JUS standardizacija
cije obavlja Savezni zavod za mjere i sa drugom odredjenom veličinom iste VrsS-~-
dragocjene metale. te koju smo odabrali za mernu jedinicu. Fizička veličina se može izraziti pro-
Pored etalona metra i kilograma u Zavo- izvodom brojčane vrednosti i merne je-
du se čuvaju i drugi jugoslovenski eta- . dinice. Npr:
loni svih osnovnih i izvedenih mjernih
jedinica pomoću kojih se može provjeri- / 5
ti tačnost svih etalona nižeg ređa koji = „35 | Im = 3,5'T oQzriaka Fizičke se čuvaju u pojedinim OUR. — 1 OL OU Ć
Brojčana vrijednost 2. OSNOVE SISTEMA MJERNIH JEDINICA
FIZIČKE VELIČINE I MJERNE JEDINICE Mjerna jedinica 2.1 rizička veličina je svaki pojam ko- Slı7. ı jem se može mjenjati iznos, npr: Dužina puta, brzina itd. Oznake fizičkih veličina pišu se latinskom abecedom, grčkom azbukom i kosim Po srodnosti fizikalnih pojava fizičke slovima, a oznake mernih jeđinica uspravveličine se mogu podeliti na geometrij- nim.
ske, vremenske, masene itd. Primjer uporedne tabele fizičkih veliči-
Fizičke veličine merimo uporedjivanjem na i mjernih jedinica
FIZIČKO-MJERNE VELIČINE MJERNE JEDINICE VRSTA NAZIV |OZNAKA DEFINICIJA
Brzina v kilometar na čas
Gaa a 2.2 Koherentni sistem mernih jedinica 2.3 Jednačine . Za rešavanje pojedinih jednačina mogu se 2.3.1 Veličinske jednačine primeniti, u principu, bilo koje merne . . . jedinice, ali bi se tađa morali dođava- Svaki matematički izraz, u obliku jednati i brojčani faktori zbog usaglašavanja čine, koji pokazuje samo medjusobnu zapojedinih jedinica. visnost fizičkih veličina naziva se
veličinskom jednačinom. Npr: Ako se izabere takav sistem jedinica u
jednačini gde će biti isti odnosi broj- v = Š :; VELIČINSKA JEDNAČINA
čanih vrednosti kao i odnosi fizičkih E
veličina, onda se takav sistem jedinica
naziva koherentnim ili medjusobno pove- U veličinskim jednačinama mogu se kozanim. Medjunarodni sistem mernih jedi- ristiti samo mjerne jeđinice SI sistenica SI je koherentan sistem. U okviru ma, jer su one koherentne tj. medjusobnjega su prvo definisane osnovne veli- no povezane.
čine-sedam ukupno. Zatim je za svaku
izvedenu fizičku veličinu definisana iz- U tom slučaju postoji isti oblik jednavedena mjerna jeđinica od osnovnih je- čine izmedju numeričkih vrednosti kao i dinica množenjem, delenjem ili stepeno- odgovarajuće jeđnačine izmedju veličina. vanjem. Npr: = lm/ls. Raniji tehnički
sistem mjernih jeđinica bio je koheren- Svi fizički zakoni, koji nam pokazuju tan samo u tehnici i nije imao širu prim- medjusobnu zavisnost raznih veličina su, jenu. SI sistem je koherentan i primen- u suštini, prilično jednostavni ako su ljiv u svim pođručjima nauke i tehnike. prikazani veličinskim jednačinama.
312