JUS standardizacija
BR. 1] — 1951
260
ROK DOSTAVLJANJA PRIMEDBI NA OBJAVLJENE
PREDLOGE JUGOSLOVENSKIH STANDARDA
Za predloge br. 311 do 415 | :
Za predloge br. 312 do 329 1-IIL-1952
Za predloge br. 380 do 539 |J ; Saveznoj komisiji za standardizaciju. ·
MESTA LE RGEJA
DK 620.17
PREDLOZI STANDARDA O MEHANIČKOM I TEHNOLOŠKOM ISPITIVANJU MATERIJALA
Predlog jugoslovenskog standarda br. 811
-JUS C. A4.001
Opšti pojmovi, simboli i oznake za statička ispitivanja metala, sadrži definicije, termime i simbole za pojmove Vezane sa probnim štapom (uzorak, probni štap, dužina i meTna dužina, reperne iačke, prečnik, presek, vrste probnih Šiapova, razmak oslonaca i drugo), zatim za deformacije prilikom raznih vrsta ispitivanja (ispitivanje istezanjem izduženje, konfirakcija, — ispitivanje sabijanjem — jedinično sabijanje, bočno proširenje, — ispitivanje savijanje: — ugib, stepen ugibanja). dalie za svojstva otpornosti pri raznim vrstama naprezanja (čvrstoća, granica velikih izduženja, granica 0,27%, granica. proporcionainosti, grafica elastičnosti, modul elastičnosti, otpornost ma pritisak, granica
gnječenja, pgrenica proporciona:nosfi i elastičnosti kod pri-
iiska, olpornost na savijanje, uvijanje, smicanje).
. Predlog jugoslovenskog standarda br. 312 - JUS C. A4.002 .
Ispitivanje metala istezanjem (kidanjem), sadrži:
1. Svojstva koja se određuju ispitivanjem istezanjem (granica elastičnosti, granica velikih izduženja, čvrstoća, izduženje, kontrakcije i modul elastičnosti).
2. Oblik i dimenzije raznih vrsta probnih štapova, sa dozvoljenim otstupanjima izrade (okrugli normalni, kratki, proporcionalni i kratki proporcionalni štap, štapovi kvadratnog i pravougaonog preseka, štapovi iz tankih lmaovd, štapovi iz cevi). Ovde nisu obuhvaćeni probni štapovi za ispitivanje livenog gvožđa.
.· Način izrade probnog štapa i merenje njegovih dimenzija.
· Način vršenja probe (način postavljanja u mašinu, brzina porasla sile, izrada diagrama).
. Merenje posle izvršenog kidanja i izračunavanje rezultala (merenje ijzduženja, merenje kontrakcije, izračumavanje izduženja, kontrakcije i čvrsioće),
RSNJSJ
o
Predlog jugoslovenskog sfandarda br. 313
JUS C. A4.003 =
Ispittvanje tvrdoće metala sadrži:
1. Pripremu mesta za ispitivanje tvrdoće.
2. Probu tvrdoće po Brinelu (definicija tvrdoće, izbor veljčine kugle i veličime sile, načim Vršemija probe, merenje utiska i izračunavanje tvrdoće) .
9. Proba ivrdoće po Rokvelu (definicija tvrdoće, izbor utiskivača i veličine sile, uslovi koje mora. da ispunjava ma-
šina, način vršenja probe, merenje uliska i izračunavanje ·
tvrdoće, kontrola mašine).
4. Proba tvrdoće po Vikersu (definicija tvrdoće, izbor veličime sile, način vršenja probe, merenje utiska i izračunavamnije tvrdoće, kontrola mašine. Za
5. Tablica za upoređivanje tvrdoća ustanovljenih raznim postupcima {Brinel, Rokvel, Vikera). :
Predlog jugoslovenskog standarda br. 314
JUS C. A4.004' ~
Ispitivanje žilavosti metala sadrži: —
1. Definiciju žilavosti.
2. Način uzimanja uzoraka.
3. Oblike i veličine probnih štapova raznih vrsta (normaini, probni štap sa dubinom ureza od 3 mm i probni štap sa dubinom ureza od 5 mm.)
4. Način vršenja probe (uslovi koje mora. da ispunjava ma-
šina, postavljanje mprobnog štapa).
. Merenje ugiova ji izračunavanje živosti,
O
Predlog jugoslovenskog standarda br. 315
JUS C. A4.101
Tehnološke mefode ispitivanja metala sadrže: -
1. Proba savijanmjem u hladnom stanju (oblik i dimenzijeprobnih štapova, parametri uređaja za savijanje, mačin vršenja probe i ocena: rezultata). :
2. Proba savijanjem štapa sa zarezom {oblik i dimenzije probnog štapa, način vršenja probe i ocena rezultata).
3. Proba sabijanjem u hladnom i toplom stanju (oblik i dimenzije probnih štapova, način vršemja probe i ocena rezultata).
4. Proba sabijamjem, 'ombinovano sa mprobijanjem — u topiom: slanju (oblik i dimenzije probnog štapa, način vršenja probe i ocena rezultata).
Đ. Proba iskivamjem iu toplom stanju (oblik i dimenzije probnog štapa, način vršenja probe, izračunavanje i ocana rezultata).
6. Ispitivanje na crvemi lom — proba savijanja na svetložutom do ma tamno-crvenom usijanju (oblik i dimenzije ·probnog štapa, način vršenja probe, ocena rezultata).
Kao što se vidi, ovom grupom standarda obuhvaćene su samo osnovne stvari iz obiasti mehaničkog i tehnološkog
_ ispitivanja metala.
Predlozi su u suštini (oblici i dimenzije probnih štapova, načini Vršenja proba itd.) poklapaju sa odgovarajućim standardima većine evropskih.zemalja. Izuzetak ičiine samo neke tehnološke probe koje su preuzete iz prakse maših željezara.
DK 669.14—2
PREDLOZI STANDARDA VRUĆE VALJANIH PROFILA ČELIKA
Predlog jugoslovenskog standarda br. 316
JUS C. B3.002
Tehnički propisi za izradu i isporukt vruće valjanog šipkastog čelika za opšte svrhe.
'xU standardu su definisani propisi izrade i isporuke vruće valjanh šipkastih profilnih čelika (okruglog, kvadratnog, pljosnatog, šestougaonog, I-nosača, U-nosača, ugaonika itd.) za primenu u opšte svrhe. Čelici kao što su čelik za zakivke, trakasti, široki pljosnati, betonski, šipkasti čelik za zavrtnjeve, i uopšte čelik za specijalne namene, nisu. obuhvaćeni ovim standardom. Za takve čelike tehnički propisi su sastavni deo pojedinačnih standarda odgovarajućih čelika. U standardu su dalje precizirana tri kvaliteta za izradu šipkastog čelika za opšte svrhe i to: frgovački, ielik čvrstoće 37 kg/mm? i čelik čvrstoće 49 kpg/mm". Sporazumom proizvođača i potrošača uslovljen je i kvalitet čelika čvrstoće 59. kg/mm?, a dopuštaju se izuzetno i drugi kvaliteti. Standard dalje donosi mehamičke osobine pojedinih kvaliteta, spoljni izgled, način ispitivanja, preuzimanja, označavanja i isporuke čelika.