SRĐ

GIOSUE CARDUCOI, kao pjesnik

407

pjesnikovih rijeci. U pjesmi Meminisse horret predstavlja moralnu propast Firence; prikazuje velikog Danta, gdje tuđincima i straneima pokaziva i tumači starinske spomenike, svojeg rodnog grada, upozorivši ili prije, da dobro paze na svoja odijela; predstavlja političara Machiavelli-ja, gdje im govori, da njegova majka, slavni Rim, ne zna uskratiti svoju ljubav nikomu, da poput proste bludnice razgoljena sjedi na grobnici slavnoga Scipijona: B dietro una tomba yid' io Machiavello De gli occhi amraiccare con un che passo E dir sotto voce — Crin morbido e bello, Sen largo ha mia raadre; ne dice mai no. Son fori fulg-enti di dorie colonne I talami aperti di sue volutta: Su '1 gran Campidoglio si scigne le gonne E nuda su 1' urna di Scipio si da. I kao da se boji prijekora s ovih riječi nadodaje da se opravda: Che importa se 1' onta piii, meno, ci frutti ? Io sono poeta ne so mercantar. U ghetto d' Italia dischiuso e рег tutti. А1 popol d'Italia chi un calcio vuol dar? Ova ljutina pribavi pjesniku prijekora i predbacivanja sa strane onih, koji hotijahu među prvim i tadanjim pjesmama naći nesuglasja i protuslovlja. Ali ta sila i ljutina izraza ležaše u pjesnikovoj naravi, kako je sam očito rekao, pozivljući svoje kritičare da ublaži, ako mogu, Juvenalove oštre strjelice; da oslabe, ako im je moguće, Dantove krvave prijekore: Or dite a Giovenal che si dibatte Sotto la dea, ch' egli lo spasmo in riso Muti e in gliconio 1' esametro ansante; E, quando avventa i suoi folgori Dante Su da 1' inferno e giu dal paradiso, Ađdolciteli voi ncl caff' e latte. Nego, kako za olujom, te lomi i ruši sve što joj na putu stoji, nastupa tišina, a nebo se opet pokazuje u svojem čarobnom modrilu, tako se malo po malo utiša i strast u pjesnikovu srcu. Razočaranje popusti pred rezignacijom, a živa nada, da će se prilike promijeniti na bolje, opet uskrisi pjesnikovu dušu. Sjećajući se, da je bio pjesnikora Italije u doba njenog preporoda; spominjući se žrtava učinjenih za njeno uskrisenje; ćuteći još uvijek u srcu nasladu onoga časa, kad je cijelom