Gledišta

ku televizora), ali ne u fabrici. Dva filma odigravaju se u izrazito intelektualnom ambijentu. Ovom kontekstu radnje odgovara i izbor ambijenta. Radnja se najčešće odvija u stanovima, na radnim mestima, u gradu i na ulici. Retki su ambijenti škola i zabava, dok radni ambijent poljoprivrednika, hoteli, barovi, mesta sa problematičnim ugledom i drugi ekskluzivni ambijenti gotovo potpuno izostaju. Radnja filmova odvija se pretežno u ambijentu glavnog grada i u svakidašnjem, narodnom i porodičnom ambijentu. Vanredna situacija progona Ijudi postoji u jeđnom filmu koji se odigrava uglavnom u šumi. Inače, vanrednd ambijenti nisu zastupljeni. VAŽNE TEME FILMOVA Među važnim temama filmova nalazimo narcčito često Ijubav i erotiku, probleme mladosti, porodične odnose i ideološke probleme. Tematika rata građanskog, kolonijalnog ili nekog drugog, ne pojavljuje se uopšte, kao ni teme zločina, sticanja materijalnih dobara ili novca, elementarnih ili socijalnih katastrofa. U tom rasporedu tematike ogleda se interesovanje za probleme ličnosti d izvesno odustajanje od širih socijalnih veza grupnog karaktera. Tema Ijubavi i erotike tretira se kao problematika zađobijanja Ijubavi druge ličnosti, postepeno odumiranje Ijubavi, dok se pitanje neverstva, Ijubomore i preljube nalazi pretežno u drugom planu. Neđostaju motivi čiste seksualnosti i erotike bez Ijubavi, incesta, homoseksualnostd, devičanstva, silovanja i sl. Gla\me Ijubavne situacije koncipirane su kao Ijubav između dvoje koji nemaju nikakav drugi osim Ijubavni odnos. U dva maha Ijubav razbija i uništava Ijudske porodične odnose. Jednom se u radnji pojavIjuje venčanje iz Ijubavi. U tri filma potpuno nedostaju Ijubavne situacije i tema ljubayi. ’orodični motiv pojavljuje se u tri slučaja kao generacioni konflikt, jednom kao ekspozicija dosade u braku, dok su teme sazrevanja i mladosti izražene u tri slučaja kao revolt mladih. Ideološki motiv ispoljava se kao glavna tema filma, u tri slučaja kao vera u Ijudskost i humanost, a u dva slučaja kao raskorak između političkog übeđenja i stvamosti. Ideološke teme kao što su: religiozne, rodcIjubive, lckaLpatriotske, regionalne, propovedanje netrpeIjivosti, ili drugi tipovi agresivne idealogije, nisu u tematici filmova zastupljeni uopšte, izuzimajući jedan primer, u kojem bekstvo zatvorenika iz transporta sačinjava dekor, kulisu za ekspoziciju njihovog psihološkog stanja. I tema sticanja materijalnih đobara je izvan nažnie autora i radnje filmova. Jedna od najinteresantnijih činjenica je potpuno zanemarivanje odnosa između grupa i isključiva koncentracija pažnje na individualni međuljudski odnos, Niu jednom od filmova grupa ne igra prvostepenu ulogu, čak ni sekundamu. Konflikti između grupa dakle ne postoje, kao

1593

drustveni kontekst MLADOG CEHOSLOVACKOG FtLMA