JUS standardizacija
srednjoročni plan rada na izradi propisa o obaveznom atestiranju proizvoda
Zoran Milivojević, dipl. ing.
uvodne napomene
Savezno izvršno veće je na 331. sednici, održanoj 16. marta 1978. qodđine, razmotrilo i prihvatilo informaciju o sistemu atestiranja i njegovom uticaju na proizvodnju i promet proizvoda u Jugoslaviji i izmedju ostalog zakljuČile: - da Savezni zavod za standardizaciju, u saradnji sa Saveznim komitetom za rad, zdravstvo i socijalnu politiku, Saveznim komitetom za energetiku i industriju, Savezhim sekretarijatom za narodnu odbranu, Saveznim komitetom za saobraćaj i veze, Saveznim komitetom za društveno planiranje, Privrednom komorom Jugoslavije i ostalim zainteresovanim organima i organizacijama, pripremi i Veću dostavi predlog srednjoročnog programa donošenje propisa o obaveznom atestiranju proizvoda.
Rok za izradu ovog predloga je oktobar 1978. godine.
Savezni zavod za stanđarđizaciju je pristupio ovom poslu i u JUS informacijama br. 13/78 objavio prednacrt predloga grupa proizvođa za koje treba predvideti obavezno atestiranje srednjoročnim planom rađa, sa ciljem uključivanja što šireg kruga zainteresovanih u davanju predloga i mišljenja kako bi plan bio što potpuniji.
Pređnacrt sređnjoročnog plana rađa na izrađi propisa o obaveznom atestiranju proizvođa je rezultat prethodnih širokih konsultacija sa ođređjenim organima i organizacijama u federaciji, Privređnom komorom Jugoslavije sa pojeđinim uđruženjima proizvodjača i institutima za ispitivanje i organizacijama potrošača.
Za izrađu pređnacrta ovog plana korišćeno je inostrano iskustvo na ovim pos-
lovima, a takodje i predlozi i mišlje= nje izneti na održanim savetovanjima
o Zakonu o standarđizaciji. Celokupan posao je posmatran i s obzirom na prioritete koje je đao srednjoročni plan privrednog razvoja Jugoslavije.
polazne osnove za izradu prednacrta
Polazeći od odredaba ž1.l, st.2 i čl.55, Zakona o standardizaciji razradjeni su kriterijumi na osnovu kojih se procenjuje da li za odredjene proizvođe treba propisati obavezu atestiranja ili ne. Ovi kriterijumi, kao što je poznato, odnose se pre svega na zaštitu života
i zdravlja ljudi, zaštitu čovekove sredine, zaštitu vrednih materijalnih dobara, zaštitu interesa narodne odbrane, obezbedjenje kvaliteta materijala i proizvoda, zaštitu interesa potrošača
i industrije i dr.
Očigledno je da su mogućnosti za propisivanje obaveze atestiranja brojne, pa se zato izloženi kriterijumi ne mogu posmatrati pojedinačno, nezavisno jeđan od drugog, već povezano i u medđdjusobnoj zavisnosti, vodeći računa i o svim ostalim pravilima koja nisu posebno naglašena, a značajna su pri odredjivanju obaveznosti atestiranja nekog proizvođa.
Kada govorimo o ostalim faktorima koji utiču na odredjivanje obaveznosti atestiranja treba pre svega istaći značaj materijalnih troškova koje će proizvesti propisivanje atestiranja nekog prošz= vođa, odnosno ukupni ekonomski efekti sprovodjenja atestiranja jednog proizvoda. Ostali uticajni faktori su i masovnost jednog proizvoda u prometu, obim uvoza ili izvoza, značaj proizvoda sa stanovišta njegovog kvaliteta tj. učestalog odstupanje od propisanog kvaliteta itd.