JUS standardizacija

ISO teži za boljim standardima

Izvesne osobe su navikle da pale svetlo ili uključuju neki aparat za domaćinstvo pritiskanjem prekidača na dole. Drugi pak to čine u obratnom smeru.

Nedavno je organizacija ISO, u nastojanju da uvede izvesne elemente racionalizacije u oblasti geometrijske orijentacije i smera kretanja, objavila jeđan me=djunarodni standard.

Ovaj medjunarodni standard ISO 1503 izradio je Stalni komitet za proučavanje principa standarđizacije (STACO). U njemu je usvojen princip da smer kretanja komandne poluge ili prekiđača mora odgovarati že= ljenom dejstvu. Na primer, točak upravljača se okreće u istom smeru u kome i vozilo.

Osim toga, pokretanjem na desno i na gore

u Odnosu na izvodjača ili okretanjem u smeru kazaljke na satu vrši se uključivanje, puštanje u rađ ili zatvaranje. Medjutim, treba biti veoma obazriv pri razmatranju mogućnosti unošenja bilo kakve mođifikaci= je u već dobro utvrđjenu konvenciju u iz= vesnim oblastima. ISO standard daje uputstva naročito za one oblasti za koje ne postoje utvrdjene konvencije.

ISO 1503 će interescvati inženjere i teh= ničare koji se svakodnevno bave označava=

njem pokretnih delova motora i postavlja=njem komandnih poluga i prekidača. Isto tako ovaj standard može da zainteresuje one koji filozofski shvataju stvari, jer se njime načinju problemi izazvani činje= nicom da fudbalska lopta ili opeka nemaju vlastiti sistem orijentisanja po pravcu kao što to imaju predmeti potpuno orijentisani na pr. avion, unutrašnjost crkve ili džepovi za alat.

Medjunarodni standard ISO 1503 proučava takodje i "sistem spoljašnje observacije" koji se koristi za objekte koji se obič= no posmatraju spolja (tehnički crteži, umetnička dela, javni časovnici itd.) i "sistem unutrašnje observacije" koji sc koristi za objekte normalno posmatrane iznutra (kao brodovi, železnica, dizalicev td:

Ovim novim standardom je utvrdjeno da je geometrijska orijentacija tehničkih ob=jekata, kao i tačno utvrdjivanje smerova okretanja objekata ili njihovih delova, često od presudnog značaja. Nepre= cizno označavanje ili pogrešno označen pravac može, na primer, otežati u znatnoj meri rad spasilačkih ekipa u zgrađi koja gori. Rukovanje ventilom ili koman= dnom polugom u pogrešnom smeru može u opasnim situacijama izazvati katastrofu.

geometrijska orijentacija i smer kretanja

Nedavno zasedanje ISO/TD 3 koje je odgovorno za procenu potreba za Medjuna= rodnim standardima u oblasti gradjenja ukazalo je na potrebu za standardima koji se odnose na jeftinu izgradnju stanova. Fudući da postojeći standardi pružaju koristi za sve vrste. gradjenja - kroz modularnu koordinaciju, racionalizaciJu konstruktivnih metođa i veličina, kao i izvodjenje novih i trađicionalnih materijala itd. -— osnovana je spe-< cijalna radna grupa da proučava posebne probleme vezane Za jeftinu izgradnju stanova.

Medjunarođna stanđarđizacija ima važnu ulogu da unapredjuje životne uslove -

za obične ljude a posebno za henđikepirane i za starosne grupe populacije.

Što se tiče hendikepiranih, ISO/TD 3 je istakao važnost bržeg razvoja te spe=

cijalne radne grupe odgovorne za ispitivanje potreba fizički hendikepiranih

u odnosu na gradjevinarstvo. ISO će nastojati - pomoću medjunarodnih prihvaćenih stanđardđa - da upućuje arhitekte, inženjere, građitelje i stručnjake na takve probleme kao što su prilazi objek= tima, uključujući liftove, nameštaj kuhinje i drugu opremu i manevrisanja u hodnicima, itd.

Pažnja će se takodje pokloniti očuvanju energije u zgrađama. Enerqetska kriza je rasvetlila neefikasnost mnogih postojećih gradjevina i ukazala na moquće DOtencijalne ušteđe budućih gradjevinskih projekata.

Konačno, ISO/TD 3 je preporučio pojačan program za standđarđe potrebne za usklađjivanje gradjevinskih propisa. Takve razlike čine ozbiljnu prepreku slobodnom toku iz jedne zemlje u drugu gradjevinskih materijala i komponenti kao i gradjevinskoj tehnologiji.