JUS standardizacija

b) usaglašavanje sa medjunarodnim sistemima atestiranja i omogućavanje uključivanja Jugoslavije u te sisteme i obezbedjivanje medjunarodnog priznavanja atesta izđatih u Jugoslaviji. Na ovaj način otklanjaju se prepreke za plasman jugoslovenske robe na tržištima drugih zemalja, smanjuju se troškovi plasmana, što dovođi do lakše i ekonomičnije trgovinske razmene sa inostranstvom.

Ovako postavljen sistem atestiranja dovođi našu zemlju u ravnopravan položaj sa razvijenim zemljama sveta. Činjenica je, naprimer, da do stupanja na snagu Zakona o standardizaciji, sva nastojanja da se regulišu neka tehnička pitanja pri izvozu naših proizvodđa u zemlje EEZ-a, nisu mogla da budu rešena. Tek njegovim usvajanjem EEZ je odgovorila na naše zahteve čime je i počelo praktično rešavanje problema na principu ravnopravnosti i na recipročnoj osnovi priznavanja izdatih atesta.

Treba imati u vidu da nekim medjunarodnim sistemima atestiranja nije osnovni cilj olakšavanje prometa sa svim zemljama sveta, već samo za uski region ili grupu zemalja, što znači praktično zatvaranje tržišta ođredjenog regiona postavljanjem tzv. "tehničkih barijera" ;

c) mogućnost zaštite domaćeg tržišta

i interesa proizvodjača i potrošača od nelojalne konkurencije i savremenih oblika eksploatacije pri razmeni proizvo= dđa sa inostranstvom, a naročito tamo gde se pojavljuje tenđencija uvoza robe nižeg kvaliteta, po cenama koje nisu adekvatne ovom kvalitetu i neodgovaraJu našim standardima;

d) kontinualno nadgleđanje kvaliteta proizvoda kroz sistem atestiranja čime se obezbedjuje efikasna zaštita potrošača na domaćem tržištu. Uloga atestiranja pri obezbedjenju kvaliteta proizvođa ima poseban značaj i zbog mogućnosti direktnog uticaja organizovanih potrošača na sistem, kroz njihovo učešće na definisanju pređloga standarđa i izboru karakteristika koje treba obavezno atestirati;

e) bolji kvalitet uz smanjivanje troškova u proizvodnji, čime se stvaraju uslovi za produktivniji rađ i efikasnije privredjivanje; f) jedinstvenost sistema atestiranja u našoj zemlji sa stanovišta opšte narodne odbrane. Jedinstvena regulativa i atestirani proizvodi garantuju viši nivo kva-– liteta, sigurnost pri upotrebi i eksploataciji proizvoda i masovnost korišćenja raspoloživih sredstava;

210

g) uticanje na razvoj i tehničko tehno=-

loški napredak u proizvodnji, jer propisi o obaveznom atestiranju nameću proiz= vodjačima unapredjenje sopstvenog poslo=vanja, od inovacijskih delatnosti i raz= voja proizvođa do obrazovanja i ščškolova= nja kadrova.

Ovlašćivanje organizacija za atestira

Oživotvorenje postavljenih ciljeva sistema atestiranja znači pre svega ispunjenje osnovnih preduslova za njegovo Spro= vodjenje. Ovo podrazumeva: l. određjiva= nje proizvoda koje treba obavezno atestirati, 2. izradu stanđarda sa utvrdjenim karakteristikama proizvoda i odgovaraju= ćim metođama ispitivanja i propisa o obaveznom atestiranju tih proizvođa i 3. OVlašćivanje organizacija za atestiranje proizvoda.

Od ova tri pobrojana osnovna preduslova, poslednji svakako zaslužuje najveću pažnju jer prelazi dimenziju u kojoj možemo govoriti samo o tehnici i zalazi u domen koji nazivamo "politikom ovlašćivanja”",.

Mogućmosti orgamizaoija za ispitivanja u STStemu atestiranja

U nastojanju da se pitanju sprovodjenja sistema atestiranja pridje sistematski

i sa što više prethodnih pođataka, konsultacija i mišljenja, Savezni zavođ za standardizaciju je u proteklom periođu izvršio analizu mogućnosti oko 400 zain= teresovanih organizacija za dobijanje ovlašćenja za atestiranje. Ova analiza kao i obavljene konsultacije sa predstavnicima Privredne komore Jugoslavije, predstavnicima nekih republičkih privrednih komora, stručnjacima za ovu Oblast iz Sekretarijata za narođnu odbranu kao i drugim stručnim zainteresovanim organizacijama pokazalo je sleđeće:

a) zainteresovanost za atestiranje je neujednačena za različite oblasti pro= izvođa (ovo se odnosi i na vrstu pro= izvođa i na teritorijalnu zastupljenost organizacija);

b) veliki broj organizacija zainteresovan je samo za atestiranje proizvođa iz svog proizvodnog programa;

Cc) prema sadašnjoj situaciji većina Or-

ganizacija, zainteresovanih za atestira-

nje,ne ispunjava osnovni pređuslov - da

Je registrovana kođ nađležnog privrednog suđa za poslove kontrole kvaliteta pro=

izvoda;

d) kadđrovska struktura u organizacijama zainteresovanim za poslove atestiranja (što je veoma značajno) uglavnom zadđovoljava ;