JUS standardizacija
OBRAZLOŽENJE POVODOM STAVLJANJA NA JAVNU DISKUSIJU DRUGE GRUPE PREDLOGA STANDARDA IZ OBLASTI METODA ISPITIVANJA UGLJA I KOKSA
U 1961. godini Jugoslovenski zavod za standardizaciju stavio je na javnu diskusiju prvu grupu predloga standarda iz oblasti metoda ispitivanja uglja, baziranih na rezultatima rada Međunarodne organizacije za standardizaciju ISO, odn. njenog Tehničkog komiteta za čvrsta mineralna goriva ISO/TC 27, u kome je učestvovala preko JZS i naša zemlja kao aktivni član ovog komiteta. Izrada ovih naših nacionalnih standarda postavljenih ovom saradnjom na međunarodni nivo, nalazi se u završnoj fazi, pa će ti standardi uskoro biti odštampani i pušteni u prodaju kao obavezno primenljivi u našoj zemlji.
Nastavljajući saradnju sa pomenutim Tehničkim komitetom ISO/TC 27, sa njegova dva podkomiteta i 8 radnih grupa, JZS je u saradnji sa Rudarskim institutom u Beogradu izradio i stavio na javnu diskusiju drugu grupu predloga standarda za metode ispitivanja uglja i koksa, koja obuhvata: 1. — određivanje topivosti pepela, — određivanje hlora po metodi sagorevanja u kalorimetrijskoj bombi, — određivanje fosfora u pepelu uglja, — određivanje indeksa nadimanja uglja u lončiću, određivanje bakujućih osobina uglja po metodi Roga, — određivanje dilatometrijskog testa za ugalj po metodi Audibert-Arnu, — određivanje koksnog tipa uglja po metodi Gray-King,
o M OV O = O |
— određivanje Micum-testa za koks.
Ova druga grupa predloga standarda za metode ispitivanja, u kojoj je po prvi put i oblast koksovanja obuhvaćena jugoslovenskim standardima, odabrana je da bi se odredile karakteristike čvrstih goriva, na osnovu kojih se zaključuje o ponašanju goriva pri njegovom sagorevanju i njegovoj industrijskoj preradi. Metode za određivanje geoloških osobina uglja i za čvrstoću koksa imaju za nas veliki značaj kako za ispitivanje domaćih, tako naročito i za ispitivanje uvoznih ugljeva za potrebe koksara i metalurgije.
Ovim se, ujedno, proširuje broj metoda za ispitivanje ugljeva na međunarodnom nivou, a našoj privredi daju se savremene metode, prihvaćene i od ostalih zemalja članica Međunarodne organizacije za standardizaciju ISO, među koje spadaju i sve tehnički najrazvijenije i vodeće zemlje sveta.
Donošenjem ove grupe standarda još uvek se ne pokriva cela široka oblast uglja i koksa, ı, daljnji predlozi standarda uslediće na osnovu rezultata daljih ispitivanja, a po postizanju određenog stepena saglas- nosti zemalja članica Tehničkog komiteta ISO/TC 27. :
Inž. Lj. Arsin