JUS standardizacija

70

Sistem veličina i oznaka za konfekciju, mušku,

žensku, dečiju mušku i dečiju žensku.

Veličine, mere, kvalitet materijala i pribora i izrade

konfekcije i to:

— za mušku, žensku, dečiju mušku i dečiju žensku odeću,

— za kupaće kostime i gaće,

— za maramice, marame i šalove,

— za radnu odeću,

— ZA posteljinu (jorgane i sl., ćebad i sl., dušeke i sl., jastuke, punila — vlakna, perje i BL).

Opšte uslove za jutene vreće za pakovanje voća,

povrća i žitarica.

Opšte uslove za tekstil za sanitarne svrhe (zavoji,

gaza, vata, marame).

Opšte uslove za tekstilni materijal za brisanje

mašina.

Grupa standarda za kvantitativnu i kvalitativnu

kontrolu tekstilnih sirovina, poluproizvoda i go-

tovih proizvoda obuhvata sledeće:

Opšte uslove ispitivanja i izdvajanja uzoraka:

— standardnu atmosferu za kondicioniranje i ispitivanje,

— dovođenje uzoraka u standardno stanje,

— izdvajanje uzoraka i priprema epruveta.

Metode hemijskih ispitivanja vlakana.

Metode fizikalnih ispitivanja vlakana. Posebno su date kompleksne metode ispitivanja pamuka, vune, jute i kenafa.

Metode fizikalnih ispitivanja pređe (finoća, upredenost, prekidna sila i izduženje, linearno bubren ije, stepen refleksije i sl.).

Metode fizikalnih ispitivanja tkanina (širina, dužina, debljina, masa, gustina, prekidna sila, ugao gužvanja, skupljanje, otpornost prema vodi, prskanju ı habanju).

Metode ispitivanja postojanosti obojenja (prema dejstvu pranja, znoja, vode, otiranja, kiselina, alkalija, organskih rastvarača, itd.).

Metode ispitivanja sirovinskog sastava tekstilnih poluproizvoda, i gotovih proizvoda izrađenih iz mešavine više vrsta tekstilnih vlakana.

Metode određivanja trgovačke mase u prometu tekstilnih sirovina, poluproizvoda i gotovih proizvoda i to:

— Postupak određivanja apsolutno suve i čiste mase tekstilnih vlakana u proizvodu,

— Postupak izračunavanja trgovačke mase ISpo-

ruke, uzimajući u obzir i dozvoljeni i međunarodno

odnosno standardom priznati trgovački dodatak, zavisno od vrste vlakana.

predmet jugoslovenskih standarda ~ Mej za tekstilne mašine (M.MI) · .

Postojeći jugoslovenski standardi za tekstilne mašine, mogu se prema materiji koja je predmet standardizacije razvrstati u sedam grupa,

Standardi za simbolične oznake na tekstilnim.mašinama. Standardi za određivanje strane, leve ili desne tekstilnih mašina.

Standardi za osnovne nazive tekstilnih mašina, definicije, klasifikaciju i nomenklaturu.

Standardi za radnu širinu:

— predioničkih mašina,

— vlačara,

— tkačkih razboja,

— snovaljka,

— mašina za škrobljenje,

— mašina za doradu tekstila.

Standardi za prečnik valjaka na sistemu za razvlačenje mašina za predenje.

Standardi za podelu (razmak) vretena na prstenastim predilicama i prstenastim končaricama. Standardi za oblik i mere:

— testerastih obloga za pamučne karde, — cilindričnog lonca za trake, — prstena na predilici i končarici,

— cevki, papirnih, drvenih, metalnih, perforiranih i sl. za tkačke razboje i sl.,

— sekcionog vratila,

— valjaka za bojenje traka, — pikera,

— ničanica i nosača ničanica, — brda, lamela i listova,

— čunkova,

— karta i kolčića.

trajanje i aktuelnost jugoslovenskih standarda za tekstil i tekstilne mašine

U oblasti tekstila, do kraja 1972. godine izrađeno je i doneto 389 standarda, a iz oblasti tekstilnih mašina 61 standard, što ukupno iznosi 450 standarda. Prvi standardi iz oblasti tekstila datiraju iz 1952. godine, a iz oblasti tekstilnih mašina iz 1968. godine. U narednoj tabeli prikazan je broj po grupama donetih standarda u pojedinim godinama. U tabeli navedene oznake predstavljaju sledeće grupe standarda: F.A — opšte standarde, ·

F.B — za pređu, konac, užad, kanap, vlakna, F.C _— za tkanine, ćilime, tepihe,

F.D · — za pletene proizvode,

F.E — za valjane proizvode (filc i sl.),

F.G — za konfekciju,

F.S — za ispitivanje tekstila,

F.Z — za razne vlaknaste materijale,

M.MI — za tekstilne mašine i pribor,