JUS standardizacija
10
STANDARDIZACIJA
4.2
4.3
4.4
4.5
ad 5.2
6.1 6.11
6.12
6.13
6.14
6.2 6.21
6.22
6.23
6.24
Vijci za lim moraju imati čiste i ravne površine, sa jasno izraženim ivicama, bez vidljivih površinskih grešaka (npr. rđe ili ogoretina). Na ivicama ne sme biti oštrica. Naročito brižljivo mora biti izveden navoj koji ne sme imati okrajaka,
lisnatosti, ni savijenih krajeva. Po naročitom zahtevu u porudžbini vijci dobijaju dopunsku površinsku obradu (npr. pocinkovanje, bruniranje, fosfatiranje i sl.).
Tolerancije oblika i mera utvrđene su za svaku vrstu vijaka u odnosnom standardu oblika i mera. Za one mere, za koje u standardu oblika i mera nisu predviđene tolerancije, važe tolerancije za slobodne mere prema odgovarajućem
jugoslovenskom standardu. Za vijke s dopunskom površinskom obradom prema tač. 4.2, propisane mere i tolerancije važe za stanje posle završene dopunske obrade.
Kvalitet obrade površina mora biti takav da se ostvari:
— bar 10. klasa glatkosti za površine stabla i navoja, — bar 13. klasa glatkosti za sve ostale površine.
Navedene klase glatkosti definisane su u JUS M.A1.021.
Postupak izrade vijaka za lim određuje proizvođač. U izuzetnim slučajevima može se proizvodni postupak utvrdi sporazumom između proizvođača i poručioca.
Oblik i mere
Oblik i mere vijaka za lim moraju odgovarati standardima navedenim u porudžbini. Vijci za lim moraju biti snabdeveni navojem za lim prema JUS M.B0.100.
Proveravanje kvaliteta materijala i izrade
Opšte odredbe
Proizvođač je dužan da putem trajne kontrole u okviru proizvodnog postupka obezbedi da kvalitet materijala i izrade, a takođe oblik i mere, vijaka za lim zadovoljavaju uslove ovoga standarda kao i odnosnog standarda za oblik ı mere. Metode ove kontrole određuje proizvođač po sopstvenom nahođenju.
O rezultatima ispitivanja u okviru te kontrole proizvođač je dužan da izda pismenu potvrdu (atest), ako se to predvidi u porudžbini.
Kupac proverava kvalitet materijala i izrade, kao i oblik i mere vijaka za lim, po pravilu, pri ulaznoj kontroli prispele robe, primenjujući pri tome odredbe ovoga standarda.
Ali, ako to kupac predvidi u porudžbini, on može da proverava kvalitet vijaka putem svog prijemnog organa kod pro-
izvođača. I za tu proveru merodavne su odredbe ovoga standarda.
Sva proveravanja kvaliteta vijaka za lim vrše se odvojeno za svaku vrstu vijaka, podrazumevajući pod jednom vrstom vijaka vijke istog oblika i dimenzija, od istog materijala.
Kvalitet vijaka za lim proverava se primenom statističke metode na bazi dozvoljenog udela neispravnih komada u visini 5% od isporučenih komada.
Princip proveravania
Za proveravanje kvaliteta materijala ili kvaliteta izrade izuzme se od svake vrste vijaka ni; uzoraka koji se ispitaju prema tač. 6.3, odnosno 6.4 Ako se u tih n; ispitanih uzoraka nađe c; ili manje neispravnih komada, smatra se da pripadajuća vrsta vijaka zadovo-
ljava propisane uslove, a ako se nađe više cd c» neispravnih komada, smatra se da pripadajuća vrsta vijaka ne·zadovoljava uslove.
Međutim, ako se nađe više od c;,, ali najviše c+» neispravnih komada, izuzme se iz pripadajuće vrste vijaka i ispita još n? uzoraka.
U slučaju da je zbir neispravnih komada, nađenih ispitivanjem prvih n; i dopunskih n» uzoraka, ravan c ili manje, smatra se da pripadajuća vrsta vijaka zadovoljava uslove; ako je veći od c», smatra se da pripadajuća vrsta vijaka ne zadovoljava.
Kađa se ustanovi da izvesna vrsta vijaka ne odgovara uslovima bilo prema tač. 6.3, ili 6.4, ona se stavlja na raspolaganje proizvođaču koji može da izabere ispravne komade i đa ih ponovo prijavi za prijem. U tom slučaju se iz prebrane količine izuzme i ispita ni u uzoraka. Ako se ovoga puta nađe najviše C, neispravnih komada, pripadajuća vrsta vijaka se preuzima. Ako se pak nađe više od ci; neispravnih komada, pripadajuća vrsta vijaka se definitivno odbacuje. Brojevi uzoraka ni i n», kao i brojevi dozvoljenih neispravnih komada cu i c», navedeni su u tabelama 1 i 2.
=. U ula_ ay ki