JUS standardizacija
16 | O, STANDARDIZACIJA
DK 669.14:620.1.05
Predlog br. 3837 PROVERAVANJE MAŠINA ZA ISPITIVANJE JUS METALA ZATEZANJEM M707500
Krainji rok za dostavlianje primedbi: 1. april 1962.
i Opseg standarda
Ovaj standard obuhvata metode proveravanja mašina za ispitivanje metala zatezanjem (u daljem tekstu »mašineć), Mašine se proveravaju pod uslovom rastućeg opterećenja.
Ž Opšte odredbe
2.1 Bilo koja metoda da se upotrebi, proveravanjem se obuhvata stalnost pokazivanja i tačnost mašine.
Proveravanje obuhvata upoređivanje pročitanog opterećenja na mašini sa opterećenjem na uređaju za proveravanje. Po konvenciji se uzima da se ono prvo naziva »indicirano opterećenje« (Fi), a ono drugo »stvarno optcrećenje« (E).
252; Stalnost pokazivanja za dato stvarno opterećenje je definisana najvećom primećenom razlikcm između indiciranih opterećenja dobijenih kao rezultat višekratne primene tog stvarnog opterećenja.
Stalnost pokazivanja za dato indicirano opterećenje je definicana najvećom primećenom razlikom između stvarnih opterećenja dobijenih kao rezultat višekratnog čitanja top indiciranog opterećenja. Primedba: Stalnost pokazivanja Je utoliko manja ukoliko su cve razlike veće.
2.3 Greška pokazivanja za dato stvarno opterećenje Je definisana kao razlika koja postoji između tog stvarnog opterećenja i aritmetičke sredine indiciranih opterećenja dobijenih kao rezultat višekrstne primene tog stvarnog opterećenja: ova razlika se izražava u procentima stvarnog opterećenja.
Greška pokazivanja za indicirano opterećenje je definisana kao razlika koja postoji između tog indiciranos, ODierećenja i aritmetičke sredine stvarnih opterećenja, dobijenih kao rezultat ponovljenih čitanja tog indiciranog opterećenja; ova razlika se izražava u procentima indiciranog opterećenja.
3 Metode proveravanja
Ovaj standard obuhvata sledeće metode proveravanja mašina:
2) pomoću tegova,
b) pomoću tegova posredstvom probnih poluga, c) pomoću elastičnih uređaja,
d) pomoću kontrolnih epruveta.
3.1 Proveravanje tegovima Ova metoda obično se ne upotrebljava za opterećenja iznad 5.000 kp. 3,11 Princip proveravanja
3.111 Svaka skala mašine, uopšte, mora se proveriti unutar gornje čeliri petine svog opsega, na najmanje pet tačaka (opterećenja) približno ravnomerno raspoređenih na tom delu skale. Najniža od ovih tačaka treba da odgovara opterećenju koje se kao najmanje propisuje za tu mašinu. Proveravanje u svim ovim tačkama predstavlja jednu seriju ispitivanja. Ako će se mašina koristiti pod uslovima pri kojima je potrebno koristiti prvu petinu skale, proveravanje toga dela skale mora se obaviti u najmanje tri tačke približno ravnomerno raspoređene na tom delu skale. Najniža od ovih tačaka treba da odgovara opterećenju za koje se pretpostavlja da će biti najmanje u primeni dotične mašine. Ispitivanje u svim ovim tačkoma predstavlja jednu seriju proverayanja.
3.112 Svaka skala se proverava sa najmanje dve serije ispitivanja i to sa rastućim opterećivanjima.
Kod hidrauličnih mašina pri svakoj seriji ispitivanja položaji klipova treba da su, po mogućnosti, različiti.
3.113 U svrhu proveranja, koje indicirano opterećenje (Fi) odgovara stvarnom opterećenju (EF), ploča za tegove, pričvršćena za mašinu, opterećuje se tegovima dok ukupna težina ne dostigne vrednost (F). Odstupanje težine ne sme biti veće od — 0,1 %. Ova tolerancija dopušta se zbog različite gravitacije na raznim geografskim položajima mesta ispitivanja. Zatim se na skali očita vrednost (Fi). Ova operacija se ponavlja pet puta, ali tako da se između svakog očitavanja skida celo ili deo opterećenja,