JUS standardizacija
166
5) Kod sortimenta držalja izvršeno je detaljnije rayvrstavanje prema upotrebi. Za proizvodnju držalja za alat uvedena je bukovina i svibovina koje nisu bile sadržane u dosađašnjem standardu. ;
6) Uveden je nov sortiment: pruće i štapovi za pletarstvo s obzirom na važnost ovih sortimenata u privredi.
Grupa cepano drvo
1) Data je nova definicija cepanom drvetu.
2) Kod sortimenta drva za izradu duge i četkarsk: obrt ne dolaze u obzir samo birane =epanice iz ogrevakako je bilo u dosadašnjem standardu — već i drvo koje se dobiva od medutrupića prilikom Taskrajanja ji izrade vredn:jeg tehničkog drveta.
3) Uvedeni su novi sortimenti: kolarsko drvo (drvo za glavčinu, drvo za žbice | drvo za naplatke).
4) Sortimenti kao vratila, šindra, obodi za sifa i dr. nisu uneseni u standard iz razloga, što izrada tih sortimenata zahteva najbolju sirovinu (stabla) iz koje se mogu dobiti neuporedivo vrednij' sortimenti (na pr. za izradu vrafila potrebno je bukovo drvo furnirske kakvoće). 5) Sortiment drvo za drvenu vunu (talašiku) obrađen Je sa novim uslovima ji novom sadržinom.
Grupa drvo za hemisko iskorišćavarnje
1) Uvedena je nova podela celuloznog četinarskog drveta u dve kategorije, tj. A | B. 2) Uveden je novi sortiment: drvo za ekstrakciju smole. -
Grupa drvo za ogrev
1) Uvedeno je novo razvrstavanje ovog sortimenta i fo: u odnosu na vIStu drveta, po stepenu suvoće, po obliku i po kakvoći. ;
2) Uvedeno je novo razvrstavanje po kakvoći: A, B C, D, E i F (u ranijem standardu bile su kakvoće A i B).
Kod izrade predloga standarda išlo se za tim da se drvna masa proizvedena u šumi iskoristi što racionalnije; drugim rečima predložena je klasif:kacija koja po mišljenju komisije omogućuje najbolju upotrebu i preradu
drveta u korist narodne privrede. OE) Terminologija
Uvedeni su novi tehn:čki nazivi. Za živo drvo upotrebljeni su termini: hrast, bukva, jela i dr.; za mrivo drvo: hrastovina, bukovina, jelovina i dr. Izrazi, kao na primer punodrvno zamenjeni su sa jedro, zasukanost . sa usukanost, piravost sa zagušenost, plavilo sa modrina ili modr:lo, prsnuće sa raspuklina, ravan sa pravan rastući sa postepeno, cvilidreta sa strizibuba i dr. Da bi se :zbeglo nepravilno tumačenje srpskih i hrvatskih termina naznačeni su u zagradi hrvatsk: odnosno srpski termini. Na primer: prečnik (promer), dužina (duljina), zimotren (mrazopucljiv) i dr.
DK 634.983 Predlog jugoslovenskog standarda br. 70
NEOBRAĐENO !I OBRAĐENO DRVO ŠUMSKE PROIZVODNJE
RAZVRSTANJE I MERENJE l RAZVRSTAVANJE
11 Drvna masa slabla razvrstava se ma deblovinu, gran jevinu, sitnu gramjevinu Hi panjevinu.,
11.1 | Deblovina je drvna masa debla i rašalja do 7 em na tanjem kraju sa korom bez grana, ogranaka i pamja.
11.92 Granjevina je drvna masa grana debljih od 7 cm sa korom. O
11.91 U drvnu masu granjevime uračunava se i ovršak
iznad 7 cm debljine.
{0} a)
13.11
Paa
ŠTANDARDIZAĆIJA
Silma gramjevina (kiće) je drvna masa grana la-
njih ed 7 cm sa korom.
Panjevina je drvna masa nadzemnog i podzemnog
Damja i debljih delova korenja.
Prema muačimui upotrebe drvo se deli na: drvo za
tehničko diskorišćavanje (kehničko drvo), drvo za
hem'sko iskorišćavanje i drvo za ogrev.
Tiehničko drvce st delovi debla i grana kod kojih
se iskorišćavaju mjegova tehnička svojsiva, a. deli
se na oblo, cepano drvo i lesamo drvo.
Oblo tehničko drvo su delovi stabla, koji si =po-
sobni i namenjeni za tehničku upolrebi, a zadržali
su prirodni oblik posle izrade. Del se ma irupce,
oblu gradu i sitno tehničko drvo.
Cepano tehničko drvo st cepanice namemjene daljoj
preradi.
'"Tesano drvo su delovi debla, koji su obrademi
tehnikom . besanja u šumi, a mamenjemo je za Tie-
posrednu upolrebi.
Drvo za hemisko iskorišavanmje su delovi stabla
(oblo, cepamo, grane, korenje + kora), koji služe
za preradu emiskim postupkom.
Drvo za gorivo je ono drvo, koje mije tehnički
upotrebljivo, a od koga se iskorišćava samo sna-
ga ogrevanja.
Prema debljini razvrstavaju se u debljinske razre-
de i podrazrede samo trupci i obla građa.
Debljinski razredi su:
1 razred do uklj. 9 cm srednjeg prečnika (promera) bez kore.
2 razred od 920 do uklj. 29 cm srednjeg (promera) bez kore. 3 razned od 30 do uklj. (promera) bez kore. 4 razred od 40 doe wklj. (promera) bez kore. 5 razred od 50 do uklj. 50 em srednjeg (promera) bez kore.
6 razned od GO cm i više.
prečnika 39 cm srednjeg prečnika
49 cm srednjeg prečnika
prečnika
Dalje debljimnskji razredi kao i ograničenja u de-
bljinskim razredima moraju se posebno ugovorili.
Debljinski podrazredi:
U 1. 2. 3. i 4 debljinskom razredu predviđaju se
još i ovi podrazredi: :
l-a podraz do uključ. 14 cem sred. prečnika (promera) bez kore. :
19 cm srednjeg
1-b podrazr. od 15 do miključ. prečnika (promera) bez kore.
9-a podrazr. od 920 do uključ. 924 sm. srednjeg prečnika (promera) bez kore.
92-b podrazr. od 925 do uključi 20 cm srednjeg prečnika (promera) bez kore.
3-a podrazr. od 30 do uključ. 34 cm srednjeg prečnika (promera) bez kore.
3-b podrazr. od 35 do uključ. 39 cm sredmjeg prečnika (promera) bez kore.
4-a podrazr. od 40 do uključ. 44 em srednjeg prečnika (promera) bez kore,
4-b podrazr. od 45 do uključ. 40 sc srednjeg prečnika (promera) bez kore.
Daljnje razvrstavanje tu podrazrede mora se Dposebno ugovoriti.
Prema vremenu seče drvo se deli na:
drvo zimske sele, tj, omo koje je oboneno u Vvremenu mirovanja sokova i
drvo letnje seče, tj. ono koje je oboreno u vrementi kolanja sokova.
Kao vreme kolanja sokova uzima se bez obzira na slanište i vrstu drveta, 1 april do 30 septembra Drugi rokovi zimske odnosno letnje seče imaju se posebno ugotoviti.