JUS standardizacija
70
Sistem veličina i oznaka za konfekciju, mušku,
žensku, dečiju mušku i dečiju žensku.
Veličine, mere, kvalitet materijala i pribora i izrade
konfekcije i to:
— za mušku, žensku, dečiju mušku i dečiju žensku odeću,
— za kupaće kostime i gaće,
— za maramice, marame i šalove,
— za radnu odeću,
— ZA posteljinu (jorgane i sl., ćebad i sl., dušeke i sl., jastuke, punila — vlakna, perje i BL).
Opšte uslove za jutene vreće za pakovanje voća,
povrća i žitarica.
Opšte uslove za tekstil za sanitarne svrhe (zavoji,
gaza, vata, marame).
Opšte uslove za tekstilni materijal za brisanje
mašina.
Grupa standarda za kvantitativnu i kvalitativnu
kontrolu tekstilnih sirovina, poluproizvoda i go-
tovih proizvoda obuhvata sledeće:
Opšte uslove ispitivanja i izdvajanja uzoraka:
— standardnu atmosferu za kondicioniranje i ispitivanje,
— dovođenje uzoraka u standardno stanje,
— izdvajanje uzoraka i priprema epruveta.
Metode hemijskih ispitivanja vlakana.
Metode fizikalnih ispitivanja vlakana. Posebno su date kompleksne metode ispitivanja pamuka, vune, jute i kenafa.
Metode fizikalnih ispitivanja pređe (finoća, upredenost, prekidna sila i izduženje, linearno bubren ije, stepen refleksije i sl.).
Metode fizikalnih ispitivanja tkanina (širina, dužina, debljina, masa, gustina, prekidna sila, ugao gužvanja, skupljanje, otpornost prema vodi, prskanju ı habanju).
Metode ispitivanja postojanosti obojenja (prema dejstvu pranja, znoja, vode, otiranja, kiselina, alkalija, organskih rastvarača, itd.).
Metode ispitivanja sirovinskog sastava tekstilnih poluproizvoda, i gotovih proizvoda izrađenih iz mešavine više vrsta tekstilnih vlakana.
Metode određivanja trgovačke mase u prometu tekstilnih sirovina, poluproizvoda i gotovih proizvoda i to:
— Postupak određivanja apsolutno suve i čiste mase tekstilnih vlakana u proizvodu,
— Postupak izračunavanja trgovačke mase ISpo-
ruke, uzimajući u obzir i dozvoljeni i međunarodno
odnosno standardom priznati trgovački dodatak, zavisno od vrste vlakana.
predmet jugoslovenskih standarda ~ Mej za tekstilne mašine (M.MI) · .
Postojeći jugoslovenski standardi za tekstilne mašine, mogu se prema materiji koja je predmet standardizacije razvrstati u sedam grupa,
Standardi za simbolične oznake na tekstilnim.mašinama. Standardi za određivanje strane, leve ili desne tekstilnih mašina.
Standardi za osnovne nazive tekstilnih mašina, definicije, klasifikaciju i nomenklaturu.
Standardi za radnu širinu:
— predioničkih mašina,
— vlačara,
— tkačkih razboja,
— snovaljka,
— mašina za škrobljenje,
— mašina za doradu tekstila.
Standardi za prečnik valjaka na sistemu za razvlačenje mašina za predenje.
Standardi za podelu (razmak) vretena na prstenastim predilicama i prstenastim končaricama. Standardi za oblik i mere:
— testerastih obloga za pamučne karde, — cilindričnog lonca za trake, — prstena na predilici i končarici,
— cevki, papirnih, drvenih, metalnih, perforiranih i sl. za tkačke razboje i sl.,
— sekcionog vratila,
— valjaka za bojenje traka, — pikera,
— ničanica i nosača ničanica, — brda, lamela i listova,
— čunkova,
— karta i kolčića.
trajanje i aktuelnost jugoslovenskih standarda za tekstil i tekstilne mašine
U oblasti tekstila, do kraja 1972. godine izrađeno je i doneto 389 standarda, a iz oblasti tekstilnih mašina 61 standard, što ukupno iznosi 450 standarda. Prvi standardi iz oblasti tekstila datiraju iz 1952. godine, a iz oblasti tekstilnih mašina iz 1968. godine. U narednoj tabeli prikazan je broj po grupama donetih standarda u pojedinim godinama. U tabeli navedene oznake predstavljaju sledeće grupe standarda: F.A — opšte standarde, ·
F.B — za pređu, konac, užad, kanap, vlakna, F.C _— za tkanine, ćilime, tepihe,
F.D · — za pletene proizvode,
F.E — za valjane proizvode (filc i sl.),
F.G — za konfekciju,
F.S — za ispitivanje tekstila,
F.Z — za razne vlaknaste materijale,
M.MI — za tekstilne mašine i pribor,