JUS standardizacija
240 EE j STANDARDIZACIJA
a) klipni. prstenovi sa niskim: površinskim. pribki skom od 1,2 do 1,5 kgp/cm?
b) klipni prstenovi sa visokim mpovršinskim pritigcima ikoji idu od 1,6 do 2,3 kg/cmž.
Analizirajući srednje površinske pritiske koje daju standardi DIN i BS za različite prečnike, dobija se vrednost izneta u dijagramu sl. 4. Dok: DIN predviđa kao maksimalno dozvoljeni površinski pritisak za prečnike od 30 do 100 mm p max= 1,32 Rkg/cm”, a minimalni Đmin— 1,09 kg/cm?, dotle BS daje prmax = 1 (I/D) sa maksimalnom: vredmošću zapmax = 1,67 kg/cm” za 50. Srednja vredmost površinskih pritisaka prema BS odgovara u potpunosti blisko navedenim: podacima iz memačkih izvora. Za veće prečnike otstupanje je još i veće, sudeći DO podacima iz nemačkih standarda i najmerodavnije tehničke literature,
9 - S a i
| |. U JJ E
_ EU
0:08 7
S obzirom na otstupanje DIN standarda za klipne prstenove od stvarne prakse — nepodudaranje sf najpovoljnijim. konstruktivnim dimenzijama koje upravo daju karakter povoljnog rada u motoru prestali su oni da važe kao propisi za danas primenjene motore i za danas najčešće primenjene uslove rada u motoru. Niski površinski pritisci, kosi procepi na iklipnim prstenovima za prečnike preko 100 mm i velike visine klipnih prstenova primenjivi su još samo za sporohodnije i stacionarne motore. Uzimajući u obzir ove momente, naš predlog išao je za tim da umese sve elemente konstruktivne i funkcionalne, koji u potpumosti treba da odgovaraju zahtevima savremenih: motora koji se, uglavnom kroz licence, uvode u našu imdustrisku proizvodnju. Predviđanje dva polja površinskih pritisaka za prečnike do 100 i preko 100 mm: sa srednjom vređnošću 1,30 kg/cmž i 1,25 kg/cm? i sa toleranciskim poljem koje dopušta maksimalne pritiske od 1,5 odnosno 1,4 kg/em”, opravdano je s obzirom na gornje objašnjenje. Propisivanjem sredmjih vrednosti za pritiske predlog ima za cilj da proizvođačima pruži orijentaciju oko koje nominalne vrednosti treba da se kreće vrednost specifičnog pritiska, kako bi proizvođači lakše i određenije vršili izbor slobodne komponente — procepa klipnog prstena u slobodnom stanju, Rhoji upravo i određuje veličinu površinskog pritiska. ž
Široko tolerancisko polje srednjeg površinskog pritiska, odnosno ftangemcijalna sila, sa dosta širokim tOleranciskim poljem za odnos D/a, uslovljavaju i znatne razlike u naprezanjima 'klipnih prstenova za radni položaj i za slučaj navlačenja klipnog prstena.na klip. Da bi se i ona svela na, dozvoljene granice, dato je predloženim standardom ograničenje izbora procepa u slobodnom stanju sa
Sli= (37—4)/a