JUS standardizacija

Ni: ~

STANDARDIZACIJA.

HULIO „ROE O O OE alla 0 e ~ A ” ~ INE ea

7”

Ispitivanje tvrdoće gume sastoji se u merenju razlike između dubine prodora kuglice u gumu pod malim početnim opterećenjem i velikim kraj-

njim opterećenjem. Iz ove razlike prodora, me=.

đunarodni stepeni tvrdoće gume prevode se iz tabele II, ili iz skale na kojoj se direktno čitaja međunarodni stepeni tvrdoće gume, a koja je izvedena iz tabele i koja je pričvršćena na instrument za merenje prodora.

Uzorak

Površine gornje i donje strane uzorka moraju da budu ravne, glatke i paralelne. Da bi se dobila propisana debljina smeju se staviti jedan na drugi najviše dva komada gume.

Standardni uzorak za ispitvivanje ima debljinu između 8 i 10 mm, sa dimenzijama uzorka koji omogućuje da se proba vrši na daljini od ivice ne mamjoj od propisane u tabeli I.

Nestandardni uzorak može da bude deblji ili tanji od standardnog, ali ne sme da bude tanji od 2 mm. Dimenzije uzorka moraju da omoguće da se proba vrši na daljini od ivice ne manjoj od propisane u tabeli I.

Tabela I

|

.

ia ain 2 Najmanje razdaljine uzorka

3

. e mm „5 - 6,5 7.5 9,0 10,0 11,5 12.7

O —zr ra ı O co O NM

E ia ae ===———<—=————=———

Uporedni rezultati moraju se vršiti na uzorcima

iste debljine.

Aparat

Glavni delovi aparata su: /

(a) vertikalni plundžer koji se završava tvrdom kuglicom prečnika 2,44 mm + 0.06 mm;

(b) uređaj koji vrši optrećenje na kuglici od 30 g i 570 + 5 g; vrlo je važno da u ovu težinu uđe i težina plundžera i svih njegovih sastavnih delova, kao i pritisak svake opruge koja deluje na njega tako da stvarno opterećenje kuglice odgovara propisanom; (c) uređaj, tj. merač sa brojčanikom, koji pokazuje kretanje plundžera u decimalnim

S} 3.1

3.3

vrednostima (u stotim mm, kolona 1 tabela” II) ili neposredno u međunarodnim stepenima tvrdoće gume;

(d) pritiskivač prečnika oko 20 mm koji leži 'okomito na osovinu plundžera a koja ima u sredini rupu prečnika oko 5 mm kroz koju prolazi plundžer. Pritiskivač čini sastavni deo merača i leži na uzorku čineći na njega pritisak od 200 do 300 g/cm?;

(e) uređaj, tj. električna brujalica, koja prouzrokuje lako vibriranje aparata radi meutralisanja neznatnog trenja. (Kod aparata kod kojih je irenje potpuno eliminisanmo, ovaj deo se izostavlja).

Postupak

Uzorak se pre ispitivanja dovede u standardno stanje. Gornja i donja površina uzorka se lako zapraši talkom i uzorak stavi na horizontamu krutu podlogu. Pritiskivač se prvo spusti tako da leži na uzorku. Plundžer sa kuglicom se spusti da leži 5 sekundi vertikalno na gumi sa opterećenjem kuglice od 30 g.

Ako je merač graduisan direktno u međunarodne stepene tvrdoće gume okvir merača se okrene tako da kazaljka pokazuje 100 (pazeći da se pri tom ne vrši nikakav vertikalan pritisak na me= rač). Sada se doda opterećenje od 5444 g S 5 # i ono održava 30 sek. Kazaljka na brojačniku pokazivaće tvrdoću u međunarodnim stepenima tvrdoće sume.

Za vreme opterećenja aparat treba lako da vibrira radi neutralisanja trenja.

Ako ie merač graduisan u mefarskim jedinicama pročita se kretanje plumdžera (D) (1 kolona tabele 1) posle primene težine od 540 g + 5 g# i zatim prevede u međumarodne stepene tvrdoće gume pomoću fabele IL.

Merenje se vrši na četiri različite tačke raspoređene po epruveti i srednja vrednost svih isiDitivanja pretstavlja rezultat.

Ispitivanje se vrši na uzorcima koji su neposredno pred ispitivanje bili izloženi standardnim uslovima najmanje 12 časova.

Izražavanje rezultata

Tvrdoću pretstavlja majbliži celi broj srednje vrednosti četiri ispitivanja a izražava se ı međunarodnim stepenima tvrdoće gume. Pored toga izveštaj treba da sadrži i sledeće podatke:

— debljinu uzorka,

— temperaturu ispitivanja.

305

Leve me at =

u ale e ra ee aaa alat az ML Cel i.

OCA mea pi a Ona a a. a