JUS standardizacija
4.5
5.1
5.11
9.24
9.25
5.26
a U teta _S9TANDARDIZACIJA — | |
minijumom ili aluminijumskim legurama grupe AlMn, AIM ili AlZn. Platiranje se može izvršiti na
jednoj ili na obe strane proizvoda; debljina platinskog sloja sa svake strane iznosi po 5" debljine
proizvoda. -
Prilikom platiranja mehaničke osobine proizvoda se smanjuju.
Površina i spoljni izgled
Površina proizvoda na koje se ovaj standard odnosi mora 'biti čista, glatka i ravna, bez površinskih
grešaka kao što su pukotine, ljuske, dvoplatnost, uvaljane nečistoće i drugih mana koje nepovoljno
utiču na upotrebljivost, preradu i korozionu otpornost materijala.
Manje pojedinačne površinske greške mogu se ofstraniti brušenjem pod uslovom da se ne prekorače
granice dimenzionalnih tolerancija. i
Površina podesna za anodnu oksidaciju kao i sjajna površina, moraju se posebno ugovoriti.
Primedba
Kod legura grupe AlICuMg i AlIZnMgCu preporučuje se premazivanje površine uljem u cilju zaštite
od korozije pri transportu i skladištenju.
Proveravanje kvaliteta
Obim ispitivanja . :
Pri proveravanju kvaliteta materijala, Jedna isporuka proizvoda obuhvaćenih ovim standardom svr-
stava se u skupine iste vrste osnovnog materijala, istog oblika i debljine i istog stanja materijala.
Na svakih 300 kp ili otpočetih 8300 kp proizvoda iste skupine vrši se po jedno ispitivanje zatezanjem.
Ako jedna isporuka iznosi više od 2000 kp, onda se na svake dve naredne skupine vrši po jedno ispi-
tivanje zatezanjem.
Ne ispituju se zatezanjem isporuke kod kojih težina odabranih proizvoda za ispitivanje iznosi više
od 0,5% celokupne isporuke. |
Ako se prilikom prvih ispitivanja ne postignu zadovoljavajući rezultati, namesto svakog nezadovolja-
vajućeg ispitivanja izvršiće se ponovna dva na uzorcima uzetim od druga dva proizvoda iste skupine.
Ako bilo koje ponovno ispitivanje ne zadovolji, dotična skupina smatra se kao neispravna i odbacuje.
Ako se proizvodi odbačenih skupina mogu naknadnim podesnim postupkom popraviti, proizvođač
ima pravo da odbačene skupine posle popravke predloži za ponovan prijem.
Metodi ispitivanja
Površina i spoljni izgled kontrolišu se golim okom, uz eventualnu upotrebu lupe u
sumnjivim slučajevima.
Mere i tolerancije mera kontrolišu se odgovarajućim sredstvima za merenje.
Ispitivanje zatezanjem
Za postupak ispitivanja kao i za oblik, dimenzije i način izrade epruveta merodavan je standard
JUS C.A4.002.
Kod proizvoda debljine do 0,9 mm uključivo određuje se samo zatezna čvrstoća.
Ovo ispitivanje vrši se na epruvetama uzetim u pravcu valjanja, ukoliko se u specifikacijama po-
rudžbine ne odredi uzimanje epruveta u poprečnom pravcu.
Ispitivanje tvrdoće
Ispitivanje se vrši prema standardu JUS C.A4.003, po metodi Brinela, sa opterećenjem F = 10 D*.
Ovo ispitivanje ne daje realne rezultate kod debljina manjih od 0,3 mm.
Kod debljina manjih od 1,2 mm ovo ispitivanje vrši se na naslaganim uzorcima, čija ukupna debljina
mora da bude ravna najmanje osmostrukoj dubini otiska.
Srednja vrednost dobijena od 5 merenja sa 5 uzoraka smatra se kao tvrdoća.
Ovo ispitivanje je informativno.
Ispitivanje hemiskog sastava
Hemiski sastav proizvoda obuhvaćenih ovim standardom, po pravilu, ne proverava se.
U slučaju spora, za analizu hemiskog sastava kao i za uzimanje i pripremu uzoraka merodavan je standard JUS... (u pripremi).
Prema sporazumu poručioca i proizvođača mogu se dogovoriti i druge vrste ispitivanja. Tom prilikom
moraju se utanačiti pojedinosti takvih ispitivanja.
Pakovanje
Lamele, limovi i pasovi na koje se ovaj standard odnosi, omotavaju se papirom i pakuju u kompaktne
pakete koji se smeštaju u drvene sanduke ili okvire bruto težine podesne za manipulaciju i transport.
Trake se savijaju u koturove i smeštaju u sanduke bruto težine podesne za manipulaciju i transport.
Prema dogovoru poručioca i proizvođača pakovanje se može izvesti i na drugi način.
Označavanje
Uz svaki sanduk ili kotur mora biti prikačena etiketa sa oznakama: proizvođača, vrste aluminijumske
legure, stanja materijala, dimenzije, datuma isporuke i eventualno žiga prijemnog organa. ·
Prema dogovoru poručioca i proizvođača svaki pojedinačni proizvod može biti žigosan oznakama šarže
i proizvođača.
Dokazivanje kvaliteta
Dokazivanje kvaliteta proizvoda obuhvaćenih ovim standardom može se izvršiti:
a) bez izdavanja atesta; u tom slučaju proizvođač garantuje da isporučeni proizvodi po svom kvalitetu i ostalim osobinama odgovaraju odredbama ovog standarda, odnosno specifikacijama porudžbine; b) sa izdavanjem atesta; u tom slučaju u atestu moraju biti navedeni rezultati ispitivanja odgovarajućih propisanih ili dogovorenih osobina; i .
c) sa izdavanjem atesta uz prisustvo prijemnog organa poručioca kod proveravanja MKkvaliteta proizvoda. Poručilac je dužan da u svojoj porudžbini navede jedan od pomenutih načina dokazivanja kvaliteta.
Ukoliko se to ne navede ovi proizvodi će se isporučiti prema tač. 8a).
Garancija
Ako se u toku od šest meseci, računajući od dana isporuke, prilikom prerade ili primene ovih
proizvoda pokažu skrivene mane, proizvođač je dužan da neispravne proizvode naknadi. U tom slučaju
proizvođaču, odnosno njegovom organu, moraju se staviti na raspolaganje sporni komadi da bi se on uverio u opravdanost reklamacije.