilan, i čiji tvorci ne po"Кахаји ni violje ni smisla za kompromis sa Hrvatskom, Radićeva borba potseća na naše borbe u Srbiji protivu ličnih režima koji su stavljali vlast iznad naroda, Zar seljačka buna u Srbiji 1883 ne liči na neđavnti seljačku bunu u Hrvatskoj? –I jedna i druga izazvane su nesrećnim političkim momentima, Depresijacija krune, žigosanje novčanica sa oduzimanjem 20 po sto, popis stoke, uvodjenje poreza sa povratnom snagom, zapostavljanje »prečana«, osorno ponašanje državnih organa, zbunili su i pobunili narod, Sve te pogreške treba priznati i izgladiti mirnim rasudjivanjem a ne vredjanjem i draženjem., Sa menjanjem sistema državne uprave treba menjati i mentalitet hrvatskih masa, Klevetati Radića, za kojim ide skoro ceo hrvatski narođ, znači sejati omrazu, stvarati zlu krv, ukočiti državni život.

Naravno, mi ne odobravamo politiku inata i prkosnog otpora jakobinca Radića i njegovih pomagača, Memorandum Hrvatskog Bloka bio je jedan nerazmišljen postupak koji bez potrebe i nevolje raspiruje umutrašnju borbu, On mora da izazove pravednu osudu svih poštenih ljudi u zemlji, Bilo bi pametnije da su poslali svoje poslanike u Beograd nego svoje memoare u Gjenovu, Slobode i republike ne daju se već se otimaju.

Ali isto tako ne odobravamo nelegalna sredstva i drakonske mere kojima se beogradska vlada služi u borbi protivu nezadovoljnika, Na bezuminu politiku ona odgovara grubim nasiljem, Ona је smenila opštinske uprave i digla hajka na komuniste kao na bugavske komite i obične zlikovce, Ona je vezala atentat na Кеgenta za čitavu stranku, po ugledu na režime iz doba kralja Milana. Na taj način vlađa se ogrešila o principe slobode i demokratije, U isto vreme kompromitovala je zemlju u očima kulturnog sveta, Z akon 6 zaštiti dežave i imištenje komtmističkih mandata sivorili sa vrlo rdjav utisak u Ligi Naroda, I druge države imale su

48