JUS standardizacija
INFORMACIJA O UVOĐENJU STANDARDIZACIJE U ETIOPIJI*
Predgovor
Etiopija ima dugu istoriju kojom može da se ponosi. Na svom početku etiopska zajednica cvetala je u aksumitskoj civilizaciji koja je postigla visok stepen razvoja ı pružila vidne dokaze svog stvaralaštva. U Srednjem veku došlo je do razvoja kulturnog bogatstva stvaranjem remek-dela arhitekture ı amharske književnosti.
Etiopija je sačuvala svoju nezavisnost kroz tešku i ogorčenu borbu. Njeni kontakti sa spoljnim svetom bili su dugo vremena presečeni, ona je bila izolovana što je ostavilo dubokog traga.
U toj zemlji stvarana su mala lokalna tržišta i nije bilo stimulacije za okrupnjavanje proizvodnje. Danas je njen položaj znatno povoljniji. Etiopija je zemlja u razvoju i ona učestvuje u međunarodnom životu kako ekonomskom tako i političkom. Godišnja stopa industrijskog razvoja u toj zemlji u stalnom je porastu.
Adis Abeba nije samo glavni grad Etiopije nego ı sedište Afričke ekonomske komisije Ujedinjenih nacija (ECA) i Organizacije afričkog jedinstva (OAU). Etiopija zauzima površinu od 1,222.000 km? i ima preko 24 miliona stanovnika.
Usvajanje planske privrede
Etiopska vlada sprovodi sistem planiranja u razvoju svoje privrede. Sada je u toku primena Trećeg petogodišnjeg plana razvoja 1968 //69—1972 /73, čiji su glavni ciljevi: što brži porast i razvoj privrede u celini, porast životnog standarda podizanjem dohotka po stanovniku, stvaranjem čvršćih temelja za trajan i brz porast ı razvoj privrede u toku sledećeg petogodišnjeg plana proširenjem baze za prosvećivanje -stanovništva, a naročito stvaranje stručnih kadrova, boljim upoznavanjem prirodnih bogatstava i poboljšanjem administrativnog: aparata, 1 najzad postepeno poboljšanje raspodele dohotka.
* Ovu informaciju je dostavio Vladimir Korenić, dipl, inž. koji se nalazi u Etiopiji u svojstvu savetnika UNIDO (Organizacije Ujedinjenih nacija za industrijski razvoj) za standardizaciju pri Ministarstvu trgovine i industrije u Adis Abebi. V. Korenić je privremeno u Etiopiji inače je bio dugogodišnji saradnik ovoga Zavoda gde više godina vođio sektor za međunarodnu SBradnju a zatim sek drvnu industriju i šumarstvo.
Potreba uvođenja standardizacije
Uzevši u obzir ciljeve standardizacije i koristi koje se mogu postići njenom primenom, Treći privredni plan sadrži i odredbu o uvođenju standardizacije ı kontrole kvaliteta proizvoda. U tim naporima, naročita pažnja treba da bude usredsređena na eksportne proizvode u cilju poboljšanja platnog bilansa sa inostranstvom.
Tehnička pomoć Ujedinjenih nacija
U cilju sprovođenja potrebnih studija i preduzimanja zakonodavnih ı organizacionih mera radi izvršenja ovih zadataka, na zahtev etiopske vlade, Organizacija Ujedinjenih nacija za industrijski razvoj (UNIDO) obezbedila je traženu tehničku pomoć angažovanjem odgovarajućeg stručnjaka-standardizera po raspisanom međunarodnom konkursu. Ova tehnička pomoć od bitne je važnosti za izvršenje navedenih zadataka, a aktivnost i postignuti rezultati izneti su u daljem tekstu. Napominje se, da je svrha UNIDO-a unapređenje industrijskog razvoja i podsticanje mobilisanja nacionalnih i međunarodnih sredstava u cilju pomaganja, unapređenja i ubrzanja industrijalizacije zemalja u razvoju.
Pripreme za osnivanje nacionalnog tela za standardizaciju Ministarstvo trgovine ı industrije, u cilju sprovođenja potrebnih priprema, oformilo je najpre Odeljenje za standardizaciju sa zadatkom da izvrši potrebne studije ı pripremi zakonodavne mere za osnivanje nacionalnog zavoda za standardizaciju. Odeljenje je, uz navedenu tehničku pomoć UNIDO pripremilo nacrte Uredbe o osnivanju Etiopskog zavoda za standardizeciju kao ı Zakona sa odgovarajućim ovlašćenjima, a takođe i nekih drugih pratećih i internih propisa i uputstava. Pored toga, Odeljenje je radilo i n:, pripremi prvih grupa predloga etiopskih standarda.
Osnivanje Etiopskog zavoda za standardizaciju
Na bazi podnetog revidiranog predloga, etiopska vlada je — uz Carevo odobrenje — konačno rešila