JUS standardizacija

Br. 6—7 1951 32 Obzirom na biološke osebime lanemo sjeme može bil:

· Broj tipa Naziv tipa

ili Laneno sieme ozimog lana (Linum usitatissimum vulgare hiemale)

TI Laneno sieme iarog mlatića (Linum usitatissimum vulgare)

93 Tehnološka i morfološka svojstva lanenog sjemena. 991 Mjerilo za vrijednost lanenog sjemena je postotak

ulja, a promeće se na bazi |L“ vlage postignute

prirodnim sušenjem. :

Laneno sjeme za trgovinu mora biti zdravo, pri-

rodnog sjaja, bez stramih mirisa.

333 Prema količini vlage organskih i anorgamnskih iprimjesa dijelimo ianeno sjeme za industrijsku ipreradu na slijeće vrste:

2 ; Nečistoće u % i. > = = == organske e = i .59.|| anorgan- S | S |S | SS |ske naivi-| plicva, SO S) = |s=|og še otpaci stab-| korovi => . > |> |O liike > o TI | TJ | 98 0,5 0,5 0,5 2 IHT | dj0JL || (5 1,0 1,5 1,5 8 34 RazvrSsStavanje lanenog sjemena za industrijsku preradu 341 Razvrstavarnija lanenog sjemena za, industrijsku

preradu vrši se prema % ulja, te prema količini organskih i anorcanskih prmjesa na slijedeće sorte:

{ 2 =_e |___Nečistoće u , > e 32 || o : o || d- Organske o 9 = IZ GO so | ii | — a= 3 4 || Ao o = || == : > e S = = =: e) =o, Leve S ma? = ss| EB me SS | ae |B 245 = = |S = _- = ostaci 6 e > | > | oj -_ BEO <?” stabljike | > || Naima- A 98 0,0 0,5 I | nje |11

1,5

34% Prva vrsta:

Sjeme koje odgovara slavci 332 i 335 ovoga

standarda, a sadrži najmanje 39% sirovog ulja

dobivenog po mefodi propisanoj u stavci 362. 345 Druga vrsta:

Sjemae koje odgovara slavci 3939 | 333 ovoga

standarda, a sadrži najmanje 36% sirovog ulja

dobivenog po motod, propisanoj u stavci 369. 344 Treća vrsta:

Sjeme koje odgovara slavci 332 i 339 ovoga

standarda, a sadrži ispod 36% sirovog ulja dobi-

venog po metodi propisanoj u stavci 369.

CO 1

Smanjenje vrijednosti lanenog Sjemena za industrijsku preradu radi O ID primjesa i oštećenja od boesti. CO, O a

Kao slandardno sjeme lana za indusirijsku preradu 'ma se smalrati vrsta I. u iabiici pod SsiavVkom 399 ovoga standarda.

36 261

363

Organske i anorganske primjese prema stavci 333 vrste III. ovoga standarda smanjuju vrijednost lanenog sjemena za imlustrijsku preradu za onaj postotak, uı kojem su iprimješane.

Sjeme koje sadrži više od 8% organsk:.h i anorganskih .primjesa prodaje se prema pogodbi između prodavaoca i kupca.

Pokvareno laneno sjeme za mdustrijsku preradi ima manju vr.jednosi za ustanovljeni “ oštećenja.

Postotak pokvarenog sjemena za industrijsku preradu ustanovljuju sporazumno prodavaoc i kupac.

U spornim slučajevima po točkama stavke 96 ovoga standarda, mjerodavno ustanov!juje sman jenje vrijednosti ustanova odredena od Ministarsiva poljoprivrede odnosne Republike.

Uzimanje uzoraka i ispitivanje

Uzimanje uzoraka i ispitivanje sjemena vrši se po propis:ma pravilnika, koji propisuje Uredba o organizaciji sjemenske s:užbe od 19. V. 1947. čl. 58.

Lanena stabljika i sjeme

Određivanje sadržaja ulja i masti Sadržaj ulja i mast: određuje se ekstrakcijom pomoću Soxhlet-aparata “li pomoći parature, koja je prikazana slijedećim crtežom:

Miaomb vo00

ondeniol

Mowovok Ml

Primjedba:

Prednosti melode pomoću prikazane aparature pred metodom eksirakcije pomoću Soxhlet-aparata su siijedeće: otapalo konstantno protče kroz materijal koji se ispiluje, vrijeme ekstrakcije je kraće, manji je utrošak olapaja (benzina ili petrol-etera), postupak: je jednostavniji i aparatura može raditi bez nadzora. Prema prikazanoj metodi mogu se ispitivanja vrišti u serijama sa po LO ekstrakcionih aparata, a sio se lako mogu povezati 2 serije, |c vršili islodobno. 20 ispikivanja, -

~ iji