Nova Evropa

verovatno kao najamnici. Arapi su nailazili ı na druge Slovene, koji su nesumnjivo bili ruskog porekla, poimence na Slovene koji su živeli u kraljevini Hazara; za vreme abasidskog kalifa Hishama, u prvoj polovini osmog veka (724—743), kažu da je na 20.000 ovih Slovenš prebačeno dalje na jug prema Kavkazu, i da su naseljeni u Kakefiju, jednu gjurgjijansku oblast, Sde su ubili arapskog emira, usled čega su bili ganjani i masakrirani. Oni se ipak pominju i nekoliko dodina docnije {t, J. u trećoj četvrti VIII veka, za vreme kalifa Al-Monsura), medju naseljenicima u Kilikiji, Otprilike u to vreme (762), Sloveni iz Bugarske ostavljaju svoju domovinu u velikom broju i odlaze u Vizantiju, odakle su poslati u Malu Aziju kao naseljenici. Prema svemu tome, izgleda da su Arapi obražovali na jugu Male Azije, na obali Sredozemnog Mora, velik logor slovenskih kolonisti, pribranih sa Balkanskog Poluostrva, preko Vizantije, i iz južne Rusije, preko Hazara. Kilikija je bila zemlja lako pristupačna, i Arapima je bilo zgodno da odatle ukrcavaju slovenske trupe u brodove, pa da ih upotrebljavaju bilo protiv Vizantije bilo na zapadu Evrope. | .

Najraniji arapski izvori govore i o Slovenima i o Bugarima kao o narodima koji su došli sa istoka, Docniji izvori pominju ih u vezi sa zapadnim narodima; ali kažu za njih, da su braća sa Germanima, Grcima, i Francima, i da su potomci Gunana, sina Jaletova. Tačnija obaveštenja nalaze se u delima jednog Arapina koji je polovinom IX stoleća pušten iz vizantijskodć ropstva, pošto je proveo osam godina u tamnici; prema njedovu kazivanju, »jedna zemlja Slovena nalazila se zapadno od Makedonije«, Za ove Slovene, kao i za Bugare, Arapi su dobro znali da su primili hrišćanstvo, i da su se potčinili sospodaru Rima, prestonice Franaka. Obale Dunava pominju se kao domovina velikosa dela ovih Sloven4. о | Van svake je sumnje, da je zemlja Slovena zapadno od Makedonije bila domovina predaka današnjih Jugoslovena, od kojih su neki bili pod crkvenom jurisdikcijom Rima, Otprilike na 120 godina docnije, Sloveni iz Jadranskog Primorja pominju se u putopisima španskog Jevrejina Ibrahim ben Jakuba (965 ili 973). Arapski geogral XII veka Al Idrisi (1100—1166) govori o precima Jugoslovena na Balkanskom Poluostrvu jedino u vezi sa Venecijom, i kaže za njih da su vrlo hrabar planinski narod. Od njegova vremena reči saklab i sakaliba биђе зе роstepeno iz arapske književnosti i upotrebljavaju se samo u navodima iz ranijih dela. U Andaluziji su se ove reči upotrebljavale vrlo rano, kao obeležje ljudi tudjinačke telesne garde kordovskih kalifa. Izgleda da je ime sa kaliba prvobitno davano zarobljenicima koje su germanski vladaoci uzimali u ratovima protiv slovenskih plemena srednje i južhe Evrope, i prodavali ih Saracenima, neposredno ili preko Venecije i Gjenove. U kor-

170