JUS standardizacija
ZAKONSKE MERNE JEDINICE | NJIHOVO PRERAČUNAVANJE U ZAKONSKE JEDIMIGE*
Dr Dobrivoje Prokić, dipl. inž.
Savremena nauka, tehnika, tehnologija, trgovina, . . . zahtevaju da se rezultati merenja fizičkih i drugih veličina izražavaju u zakonskim mernim jedinicama U skfadu sa Međunarodnim sistemom jedinica (SI)
Povodom pojave članakau dnevnoj i drugoj štampi u kojima se rezultati merenja fizičkih i drugih veličina izražavaju u starim odnosno nezakonskim mernim jedinicamz, smatramo neophodnim da naše čitaoce upoznamo (podsetimo) na zakonske i nezakonske merne jedinice u SFRJ (koje se Često javljaju u praksi), kao i da prikažemo preračunavanje nezakonskih mernih jedinica u odgovarajuće zakonske jedinice.
Iz Zakona o mernim jedinicama i merilima, objavljenog u „Službenom listu SFRJ", br. 9/84, proizilazi da su na-
zakonske merna jedinice one merne jedinice koje ovim
zakonom nisu predviđene za upotrebu (zabranjene) u
SFRJ, a to su:
a) merne jedinice koje ne pripadaju Međunarodnom sistemu jedinica (S1);
b) merne jediiiice koje ne pripadaju Međunarodnom sistemu jedinica (SI) a koje nisu izuzetno predviđene odnosno dopuštene za upotrebu;
c) merne jedinice koje ne pripadaju (zakonskim) decimalnim jedinicama.
U Tabeli 1 i Prilogu tabsle 1, date su nezakonske mer-
ne jedinice (koje se često javljaju u pralcsi}, kao i odnosi
nezakonskih i odgovarajućih zakonskih mernih jedinica, na osnovu kojih se mogu preračunati nezakonske merne jedinice u odgovarajuće zakonske jedinice.
NEZAKONSKE MERNE JEDINICE (Tabela 1}
| MERENA NEZAKONSICE MERNE JEDINICE ODNOS NEZAKONSKE MERNE VELIČINA NAZIV OZNAIA JEDINICE II ODGOVARAJUĆE | ZAKONSKE JEDINICE | _| 1 2 3 4 | _ | 0 0 _ | DUŽINA angstrem A 1A =10! m mikron |H |ip=10%* m
palac (col, inch}
stopa (foot) jard (yard)
l
|
fadom ({fathom) barn
|___POVRŠINA | ZAPREMINA registarska tona | prostorni metar | barel (SAD)* MASA
{funta (pound)
long tona (long ton) unca [{avoir}
unca {troy, apoth)*
in | i n = 25,4 ıim ft | 1#t=0,3048m | i1yd=0,9144m
i fm=1,8288 m b ib=10?% m?
RT 1 RT = 2,832 m? pm | 1prm= 1 mž bbi (ijS) i bbi (US) = 158,988 dm?(L) E A —| ji = 100 kg ib 4 1b = 0,453 59 kg
1 L/T= 1 016,05 kg
oz i oz= 28,3495 g
oz | 1ozt=31,1035g
* · ... • · · · .. “ · . · · Ma inostranom tržištu često se nafta i njoni rderivali izražavaju u američkim barelima (SAD) a zlato u finim uncama (oz t)
Članak objavljen u Biltenu Saveznog zavoda za mere i dragocene matale, br. 30/86 M
Standardizacija 1986./br. 11—12