JUS standardizacija

STANDARDIZACIJA 6 A ; 7

Metode ispitivania uglia i koksa ODREĐIVANJE UKUPNOG SUMPORA DK 662. 62:543. 7/8 Predlog br. 3586 u kamenim, mrkim i lignitskim uglievima po metodi sagorevanja JUS B.HS8. 115 na visokoi temperaturi

Krainji rok za dostavlianjie primedbi: 1, septembar 1961.

Ovaj standard je u skladu sa nacrtom ISO preporuke br. 241 Međunarodne organizacije za standardizaciju (International Organization for Standardization), izdanje 1958. gođ. |

U ovom standardu primenjene su jedinice veličina i njihove oznake po JUS 4.41.040 (npr. jedinica veličine pond — p zamenjuje do sada upofrebljavanu Jedinicu gram — g).

1 Predmet standarda

Ovaj standard obuhvata određivanje ukupnog sumpora u kamenim, mrkim, i lignitskim ugljevima (u daljem tekstu ugalj) po metodi sagorevanja na visokoj temperaturi.

~

Definicija

Sumpor (S) se javlja u uglju u organskoj vezi kao deo ugljene materije i u neorganskoj vezi kao deo mineralnih materija (pirit, markazit, kalcijumsulfat i dr.), ne pojavljujući se u svom elementarnom obliku.

Pod wkupnim sumporom podrazumeva se sumpor u svim organskim i neorganskim sumpornim jedinjenjima, sadržanim u uglju.

3 Namena

Sadržaj ukupnog sumpora određuje se po postupku propisanom ovim standardom, a u cilju pravilnog i jednoobraznog utVrđivanja kvaliteta uglja.

4 Uzimanje i obrada uzoraka

Uzorak koji služi za ovo ispitivanje jeste analitički uzorak zrnovitosti ispod 0,2 mm, u količini od najmanje 125 p. Ovaj uzorak uzima se i obrađuje prema JUS B.H9...... (u pripremi). Do donošenja toga standarda koristiće se privr. JUS B.H9.001-52, odnosno, ukoliko isti ne obuhvata izvesne specijalne slučajeve, za te slučajeve važiće međusobni dogovor obeju zainteresovanih strana.

Laboratorijski uzorak, iz kojeg se dobija analitički uzorak, dovede se do približne ravnoteže sa laboratorijskom atmosfe| rom izlaganjem uglja toj atmosferi u tankom sloju na limenoj podlozi. Ovo izlaganje treba da traje što kraće vreme | naročito za ugljeve podložne oksidaciji. .

5 Ispitivanje Određivanje ukupnog sumpora po ovom standardu vrši se po metodi sagorevanja na visokoj temperaturi... | Hemikalije potrebne za ovu svrhu moraju biti analitičke čistoće (p.a.), a voda koja se upotrebljava uvek je destilisana. 5.1 Princip ispitivania

Ugalj se sagoreva u struji kiseonika u cevnoj peći na temperaturi od 1250”C ili od 1350"C, a nastali obrazovani oksidi sumpora se apsorbuju u vodoniksuperoksidu i odrede volumetrijski. Pogodnim dodatkom se sprečava zaostajanje sumpora u pepelu. Vrši se ı korekcija za hlorovođdoničnu kiselinu obrazovanu od sadržaja hlora u uglju.

5.2Ž Aparatura

— Električna peć, sposobna da zagreva jednu cev spoljnjeg prečnika oko 28 mm u dužini od oko 15 cm na temperaturu od 1250 ili 1350%C. Peć se pogodno zagreva pomoću silika-štapića (kontrola putem promenljivog transformatora), ili pomoću otporne žice (kontrola putem promenljivog otpora).

— Cev od neglaziranog vatrostalnog porcelana spoljnjeg prečnika od približno 28 mm, debljine zidova od 3 mm i dužine od 65 cm, koja ne propušta gas na radnoj temperaturi.

Najpogodnija je prava cev spojena sa staklenim nastavkom, čiji prošireni kraj, kroz zapušač, ulazi u istu, ili prava. cev od borosilikatnog stakla čiji je kraj u obliku kape koja naleže na spoljne zidove porcelanske cevi za žarenje. Alternativno cev može biti na izlasku savijena ı snabdevena otvorom (grlićem) sa gornje strane, kroz koji se mogu isprati kondenzovani produkti posle Žžarenja.

— Boca komprimovanog kiseonika sa reducir-ventilom za kontrolu brzine protoka i uređajem za merenje protoka do 700 ml/min ako se određivanje vrši na 1250”"C, ili do 300 ml/min ako se određivanje vrši na 1350"%C. Kiseonik treba da prethodno prolazi kroz U-cev napunjenu natron-azbsstom, kao mera predostrožnosti.

| — Čumčići (lađice) za sagorevanje od neglaziranog vatrostalnog porcelana bez železa dužine 62,5 mm, širine 12,5 mm dubine 10 mm.

— Vatrostalna žica 1,5 mm debljine, na Jednom kraju savijena, za izvlačenje čunčića iz cevi.