Ekonomist
581
'Naš narodni доћодак 1 пјебоуо Нокајпо оргегесепје - A) Naš narodni dohodak : i
Pojam „narodnog dohodka” dao Je na najjasniji način veliki ekonomista Adam Smith koji kaže: „Proizvodi godišnjeg rada naroda čine fond, iz kojega on podmiruje svoje potrebe, putem potrošnje proizvedenih dobara ili dobara nabavljenih razmenom ·od drugih naroda. Ovaj godišnji proizvod rada ı prirodnih snaga zemlje, na kojoj živi i radi dotični narod, ujedinjen u neku narodno-privrednu celmu pod upravom Jedne vlade, sačinjava narodni dohodak i deli se u našem savremenom društvu na prihod od rada, dobit od kapitala i rentu od zemljišta. Od ovih osnovnih iriju vrsta prihoda proističu prihodi i svih ostalih grupa stanovništva”. Drugim rečima, pod pojmom „narodni dohodak” ima se podrazumevati zbir vrednosti dobijenih putem privrednog rada, iskorišćavanjem prirodnih snaga zemlje ı plasiranjem kapitala, a po odbitku amortizacije investicija potrebnih za produkciju kao ı produkcionih troškova, u koliko ovi poslednji ne sačinjavaju пероsredni dohodak drugih privrednih grupa naroda.
„Narodni dohodak” prestavlja dakle onu sumu, koja stoji celokupnom narodu na raspoloženju za podmirenje пјесомћ potreba i to kako potreba pojedinaca, tako i potreba države. Prema tome se kod proračunavanja narodnog dohodka ne mogu odbiti niti ekvivalenat za uloženu radnu snagu sopstvenika preduzeća niti izdaci za radnike i u opšte u privrednom radu upotrebljenog osoblja, niki vrednost proizvoda upotrebljenih za izdržavanje proizvođača, njegove porodice i njegovog osoblja, pa niti fiskalni tereti privrede u korist države ı samouprave.
Pored fizičkih i pravnih lica koja neposredno učestvuju u produktivnoj delatnosti, a čiji dohodak tvori nacionalni dohodak”, ima još druga grupa lica, koja ne uzimaju neposrednog učešća
u materijalnoj delatnosti, a to su, državni i opštinski službenici, oficiri, vojnici, profesori, lekari, advokati, pisel, umetnici itd. koji dobijaju svoju zaradu posredno iz dohodka onih lica, koja su meposredno angažovana u produktivnom radu. Ukupni dohodak ı prvih i drugih lica sačinjava „socijalni dohodak” naroda.
ШЕ Naš rarodni odnosno socijalni dohodak već je nekoliko puta 'proračunat ; podaci o tome stoje nam na raspoloženju u najnovijoj