Nova Evropa

a ispod njih mongolske jagodnjače, nepokretan život zavijen u velo tajanstvene bolesti, završen postavljanjem lješine na raskošan katafalk, — to pokazuje Ljenjina kao tipa azijatskog poluboga; on je napuštao svoju svećeničku osamljenost samo kad je trebalo da fanatizira gomilu, koja je pred njim padala u prašinu, onako kako su to nekad radili kineski carevi zavijeni u plašt svoje moći. Naprotiv, Benito Musolini je Rimljanin, u duši i po liku, on je otjelovljenje čisto talijanskog tipa, koji preko stoljeća ponovno cvate ...« tvarno, veće se opreke ne mogu zamisliti nego što su one koje upravo polariziraju tipove Ljenjina i Musolinija. 1 te se opreke ne pokazuju samo u njihovim djelima već na čitavom njihovu životu: ako je životna borbenost udarila svoj pečat na djelo Musolinija i uslovila njegovu neposrednu prodornost i agresivnost, gotovo kaludjerska osamljenost Ljenjina oblikovala je onaj uporni misaoni proces iz kojeg je teorija Revolucije iskočila kao matematska formula. Naspram Musolinija, temperamentno8. strastvenog revolucijonera, sa profilom renesansnog kondotjera, Ljenjm je hladni logičar, konstruktor Revolucije, na oko, bez atoma čuvstvene rasplamsalosti, — ako je Musolini život, Ljenjin je apstrakcija. Za jednog je revolucija životni elan, neprestani napor i trajna napetost duha; za drugog je jednačica: socijalizam su »sovjeti« plus elektrifikacija...

Mladost Ljenjina zasjenjena je vješalima. Radi organizovanja atentata na Cara Aleksandra III, koji je pripreman za 1. marta 1887, pa izdan od provokater4, brat Ljenjina Aleksandar osudjen je na smrt i obješen. Tako je Ljenjin, još mnogo prije nego što je izradio svoje teorijske refleksije o sistemu ruskog carizma, primio praktičnu pouku o njegovu djelovanju; i tu pouku nije zaboravio cijelog svog života. Smrt brata kao da je bio i jedini čuvstveni elemenat uklopljen u njegov revolucijonarni sistem.

Vladimir Iljić Uljanov rodjen je 10. aprila 1870, u Simbirsku, današnjem Uljanovsku. Nakon svršenih gimnazijskih studija polazi on kazanski Univerzitet: i već u Kazanu stiče — prema vlastitim riječima — uvjerenje, da samo marksizam može spasti ruski narod od carizma i buržoazije, ı da radnička klasa mora biti nosilac novog pokreta. I Ljenjin je tada započeo svoje teško djelo: da mobilizira za svoje

269